Аждаҳои хобида: Коршинос гуфт, кӯли Сарез чӣ хатар дорад

© Sputnik / А. ГаврилюкСарезское озеро - самое глубоководное озеро Памира
Сарезское озеро - самое глубоководное озеро Памира  - Sputnik Тоҷикистон, 1920, 12.12.2025
Обуна шудан
Эксклюзив
Олими тоҷик вазъи кунунии кӯли Сарез ва чӣ гуна олимон "аждаҳои хобида"-ро назорат мекунанд шарҳ дод
ДУШАНБЕ, 12 дек – Sputnik. Мутахассисони тоҷик кӯли Сарезро бинобар хатарҳои геологӣ зери назорати доимӣ қарор додаанд.
Дар ин бора Саттор Саидов, роҳбари Маркази тадқиқоти тағйирёбии иқлим ва қабати озони Тоҷикистон, ба Sputnik Тоҷикистон изҳор кард.
Олими тоҷик ёдовар шуд, ки лоиҳаҳои навсозии системаҳои мониторинг ва огоҳкунии барвақт (EWS) дар солҳои охир амалӣ шудаанд.
Мутахассисони байналмилалӣ ва ватанӣ сенсорҳо, алоқа ва системаҳои огоҳкунӣ барои ҳифзи деҳаҳое, ки дар соҳили дарёҳои Мурғоб ва Бартанг ҷойгиранд, насб кардаанд.
"Назорати ҳавоӣ, мониторинги моҳвораӣ ва санҷишҳои саҳроӣ мунтазам гузаронида мешаванд. Гузоришҳои ҷорӣ нишон медиҳанд, ки корҳо барои навсозии системаҳои мониторинг ва огоҳкунӣ бо ҳамкорӣ бо шарикони байналмилалӣ идома доранд", - шарҳ дод Саидов.
Сарезское озеро на Памире, архивное фото - Sputnik Тоҷикистон, 1920, 05.08.2023
Заминларза дар Тоҷикистон
КҲФ вазъи Сарезро пас аз заминларзаҳои ахир дар ВМКБ ошкор кард
Кӯли Сарез дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон дар ноҳияи Мурғоб дар баландии беш аз 3200 метр аз сатҳи баҳр ҷойгир аст. Тибқи маълумоти расмӣ, паҳнои он тақрибан 70 километр ва чуқурии он тақрибан 500 метр буда, ҳаҷми обаш 17 километри мукаабро ташкил медиҳад.
Кӯли Сарез барои кишварҳои Осиёи Марказӣ, Афғонистон ва ҳатто Эрон нигаронии ҷиддӣ аст. Зиёда аз 120 сол аст, ки онро барои зебоиаш "Зебои Хобида" ва барои хатараш "Аждаҳои Хобида" меноманд.
Ин кӯл, ки ҳамчун кӯли лағжиш тасниф шудааст, дар натиҷаи заминларзаи харобиовари соли 1911, ки дарёи Бартангро сарбанд кард, ба вуҷуд омадааст. Минтақаи кӯл ба фаъолияти назарраси сейсмикӣ дучор мешавад ва аз ин рӯ, назорати қатъиро талаб мекунад.
Сарезское озеро в горах Памира, архивное фото - Sputnik Тоҷикистон, 1920, 11.02.2021
Бонг аз Афғонистон то Ӯзбекистон: маълум шуд, кай сиренаи нави кӯли Сарез ба кор медарояд
Агар сарбанд канда шавад ва аз кӯли Сарез обхезии бузурге ба амал меояд, ки қисми назарраси Тоҷикистон, Афғонистон, Узбакистон, Туркманистон, Қазоқистон ва Эрон зери об мемонанд. Аз ҷумла, қудрати "Аждаҳои хобида" ба деҳаҳо, обанборҳо ва заминҳои кишоварзӣ дар соҳили дарёи Амударё таъсир мерасонад.
Лентаи хабарҳо
0