https://sputnik.tj/20220324/vashington-haftgona-bistgona-ishtiboh-girift-1047046770.html
Вашингтон "Ҳафтгона"-ро бо "Бистгона" иштибоҳ гирифт
Вашингтон "Ҳафтгона"-ро бо "Бистгона" иштибоҳ гирифт
Sputnik Тоҷикистон
Замони ҷаҳони нав аллакай оғоз шуд, аммо на барои роҳбарияти Амрико, ки асири низоми ҷаҳонии куҳна аст
2022-03-24T20:00+0500
2022-03-24T20:00+0500
2022-03-24T20:00+0500
дар русия
аврупо
има
иқтисод
саммити "бистгонаи калон"
https://cdnn1.img.sputnik.tj/img/07e5/0a/0c/1042795442_0:0:2755:1549_1920x0_80_0_0_86a215ff818f3535b2a58e1253a7df0c.jpg
ДУШАНБЕ, 24 мар — Sputnik, Петр Акопов. Дар остонаи рафтани Ҷо Байден ба Аврупо мушовири амнияти миллии ӯ Ҷейк Салливан гуфт, ИМА мехоҳад Русияро аз “Бистгонаи бузург” (G20), клуби бузургтарин иқтисоди ҷаҳон хориҷ кунад."Дар мавриди масъалаи G20, ман танҳо инро мегӯям: мо бовар дорем, ки Русия дигар ба таври маъмулӣ наметавонад дар ниҳодҳои байналмилалӣ ва ҷомеаи байналмилалӣ тиҷорат кунад", - гуфт Салливан ва илова кард, ки Вошингтон ин масъаларо меомӯзаду СММ ва давлатҳо мехостанд, ки "пеш аз додани ягон изҳороти дигар" бо иттифоқчиён машварат кунанд. Масъалаи ширкати Русия дар ин маҳфил дар нишастҳои сарони Иттиҳодияи Аврупо ва G7, ки рӯзи панҷшанбе дар Брюссел бо ширкати Байден баргузор мешавад, баррасӣ хоҳад шуд.Ин хабар дараҷаи аз воқеият дур шудани Ҳукумати Амрикоро комилан тавсиф мекунад, зеро хич касро аз G20 берун кардан мумкин нест. Сарони 20 кишвари калонтарин (аз рӯи маҷмуи маҳсулоти дохилӣ)-и ҷаҳон соле як бор ҷамъ омада, масъалаҳои мухталифи иқтисоди ҷаҳониро баррасӣ мекунанд, ҳарчанд масъалаҳои сиёсӣ низ асосан дар ҳошияи нишаст ва мулоқотҳои дуҷониба баррасӣ мешаванд.Бале, “Бистгона” -и бархоста аз “Ҳаштгонаи бузург”, яъне ассотсиатсияи кишварҳои пешрафтаи ғарбӣ бо иштироки Русия, ки пас аз соли 2014 ба формати G7 баргашт, ба клуби мустақил ва асосии ҷаҳонӣ табдил ёфтааст. Ҷаласаҳои сарони G20 дар соли 2008, пас аз он шуруъ шуд, ки буҳрони ҷаҳонии молӣ табиати иллатноки низоми молии ҷаҳонии сохтаи Ғарб ва таъсири манфии он ба иқтисоди ҷаҳонро фош кард. Давраи ҳукмронии Ғарб, воқеан, ҳамон вақт ба охир расид ва худи англосаксонҳо маҷбур буданд, ки барои наҷоти иқтисоди ҷаҳонӣ ва кишварҳои калидии ҷаҳон чораҳои муштарак андешанд. G20 Ғарбу Шарқ, Шимол ва Ҷанубро муттаҳид мекунад ва ба онҳо имкон медиҳад, ки на танҳо роҳҳои ҳалли муштаракро ҷустуҷӯ кунанд, балки бо ҳам гуфтугӯ кунанд.Гузашта аз ин имкони дуюм нисбат ба якум хеле муҳимтар шудааст, зеро шикасти модели англосаксонии ҷаҳонишавӣ сол то сол аёнтар мегардад. Ҳамин тавр раҳбарони ҷаҳон ҳадди аққал имкон доштанд, ки дар як сол як бор ҷамъ шаванд, то он даме ки коронавирус онҳоро аз ин ҳам маҳрум кунад.Бори охир мулоқоти G20 моҳи июни соли 2019 дар Осакаи Ҷопон баргузор шуда буд. Ду нишасти навбатӣ дар формати видеоӣ баргузор шуданд. Аммо дар охири моҳи октябри соли ҷорӣ G20 дар Балӣ мулоқот хоҳад кард. Худ аз худ ин нишаст муҳимтарин нишасти сол хоҳад буд - зеро дар тӯли се сол мулоқоте набуд ва ҷаҳон ҷиддӣ тағйир ёфтааст.Зимнан дар ҷазираи Индонезия аллакай як нишасти бузурги байналмилалӣ, нишасти Созмони Ҳамкориҳои Иқтисодии Осиё ва Уқёнуси Ором, ки аз ҷумла Чин, Русия ва ИМА-ро муттаҳид мекунад, баргузор шуд. Сипас, дар соли 2013 ин нишаст рӯзи 7 октябр баргузор шуд ва субҳ Владимир Путинро Си Ҷинпин, ки ба наздикӣ раиси Чин шуда буд, бо зодрӯзаш табрик кард.Ва ҳамагӣ як моҳ пеш аз он худи Путин меҳмонони нишасти G20-ро дар Санкт-Петербург пазироӣ кард. Ҳам Сӣ ва ҳам Обама дар он ҷо буданд, аммо ҳатто дар он вақт Русия дар муносибат бо Иёлоти Муттаҳида аз Рубикон убур карда буд. Ҳанӯз гардиши Украина ба сӯи Русия вуҷуд надорад, аммо аллакай байни Путин ва Обама дар бораи аз байн бурдани силоҳи кимиёвии Сурия тавофуқ ҳосил шуда буд, ки аз ҳамлаи тақрибан эълоншудаи ИМА ба Русия пешгирӣ кард.Аммо муҳимтар аз ин, додани паноҳандагӣ дар Русия дар тобистони соли 2013 ба Эдвард Сноуден, афсари фирории АМА буд, ки истирдоди ӯро мақомоти Амрико тақозо мекарданд. Маҳз ҳамон вақт нуқтаи бозгашт дар равобити ИМА ва Русия гузошта шуд ва ҳама рӯйдодҳои баъдӣ, аз ҷумла “Майдон”-и Украина танҳо натиҷаи вокуниши Вошингтон ба "рафтори хашмгин"-и Путин дар тобистони соли 2013 буд.Соле баъд аз он G20 дар Брисбени Австралия мулоқот ва дар моҳи ноябри соли 2014 Иёлоти Муттаҳида кӯшиш кард, ки Путинро дар ин нишаст дар инзивоъ нигоҳ дорад. Ин кор нашуд, гарчанде президенти Русия аз ин нишаст каме пештар аз нақша баромада рафт.Эҷоди G20 ба рамзи шикасти лоиҳаи Атлантик табдил ёфт ва ҳоло, дар соли 2022 кӯшишҳои Ғарб барои дасткорӣ ба он комилан хандаовар аст. Кӣ Ғарбро дар талошаш барои хориҷ кардани Русия дастгирӣ мекунад?G20 маҳз ба ду қисм тақсим мешавад: ҷаҳони ғарбӣ ва ғайриғарбӣ. Ба Ғарб ИМА, Британияи Кабир, Олмон, Фаронса, Италия, Канада, Австралия, Ҷопон, Кореяи Ҷанубӣ ва Иттиҳоди Аврупо дохил мешаванд. Яъне, ин ҳамон "Ҳафтгонаи бузург" аст, ки Австралияи англосаксонӣ ва Кореяи Ҷанубӣ ба амрикоиҳо вобастаанд.Нисфи дигари G20 Чин, Русия, Ҳиндустон, кишварҳои мусалмонӣ (Арабистони Саудӣ, Туркия, Индонезия), кишварҳои Амрикои Лотинӣ (Мексика, Аргентина ва Бразилия) ва Африқои Ҷанубӣ мебошанд. Яъне қисмати ғайриғарбии башарият ба кӯшишҳои Ғарб барои муҷозоти Русия ва "буридан"-и кишвари мо аз иқтисоди ҷаҳонӣ ҳамроҳ нашудааст. Зеро онҳо хуб дарк мекунанд, ки Русия дар бозсозии тартиботи ҷаҳонӣ хамчун пешво баромад мекунад ва агар дар ин кор ба он кумак нарасонанд, пас фардо Ғарб кӯшиш мекунад, ки бо дигар тарафдорони тағйир додани тартиботи ҷаҳонӣ, бо онҳое, ки аз даъвохои гегемонистии атлантикчиён каноатманд нестанд, мубориза кунад. Ҳеҷ кадоме аз нимаи ғайриғарбии G20 ба роҳнамоии давлатҳо пайравӣ карда, Русияро дар инзивоъ қарор намедиҳад, баръакс онҳо мебинанд, ки чӣ гуна Ғарб ба тамоми иқтисоди ҷаҳонӣ зарари калон мерасонад.Гузашта аз ин дар худи лагери ғарбӣ корҳо чандон оддӣ нестанд. Агар мамлакатҳои англосаксонӣ дар якдил бошанд, бо дигар кишварҳо мушкил доранд. Қудратҳои Аврупои континенталӣ (Олмон, Фаронса ва Италия) аллакай ба як вобастагии хеле бузурги геополитикӣ аз дигар давлатҳо афтодаанд ва бо ҳар роҳ ба кӯшишҳои англосаксонҳо барои паст кардани пардаи оҳании байни Аврупо ва Русия муқобилат хоҳанд кард. Ва Ҷопону Кореяи Ҷанубӣ аслан майл надоранд, ки худро аз Русия ҷудо кунанд - дарк мекунанд, ки вобастагии онҳо аз амрикоиҳо абадӣ нест.Пас чаро давлатҳо ин ҳамаро дарк карда, умуман мавзуи хориҷ кардани Русияро аз G20 матраҳ мекунанд? Барои баланд бардоштани рӯҳия, яъне нишон додани он ки онҳо дар талоши муҷозоти Русия аз чизе рӯ намегардонанд? Барои он ки мавзуъро тағйир диҳанд, бо дарки ин ки маҷмуи таҳримҳои воқеӣ алайҳи Русия қариб тамом шудааст, мехоҳанд таваҷҷуҳро ба мавзуи ихроҷи номумкин, вале сарусадодор аз G20 ҷалб кунанд?Дарвоқеъ, вазъ хеле бадтар аст: онҳо воқеан, боварӣ доранд, ки имкони "истисно" кардани Русияро доранд. Ва ин тасдиқ мекунад, ки Вашингтон дар бораи он чизе, ки дар ҷаҳон рӯй дода истодааст, дарки заиф дорад ва фикр мекунад, метавонад ба он чизе, ки дар асл дигар наметавонад таъсир расонад, таъсир расонад.G20 танҳо як прототипи ҷаҳони ояндаи бисёрқутбӣ мебошад. Он мураккабтар ва бо нақши бештар барои иттиҳодияҳои интегратсияи минтақаӣ (ба монанди АСЕАН) хоҳад буд, аммо он ба ирода ва нуфузи атлантикчиён вобаста нест. Танҳо дар ҷаҳони тахайюли худ онҳо метавонанд Русияро "истисно" кунанд.Ва ба миён овардани шубҳа дар бораи мувофиқати ҳам англосаксонҳо ва ҳам шарикони фаъолтарини онҳо. Масалан, Лаҳистон аллакай пешниҳод кардааст, ки Русияро дар G20 иваз кунад, аммо ин мисли пешниҳоди Украина барои ишғоли курсии Русия дар Шӯрои амнияти СММ аст, ба воқеият рост намеояд.Агар англосаксонҳо мехоҳанд дар ҷаҳони маҷозӣ зиндагӣ кунанд, ин мушкилоти онҳост. Ин танҳо ба дарди мо мехӯрад, зеро бархӯрди онҳо бо воқеият дардноктар хоҳад буд.
https://sputnik.tj/20220324/ima-arabistoni-saudi-dastgiri-rusiya-mujozot-1047038621.html
https://sputnik.tj/20220322/jahon-ima-tahrim-rusiya-nafrat-1046992072.html
https://sputnik.tj/20220322/pekin-tahrim-ima-posukh-1046985985.html
https://sputnik.tj/20220322/ravobit-rusiy-ima-shikast-1046975005.html
аврупо
има
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2022
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Хабарҳо
tg_TJ
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
има амрико русия "бистгонаи бузург" "ҳафтгонаи бузург" иқтисод
има амрико русия "бистгонаи бузург" "ҳафтгонаи бузург" иқтисод
ДУШАНБЕ, 24 мар — Sputnik, Петр Акопов. Дар остонаи рафтани Ҷо Байден ба Аврупо мушовири амнияти миллии ӯ Ҷейк Салливан гуфт, ИМА мехоҳад Русияро аз “Бистгонаи бузург” (G20), клуби бузургтарин иқтисоди ҷаҳон хориҷ кунад.
"Дар мавриди масъалаи G20, ман танҳо инро мегӯям: мо бовар дорем, ки Русия дигар ба таври маъмулӣ наметавонад дар ниҳодҳои байналмилалӣ ва ҷомеаи байналмилалӣ тиҷорат кунад", - гуфт Салливан ва илова кард, ки Вошингтон ин масъаларо меомӯзаду СММ ва давлатҳо мехостанд, ки "пеш аз додани ягон изҳороти дигар" бо иттифоқчиён машварат кунанд. Масъалаи ширкати Русия дар ин маҳфил дар нишастҳои сарони Иттиҳодияи Аврупо ва G7, ки рӯзи панҷшанбе дар Брюссел бо ширкати Байден баргузор мешавад, баррасӣ хоҳад шуд.
Ин хабар дараҷаи аз воқеият дур шудани Ҳукумати Амрикоро комилан тавсиф мекунад, зеро хич касро аз G20 берун кардан мумкин нест. Сарони 20 кишвари калонтарин (аз рӯи маҷмуи маҳсулоти дохилӣ)-и ҷаҳон соле як бор ҷамъ омада, масъалаҳои мухталифи иқтисоди ҷаҳониро баррасӣ мекунанд, ҳарчанд масъалаҳои сиёсӣ низ асосан дар ҳошияи нишаст ва мулоқотҳои дуҷониба баррасӣ мешаванд.
Бале, “Бистгона” -и бархоста аз “Ҳаштгонаи бузург”, яъне ассотсиатсияи кишварҳои пешрафтаи ғарбӣ бо иштироки Русия, ки пас аз соли 2014 ба формати G7 баргашт, ба клуби мустақил ва асосии ҷаҳонӣ табдил ёфтааст. Ҷаласаҳои сарони G20 дар соли 2008, пас аз он шуруъ шуд, ки буҳрони ҷаҳонии молӣ табиати иллатноки низоми молии ҷаҳонии сохтаи Ғарб ва таъсири манфии он ба иқтисоди ҷаҳонро фош кард.
Давраи ҳукмронии Ғарб, воқеан, ҳамон вақт ба охир расид ва худи англосаксонҳо маҷбур буданд, ки барои наҷоти иқтисоди ҷаҳонӣ ва кишварҳои калидии ҷаҳон чораҳои муштарак андешанд. G20 Ғарбу Шарқ, Шимол ва Ҷанубро муттаҳид мекунад ва ба онҳо имкон медиҳад, ки на танҳо роҳҳои ҳалли муштаракро ҷустуҷӯ кунанд, балки бо ҳам гуфтугӯ кунанд.
Гузашта аз ин имкони дуюм нисбат ба якум хеле муҳимтар шудааст, зеро шикасти модели англосаксонии ҷаҳонишавӣ сол то сол аёнтар мегардад. Ҳамин тавр раҳбарони ҷаҳон ҳадди аққал имкон доштанд, ки дар як сол як бор ҷамъ шаванд, то он даме ки коронавирус онҳоро аз ин ҳам маҳрум кунад.
Бори охир мулоқоти G20 моҳи июни соли 2019 дар Осакаи Ҷопон баргузор шуда буд. Ду нишасти навбатӣ дар формати видеоӣ баргузор шуданд. Аммо дар охири моҳи октябри соли ҷорӣ G20 дар Балӣ мулоқот хоҳад кард. Худ аз худ ин нишаст муҳимтарин нишасти сол хоҳад буд - зеро дар тӯли се сол мулоқоте набуд ва ҷаҳон ҷиддӣ тағйир ёфтааст.
Зимнан дар ҷазираи Индонезия аллакай як нишасти бузурги байналмилалӣ, нишасти Созмони Ҳамкориҳои Иқтисодии Осиё ва Уқёнуси Ором, ки аз ҷумла Чин, Русия ва ИМА-ро муттаҳид мекунад, баргузор шуд. Сипас, дар соли 2013 ин нишаст рӯзи 7 октябр баргузор шуд ва субҳ Владимир Путинро Си Ҷинпин, ки ба наздикӣ раиси Чин шуда буд, бо зодрӯзаш табрик кард.
Ва ҳамагӣ як моҳ пеш аз он худи Путин меҳмонони нишасти G20-ро дар Санкт-Петербург пазироӣ кард. Ҳам Сӣ ва ҳам Обама дар он ҷо буданд, аммо ҳатто дар он вақт Русия дар муносибат бо Иёлоти Муттаҳида аз Рубикон убур карда буд. Ҳанӯз гардиши Украина ба сӯи Русия вуҷуд надорад, аммо аллакай байни Путин ва Обама дар бораи аз байн бурдани силоҳи кимиёвии Сурия тавофуқ ҳосил шуда буд, ки аз ҳамлаи тақрибан эълоншудаи ИМА ба Русия пешгирӣ кард.
Аммо муҳимтар аз ин, додани паноҳандагӣ дар Русия дар тобистони соли 2013 ба Эдвард Сноуден, афсари фирории АМА буд, ки истирдоди ӯро мақомоти Амрико тақозо мекарданд. Маҳз ҳамон вақт нуқтаи бозгашт дар равобити ИМА ва Русия гузошта шуд ва ҳама рӯйдодҳои баъдӣ, аз ҷумла “Майдон”-и Украина танҳо натиҷаи вокуниши Вошингтон ба "рафтори хашмгин"-и Путин дар тобистони соли 2013 буд.
Соле баъд аз он G20 дар Брисбени Австралия мулоқот ва дар моҳи ноябри соли 2014 Иёлоти Муттаҳида кӯшиш кард, ки Путинро дар ин нишаст дар инзивоъ нигоҳ дорад. Ин кор нашуд, гарчанде президенти Русия аз ин нишаст каме пештар аз нақша баромада рафт.
Эҷоди G20 ба рамзи шикасти лоиҳаи Атлантик табдил ёфт ва ҳоло, дар соли 2022 кӯшишҳои Ғарб барои дасткорӣ ба он комилан хандаовар аст. Кӣ Ғарбро дар талошаш барои хориҷ кардани Русия дастгирӣ мекунад?
G20 маҳз ба ду қисм тақсим мешавад: ҷаҳони ғарбӣ ва ғайриғарбӣ. Ба Ғарб ИМА, Британияи Кабир, Олмон, Фаронса, Италия, Канада, Австралия, Ҷопон, Кореяи Ҷанубӣ ва Иттиҳоди Аврупо дохил мешаванд. Яъне, ин ҳамон "Ҳафтгонаи бузург" аст, ки Австралияи англосаксонӣ ва Кореяи Ҷанубӣ ба амрикоиҳо вобастаанд.
Нисфи дигари G20 Чин, Русия, Ҳиндустон, кишварҳои мусалмонӣ (Арабистони Саудӣ, Туркия, Индонезия), кишварҳои Амрикои Лотинӣ (Мексика, Аргентина ва Бразилия) ва Африқои Ҷанубӣ мебошанд. Яъне қисмати ғайриғарбии башарият ба кӯшишҳои Ғарб барои муҷозоти Русия ва "буридан"-и кишвари мо аз иқтисоди ҷаҳонӣ ҳамроҳ нашудааст. Зеро онҳо хуб дарк мекунанд, ки Русия дар бозсозии тартиботи ҷаҳонӣ хамчун пешво баромад мекунад ва агар дар ин кор ба он кумак нарасонанд, пас фардо Ғарб кӯшиш мекунад, ки бо дигар тарафдорони тағйир додани тартиботи ҷаҳонӣ, бо онҳое, ки аз даъвохои гегемонистии атлантикчиён каноатманд нестанд, мубориза кунад.
Ҳеҷ кадоме аз нимаи ғайриғарбии G20 ба роҳнамоии давлатҳо пайравӣ карда, Русияро дар инзивоъ қарор намедиҳад, баръакс онҳо мебинанд, ки чӣ гуна Ғарб ба тамоми иқтисоди ҷаҳонӣ зарари калон мерасонад.
Гузашта аз ин дар худи лагери ғарбӣ корҳо чандон оддӣ нестанд. Агар мамлакатҳои англосаксонӣ дар якдил бошанд, бо дигар кишварҳо мушкил доранд. Қудратҳои Аврупои континенталӣ (Олмон, Фаронса ва Италия) аллакай ба як вобастагии хеле бузурги геополитикӣ аз дигар давлатҳо афтодаанд ва бо ҳар роҳ ба кӯшишҳои англосаксонҳо барои паст кардани пардаи оҳании байни Аврупо ва Русия муқобилат хоҳанд кард. Ва Ҷопону Кореяи Ҷанубӣ аслан майл надоранд, ки худро аз Русия ҷудо кунанд - дарк мекунанд, ки вобастагии онҳо аз амрикоиҳо абадӣ нест.
Пас чаро давлатҳо ин ҳамаро дарк карда, умуман мавзуи хориҷ кардани Русияро аз G20 матраҳ мекунанд? Барои баланд бардоштани рӯҳия, яъне нишон додани он ки онҳо дар талоши муҷозоти Русия аз чизе рӯ намегардонанд? Барои он ки мавзуъро тағйир диҳанд, бо дарки ин ки маҷмуи таҳримҳои воқеӣ алайҳи Русия қариб тамом шудааст, мехоҳанд таваҷҷуҳро ба мавзуи ихроҷи номумкин, вале сарусадодор аз G20 ҷалб кунанд?
Дарвоқеъ, вазъ хеле бадтар аст: онҳо воқеан, боварӣ доранд, ки имкони "истисно" кардани Русияро доранд. Ва ин тасдиқ мекунад, ки Вашингтон дар бораи он чизе, ки дар ҷаҳон рӯй дода истодааст, дарки заиф дорад ва фикр мекунад, метавонад ба он чизе, ки дар асл дигар наметавонад таъсир расонад, таъсир расонад.
G20 танҳо як прототипи ҷаҳони ояндаи бисёрқутбӣ мебошад. Он мураккабтар ва бо нақши бештар барои иттиҳодияҳои интегратсияи минтақаӣ (ба монанди АСЕАН) хоҳад буд, аммо он ба ирода ва нуфузи атлантикчиён вобаста нест. Танҳо дар ҷаҳони тахайюли худ онҳо метавонанд Русияро "истисно" кунанд.
Ва ба миён овардани шубҳа дар бораи мувофиқати ҳам англосаксонҳо ва ҳам шарикони фаъолтарини онҳо. Масалан, Лаҳистон аллакай пешниҳод кардааст, ки Русияро дар G20 иваз кунад, аммо ин мисли пешниҳоди Украина барои ишғоли курсии Русия дар Шӯрои амнияти СММ аст, ба воқеият рост намеояд.
Агар англосаксонҳо мехоҳанд дар ҷаҳони маҷозӣ зиндагӣ кунанд, ин мушкилоти онҳост. Ин танҳо ба дарди мо мехӯрад, зеро бархӯрди онҳо бо воқеият дардноктар хоҳад буд.
