https://sputnik.tj/20251223/tahrimhoi-ia-tijorat-rusiya-qurb-asor-peshgui-bmt-1074062971.html
Таҳримҳои ИА, тиҷорат бо Русия ва қурби асъор: Пешгӯии БМТ барои соли 2026
Таҳримҳои ИА, тиҷорат бо Русия ва қурби асъор: Пешгӯии БМТ барои соли 2026
Sputnik Тоҷикистон
Бонки миллии Тоҷикистон динамикаи бозорҳои байналмилалии асъор ва таъсири он ба вазъи дохилиро дар соли 2026 пешбинӣ кардааст
2025-12-23T18:09+0500
2025-12-23T18:09+0500
2025-12-23T18:09+0500
дар тоҷикистон
тиҷорат
бмт
иқтисод
қурби асъор
https://cdnn1.img.sputnik.tj/img/07e9/03/14/1066654001_129:0:3511:1902_1920x0_80_0_0_de569981f654693a0f7308c4b59ec267.jpg
ДУШАНБЕ, 23 дек — Sputnik. Вазъияти кунунии геополитикии ҷаҳонӣ мураккаб боқӣ мемонад ва бо номуайянии назаррас тавсиф мешавад, ки бевосита ба динамикаи бозорҳои байналмилалии асъор таъсир мерасонад. Гузашта аз ин, таҳримҳое, ки Иттиҳодияи Аврупо алайҳи ниҳодҳои муайяни молиявӣ ҷорӣ кардааст, метавонад мушкилоти мушаххас, аз ҷумла барои Тоҷикистон эҷод кунад.Мутахассисони Бонки миллии Тоҷикистон пешгӯии молии худ барои соли 2026-ро бо Sputnik Тоҷикистон мубодила карданд.Шарикони асосии тиҷоратии Тоҷикистон бо фишори афзояндаи таҳримӣ рӯбарӯ ҳастанд, ки он мустақиман дар динамикаи бозорҳои байналмилалии асъор инъикос ёфта, ба вазъи дохилӣ таъсир мерасонад.Гузариш ба ҳисоббаробаркуниҳо бо пули миллӣ бо РусияСолҳои охир дар шароити афзоиши босуръати гардиши мутақобила саҳми арзҳои миллӣ дар ҳисоббаробаркуниҳои мутақобила миёни Русия ва Тоҷикистон афзоиш ёфтааст. Русия аз шарикони тиҷоратии Тоҷикистон аст. Дар нӯҳ моҳи соли 2025 саҳми Русия дар гардиши тиҷорати хориҷии Тоҷикистон 21,4 дарсадро ташкил дод, гуфт БМТ. Гузашта аз ин, БМТ қайд кард, ки бо назардошти номуайянии геополитикӣ ва нигоҳ доштани афзоиши гардиши мутақобила, гузариш ба ҳисоббаробаркуниҳо бо асъори миллӣ байни кишварҳо як раванди табиист. Аз ин лиҳоз, Тоҷикистон ба фаъолияти мӯътадили иқтисоди худ манфиатдор аст ва як роҳи расидан ба ин корро дар гузаштан ба ҳисоббаробаркуниҳои мутақобила бо пули миллӣ бо шарикони тиҷоратӣ ва ҳамсояҳои минтақавӣ мебинад.Таъсири таҳримҳои Иттиҳодияи Аврупо ба низоми бонкии ТоҷикистонБонки миллии Тоҷикистон барои кам кардани хатарҳои эҳтимолӣ ба низоми бонкӣ, пас аз таҳримҳои Иттиҳодияи Аврупо алайҳи ҳашт бонк ва ниҳодҳои молии кишварҳои сеюм, чораҳои зарурӣ меандешад. Дар ин бора БМТ дар посух ба пурсиши Sputnik Тоҷикистон дар бораи таъсири ин чораҳои маҳдудкунанда ба бонкҳои Тоҷикистон изҳор дошт. БМТ тадбирҳои муайян, аз ҷумла содир намудани фармону дастурҳо ба ташкилотҳои қарзии молиявӣ ҷиҳати таҳкими риояи талабот, зиёд кардани таваҷҷӯҳ ба муомилот ва баланд бардоштани ҳушёрӣ ҳангоми кор бо суратҳисобҳои муштариёнро амалӣ менамояд.Гузашта аз ин, Бонки миллӣ таъсири таҳримҳои ҷорӣ ба фаъолияти низоми бонкии Тоҷикистонро маҳдуд арзёбӣ кардааст. Ин ниҳод афзуд, айни замон бо созмонҳои молиявии шарикон ва ниҳодҳои байналмилалӣ ҷиҳати дарёфти роҳҳои ҳалли фаннӣ ба эътидол овардани ҳисоббаробаркуниҳои пардохтӣ ва кам кардани таъсири маҳдудиятҳои таҳримотӣ машваратҳо идома доранд.Танзимкунанда итминон дод, ки Бонки миллии Тоҷикистон барои таъмини фаъолияти мӯътадили низоми бонкӣ ва нигоҳ доштани эътимоди муштариён чораҳо меандешад.Бо қурби рубл ва доллар дар соли 2026 чӣ мешавад?Бонки миллии кишвар мегӯяд, пешгӯии қурби асъори хориҷӣ дар Тоҷикистон барои соли 2026 мушкил аст. "Вазъи кунунии геополитикӣ мураккаб боқӣ монда, бо номуайянии ҷиддӣ тавсиф мешавад. Шарикони асосии тиҷоратии Тоҷикистон бо фишори таҳримӣ рӯбарӯ ҳастанд, ки мустақиман ба динамикаи бозорҳои байналмилалии асъор таъсир карда, ба вазъи дохилӣ таъсир мерасонад". Танзимкунанда инчунин қайд кард, ки айни замон истифода аз моделҳои классикии иқтисодӣ дар ҳисобҳо маҳдуд аст. Ҳамзамон, Бонки миллии Тоҷикистон ҷиҳати нигоҳ доштани суботи молиявӣ ва ҷилавгирӣ аз таъсири манфӣ ба низоми бонкии кишвар тадбирҳои зарурӣ меандешад."Бо вуҷуди хатарҳои беруна, БМТ таҳаввулоти байналмилалиро бодиққат назорат мекунад ва барои нигоҳ доштани суботи бахши молиявӣ чораҳои зарурӣ меандешад", - таъкид карданд онҳо. Гузашта аз ин, Бонки миллии Тоҷикистон тавзеҳ додааст, ки асъори хориҷӣ аз сӯи мақомот барои расидан ба як қатор аҳдофи иқтисодӣ истифода мешавад. "Қурби расмии асъор барои баҳисобгирӣ ва инъикоси дороиҳои асъорӣ бо сомонӣ дар ҳисоботи молиявӣ ва муҳосибии субъектҳои хоҷагидор, табдили пардохтҳои ҳатмии давлатӣ бо асъори хориҷӣ ба сомонӣ, ҳисоб кардани нишондиҳандаҳои асосии макроиқтисодӣ ва таҳлили натиҷаҳои фаъолияти иқтисодии хориҷӣ истифода мешавад", - омадааст дар иттилои ниҳод.Кор бо криптовалютаМақомоти Тоҷикистон ба ҳама гуна масъалаҳои марбут ба дороиҳои рақамӣ бархӯрди эҳтиёткорона доранд. БМТ қайд мекунад, ки мақоми криптовалюта бо муқаррароти мушаххаси қонуни давлатӣ муайян карда мешавад. Тибқи ин ҳуҷҷат, дороии маҷозӣ ҳамчун дороии рақамӣ муайян карда мешавад, ки метавонад тиҷорат ё интиқол ва барои мақсадҳои пардохт ё сармоягузорӣ истифода шавад. Ба истисноҳо пулҳои электронӣ ва асъорҳои рақамии давлатӣ, инчунин коғазҳои қиматнок ва дигар дороиҳои молиявӣ дохил мешаванд. Аммо Бонки Миллӣ таъкид кардааст, ки муомилоти дороиҳои рақамӣ феълан дар кишвар танзимнашаванда аст. "Дар баробари ин, гардиши дороиҳои маҷозӣ дар Тоҷикистон аз лиҳози қонунӣ танзим нашудааст. Қонунгузории кишвар барои биржаҳои криптовалютӣ мақоми алоҳидаи ҳуқуқиро пешбинӣ накардааст ва табодули дороиҳои маҷозӣ фаъолияти литсензияшавандаи молиявӣ ё ғайрибонкӣ ба ҳисоб намеравад", - изҳор дошт ниҳоди молӣ. БМТ инчунин қайд кард, ки айни замон дар кишвар ягон биржаи криптовалютӣ ба қайд гирифта нашудааст. Гузашта аз ин, БМТ маълумот дар бораи биржаҳои мавҷудаи криптографиро надорад, зеро тибқи қонунгузории ҷории кишвар додани иҷозатнома ё иҷозатнома барои чунин платформаҳо, инчунин бақайдгирӣ, танзим ва назорати фаъолияти онҳо аз доираи салоҳияти танзимкунанда берун аст. Бо вуҷуди ин, ниҳод таъкид кардааст, ки ҳама гуна фаъолияти марбут ба криптовалютӣ барои таъмини суботи низоми бонкӣ пайваста назорат карда мешавад. Ғайр аз он, ҳама гуна чораҳо оид ба дороиҳои рақамӣ пас аз таҳлили ҳамаҷониба ва арзёбии хатар андешида мешаванд.
https://sputnik.tj/20251221/baor-khavfhoi-iqtisodi-tojikiston-rasonai-1074002850.html
https://sputnik.tj/20251219/baor-rushdi-iqtisodi-tojikiston-surati-baland-idoma-1073948275.html
https://sputnik.tj/20250918/bonki-milli-furushi-asor-yagon-mahdudiyat-1071284850.html
https://sputnik.tj/20230523/vneshekonombank-nizom-hisobbarobar-pul-milli-1057314369.html
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Хабарҳо
tg_TJ
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
таҳримҳо иа, тиҷорат русия қурб асъор пешгӯӣ бмт
таҳримҳо иа, тиҷорат русия қурб асъор пешгӯӣ бмт
Таҳримҳои ИА, тиҷорат бо Русия ва қурби асъор: Пешгӯии БМТ барои соли 2026
Эксклюзив
Бонки миллии Тоҷикистон динамикаи бозорҳои байналмилалии асъор ва таъсири он ба вазъи дохилиро дар соли 2026 пешбинӣ кардааст
ДУШАНБЕ, 23 дек — Sputnik. Вазъияти кунунии геополитикии ҷаҳонӣ мураккаб боқӣ мемонад ва бо номуайянии назаррас тавсиф мешавад, ки бевосита ба динамикаи бозорҳои байналмилалии асъор таъсир мерасонад.
Гузашта аз ин, таҳримҳое, ки Иттиҳодияи Аврупо алайҳи ниҳодҳои муайяни молиявӣ ҷорӣ кардааст, метавонад мушкилоти мушаххас, аз ҷумла барои Тоҷикистон эҷод кунад.
Мутахассисони Бонки миллии Тоҷикистон пешгӯии молии худ барои соли 2026-ро бо Sputnik Тоҷикистон мубодила карданд.
Шарикони асосии тиҷоратии Тоҷикистон бо фишори афзояндаи таҳримӣ рӯбарӯ ҳастанд, ки он мустақиман дар динамикаи бозорҳои байналмилалии асъор инъикос ёфта, ба вазъи дохилӣ таъсир мерасонад.
Гузариш ба ҳисоббаробаркуниҳо бо пули миллӣ бо Русия
Солҳои охир дар шароити афзоиши босуръати гардиши мутақобила саҳми арзҳои миллӣ дар ҳисоббаробаркуниҳои мутақобила миёни Русия ва Тоҷикистон афзоиш ёфтааст.
Русия аз шарикони тиҷоратии Тоҷикистон аст. Дар нӯҳ моҳи соли 2025 саҳми Русия дар гардиши тиҷорати хориҷии Тоҷикистон 21,4 дарсадро ташкил дод, гуфт БМТ.
"Дар солҳои қаблӣ асъори аслии ҳисоббаробаркуниҳо миёни Русия ва Тоҷикистон рубли русӣ, доллар ва евро истифода мешуд, аммо дар соли 2025 ҳисоббаробаркуниҳои мутақобила тибқи муқаррароти муқарраркардаи Русия умдатан бо рубли русӣ сурат мегирад", — омадааст дар шарҳи ин ниҳод ба Sputnik Тоҷикистон.
Гузашта аз ин, БМТ қайд кард, ки бо назардошти номуайянии геополитикӣ ва нигоҳ доштани афзоиши гардиши мутақобила, гузариш ба ҳисоббаробаркуниҳо бо асъори миллӣ байни кишварҳо як раванди табиист.
Аз ин лиҳоз, Тоҷикистон ба фаъолияти мӯътадили иқтисоди худ манфиатдор аст ва як роҳи расидан ба ин корро дар гузаштан ба ҳисоббаробаркуниҳои мутақобила бо пули миллӣ бо шарикони тиҷоратӣ ва ҳамсояҳои минтақавӣ мебинад.
Таъсири таҳримҳои Иттиҳодияи Аврупо ба низоми бонкии Тоҷикистон
Бонки миллии Тоҷикистон барои кам кардани хатарҳои эҳтимолӣ ба низоми бонкӣ, пас аз таҳримҳои Иттиҳодияи Аврупо алайҳи ҳашт бонк ва ниҳодҳои молии кишварҳои сеюм, чораҳои зарурӣ меандешад.
Дар ин бора БМТ дар посух ба пурсиши Sputnik Тоҷикистон дар бораи таъсири ин чораҳои маҳдудкунанда ба бонкҳои Тоҷикистон изҳор дошт.
"Ҷорисозии таҳримҳо алайҳи бонкҳои алоҳида метавонад воқеан барои онҳо мушкилоти муайян эҷод кунад, бахусус дар соҳаи интиқол ва ҳисоббаробаркуниҳои беруна", - қайд кард танзимкунанда.
БМТ тадбирҳои муайян, аз ҷумла содир намудани фармону дастурҳо ба ташкилотҳои қарзии молиявӣ ҷиҳати таҳкими риояи талабот, зиёд кардани таваҷҷӯҳ ба муомилот ва баланд бардоштани ҳушёрӣ ҳангоми кор бо суратҳисобҳои муштариёнро амалӣ менамояд.
Гузашта аз ин, Бонки миллӣ таъсири таҳримҳои ҷорӣ ба фаъолияти низоми бонкии Тоҷикистонро маҳдуд арзёбӣ кардааст.
"Муассисаҳои асосии молиявии кишвар фаъолияти мӯътадилро идома дода, ҳисоббаробаркуниҳои пардохт ва иҷрои ӯҳдадориҳо дар назди муштариёнро таъмин мекунанд", — гуфтанд дар БМТ.
Ин ниҳод афзуд, айни замон бо созмонҳои молиявии шарикон ва ниҳодҳои байналмилалӣ ҷиҳати дарёфти роҳҳои ҳалли фаннӣ ба эътидол овардани ҳисоббаробаркуниҳои пардохтӣ ва кам кардани таъсири маҳдудиятҳои таҳримотӣ машваратҳо идома доранд.
Танзимкунанда итминон дод, ки Бонки миллии Тоҷикистон барои таъмини фаъолияти мӯътадили низоми бонкӣ ва нигоҳ доштани эътимоди муштариён чораҳо меандешад.
Бо қурби рубл ва доллар дар соли 2026 чӣ мешавад?
Бонки миллии кишвар мегӯяд, пешгӯии қурби асъори хориҷӣ дар Тоҷикистон барои соли 2026 мушкил аст.
"Вазъи кунунии геополитикӣ мураккаб боқӣ монда, бо номуайянии ҷиддӣ тавсиф мешавад. Шарикони асосии тиҷоратии Тоҷикистон бо фишори таҳримӣ рӯбарӯ ҳастанд, ки мустақиман ба динамикаи бозорҳои байналмилалии асъор таъсир карда, ба вазъи дохилӣ таъсир мерасонад".
Танзимкунанда инчунин қайд кард, ки айни замон истифода аз моделҳои классикии иқтисодӣ дар ҳисобҳо маҳдуд аст. Ҳамзамон, Бонки миллии Тоҷикистон ҷиҳати нигоҳ доштани суботи молиявӣ ва ҷилавгирӣ аз таъсири манфӣ ба низоми бонкии кишвар тадбирҳои зарурӣ меандешад.
"Бо вуҷуди хатарҳои беруна, БМТ таҳаввулоти байналмилалиро бодиққат назорат мекунад ва барои нигоҳ доштани суботи бахши молиявӣ чораҳои зарурӣ меандешад", - таъкид карданд онҳо.
Гузашта аз ин, Бонки миллии Тоҷикистон тавзеҳ додааст, ки асъори хориҷӣ аз сӯи мақомот барои расидан ба як қатор аҳдофи иқтисодӣ истифода мешавад.
"Қурби расмии асъор барои баҳисобгирӣ ва инъикоси дороиҳои асъорӣ бо сомонӣ дар ҳисоботи молиявӣ ва муҳосибии субъектҳои хоҷагидор, табдили пардохтҳои ҳатмии давлатӣ бо асъори хориҷӣ ба сомонӣ, ҳисоб кардани нишондиҳандаҳои асосии макроиқтисодӣ ва таҳлили натиҷаҳои фаъолияти иқтисодии хориҷӣ истифода мешавад", - омадааст дар иттилои ниҳод.
Мақомоти Тоҷикистон ба ҳама гуна масъалаҳои марбут ба дороиҳои рақамӣ бархӯрди эҳтиёткорона доранд. БМТ қайд мекунад, ки мақоми криптовалюта бо муқаррароти мушаххаси қонуни давлатӣ муайян карда мешавад.
Тибқи ин ҳуҷҷат, дороии маҷозӣ ҳамчун дороии рақамӣ муайян карда мешавад, ки метавонад тиҷорат ё интиқол ва барои мақсадҳои пардохт ё сармоягузорӣ истифода шавад.
Ба истисноҳо пулҳои электронӣ ва асъорҳои рақамии давлатӣ, инчунин коғазҳои қиматнок ва дигар дороиҳои молиявӣ дохил мешаванд. Аммо Бонки Миллӣ таъкид кардааст, ки муомилоти дороиҳои рақамӣ феълан дар кишвар танзимнашаванда аст.
"Дар баробари ин, гардиши дороиҳои маҷозӣ дар Тоҷикистон аз лиҳози қонунӣ танзим нашудааст. Қонунгузории кишвар барои биржаҳои криптовалютӣ мақоми алоҳидаи ҳуқуқиро пешбинӣ накардааст ва табодули дороиҳои маҷозӣ фаъолияти литсензияшавандаи молиявӣ ё ғайрибонкӣ ба ҳисоб намеравад", - изҳор дошт ниҳоди молӣ.
БМТ инчунин қайд кард, ки айни замон дар кишвар ягон биржаи криптовалютӣ ба қайд гирифта нашудааст.
"Қонунгузории Тоҷикистон сабти ном, муҷаввиз ё танзими биржаҳои криптовалютаро пешбинӣ намекунад ва ин гуна платформаҳо дар ҳоли ҳозир дар кишвар вуҷуд надоранд", - таъкид карданд онҳо.
Гузашта аз ин, БМТ маълумот дар бораи биржаҳои мавҷудаи криптографиро надорад, зеро тибқи қонунгузории ҷории кишвар додани иҷозатнома ё иҷозатнома барои чунин платформаҳо, инчунин бақайдгирӣ, танзим ва назорати фаъолияти онҳо аз доираи салоҳияти танзимкунанда берун аст.
Бо вуҷуди ин, ниҳод таъкид кардааст, ки ҳама гуна фаъолияти марбут ба криптовалютӣ барои таъмини суботи низоми бонкӣ пайваста назорат карда мешавад. Ғайр аз он, ҳама гуна чораҳо оид ба дороиҳои рақамӣ пас аз таҳлили ҳамаҷониба ва арзёбии хатар андешида мешаванд.
