https://sputnik.tj/20240821/dahshat-ba-nazdiki--khotima-meyobad-1064013180.html
Даҳшат ба наздикӣ хотима меёбад
Даҳшат ба наздикӣ хотима меёбад
Sputnik Тоҷикистон
Пас аз 320 рӯзи бомбборони Ғазза, умеди воқеӣ барои хотима додан ба даҳшати дувуним миллион фаластинии муқими он вуҷуд дорад.
2024-08-21T11:54+0500
2024-08-21T11:54+0500
2024-08-26T11:38+0500
фаластин
навори ғазза
исроил
има
ҷанг
музокирот
дар ҷаҳон
сутуннигор
https://cdnn1.img.sputnik.tj/img/07e8/07/1c/1063691432_0:206:3072:1934_1920x0_80_0_0_41e991a70e08851c8b2c1057d8a35d1c.jpg
ДУШАНБЕ, 21 август — Sputnik. Музокироти ғайримустақим миёни Исроил ва Ҳамос, ки дар Қоҳира таҳти сарварии Амрико, Қатар ва Миср ҷараён дорад, метавонад бо созиши оташбас анҷом ёбад. Ҳарчанд мақомоти амрикоӣ дар рӯзҳои охир на як бор гуфта буданд, ки созишнома наздик аст, он ба имзо нарасидааст, аммо котиби давлатӣ Энтони Блинкен, ки дирӯз ба минтақа омад, гуфт, ки ҳоло "имкони охирин" вуҷуд дорад ва “шояд охирин фурсат" барои раҳоии гаравгонҳои исроилӣ дар Ғазза фаро расидааст.Раҳоии гаравгонҳое, ки 7 октябри соли гузашта гаравгон шуда буданд, сабаби аслии амалиёти низомии Исроил дар навори фаластинӣ эълон шуда буд, аммо дар тӯли беш аз даҳ моҳ Ғазза тақрибан комилан тахриб шуд ва танҳо каме бештар аз нисфи ду саду панҷоҳ исроилиён озод карда шуданд (аксарияти онҳоро худи Ҳамос ҳангоми амалиёти мубодила озод кардааст). Бархе аз гаравгонҳо дар зери бомбгузориҳои Исроил кушта шуданд, аз ин рӯ, ҳоло камтар аз 100 нафар дар асорат боқӣ мондаанд.Ҳамос ба раҳоии онҳо розӣ аст, аммо дар посух талаб мекунад, ки оташбас на муваққатӣ, балки доимӣ ва хуруҷи нирӯҳои исроилӣ аз тамоми Ғазза анҷом дода шавад.Аммо Нетаняҳу, ки ба таври лафзӣ мехоҳад гаравгонҳоро раҳо кунад, аз хатми пурраи ишғол сарпечӣ мекунад ва мехоҳад ҳаққи азсаргирии амалиёти зидди Ҳамос дошта бошад ва возеҳ аст, ки дар ин ҳол ҳеҷ гуна тавофуқ ба даст намеояд. Фишори Амрико ба Нетаняҳу бесамар буд: Телавив одат кардааст, ки бо зиддиятҳои дохилии Амрико бозӣ кунад, махсусан дар давраи маъракаи интихоботи президентӣ. Аммо дар давоми ин маърака, масъалаи дастгирии Исроил яке аз муҳимтаринҳо шуд, бо ҳама тарафдории исроилӣ дар элитаи сиёсии Амрико, интихобкунандагони демократ аз он норозианд, ки Байден ва Ҳаррис латукӯби ғайринизомиёни Фаластинро боздошта наметавонанд.Ҳамин тавр, ҳоло Кохи Сафед бояд қудрати худро намоиш диҳад - ба интихобкунандагон нишон диҳад, ки маъмурият метавонад ба оташбас дар Ғазза ноил шавад ва Нетаняҳуро ба сулҳ маҷбур кунад. Аз ин рӯ, фишор ба роҳбарияти Исроил афзоиш меёбад ва барои сулҳ имкони воқеӣ вуҷуд дорад.Аммо барои ин ба Нетаняҳу лозим меояд, ки аз нияти нигоҳ доштани назорати Ғазза, яъне тарк кардани нерӯҳои исроилӣ дар марзи Ғазза ва Миср ва инчунин дар минтақае аз шарқ ба ғарб, ки ин наворро ду тақсим мекунад, даст кашад. Ин талаби асосии Ҳамос аст ва бидуни иҷрои он ҳеҷ созиш вуҷуд дошта наметавонад.Равшан аст, ки барои Нетаняҳу баровардани тамоми нерӯҳо хеле душвор аст, гарчанде ки Исроил ҳар дафъа изҳор медорад, ки сохтори низомии Ҳамосро тақрибан хароб кардааст ва дар тӯли даҳ моҳ раҳбарони исроилӣ мегӯянд, ки ҳатто пас аз анҷоми амалиёт ҳам назорати ин наворро нигоҳ медоранд. Бо вуҷуди ин, Исроил наметавонад дар Ғазза то абад биҷангад ва ба ҳар ҳол бояд нерӯҳояшро аз он ҷо хориҷ кунад. Кушиши дар навор мондани нерӯҳо боиси бойкот Исроил аз ҷониби аксарияти аҳли ҷамъияти ҷаҳон мегардад ва ҳатто Иёлоти Муттаҳида дар ин ҳол барои иттифоқчии худ кӯмаке карда наметавонанд.Эҳтимол, Нетаняҳу дар бораи як навъ давраи гузариш барои хуруҷи нирӯҳо музокира хоҳад кард, аммо ӯ бояд розӣ шавад, ки санаи мушаххаси хуруҷи онҳоро муқаррар кунад. Барои бахши аъзами ҷомеаи Исроил, ки аллакай боварӣ ҳосил кардаанд, ки "Ғазза аз они мо шудааст", ин як зарбаи сахт хоҳад буд, аммо Исроил дигар роҳе надорад. Гузашта аз ин, ҳатто пас аз тарки Ғазза ҳам мушкилоти Исроил поён нахоҳад ёфт. Даҳ моҳи наслкушӣ барои давлати яҳудиён бе осор намегузарад — дар таърихи он боби нав оғоз мешавад (ва аллакай оғоз шудааст).Дар Ғазза ҳудуди 100 000 нафар маҷрӯҳ ва 40 000 нафар кушта шуданд (аксарияти онҳо занону кӯдакон) ва боқимондаҳои ҳудуди даҳ ҳазори дигар шояд дар зери харобазорҳо дафн шаванд. Қариб тамоми аҳолӣ гуреза шуда, бо нарасидани ғизо ва дору мувоҷеҳанд. Кисми зиёди навор— ҳам манзил ва ҳам инфрасохтор ва хам боғу киштзор хароб гардид. Ва ин тахриби дидаву дониста, аз байн бурдани ҳама чиз буд, зеро ҳадафи асосии эълоннашудаи Исроил (ҳарчанд дар сатҳи расмӣ низ гуфта шудааст) поксозии Ғазза ва берун кардани ҳама фаластиниҳо аз он буд.“Bloomberg” – и амрикоӣ суханони профессори таърихи меъмории Донишҳгоҳи технологии Массачусетс Марк Ярзобекро, ки барқарорсозии Аврупоро пас аз Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ омӯхтааст, иқтибос меорад: "Он чизе, ки мо дар Ғазза мебинем, мо дар таърихи шаҳрсозӣ ҳеҷ гоҳ надидаем , ин вайрон кардани институтҳои асосии идоракунӣ ва нобудсозии ҳисси муътадил мебошад, хароҷоти азнавсозӣ гарон хоҳад буд... Чӣкоре накунем, наслҳои минбаъдаи Ғазза низ бо он рӯ ба рӯ хоҳанд буд.Аммо Ғазза аз соли 1967 дар зери ишғол ё муҳосира умр ба сар мебарад (ва гурезаҳо дар он дар соли 1948 пайдо шуданд) - аз ин рӯ, барои фаластиниҳо чизи асосӣ ин аст, ки онҳо замини худро ҳифз карданд ва нагузоштанд, ки наслкушӣ анҷом ёбад. Акнун онро барқарор кардан лозим меояд, аз ҷумла танҳо 42 миллион тонна вайронаҳои иншоотҳоро тоза кардан лозим аст! Харобаҳои Ғазза аз байн бурда мешаванд, мурдаҳое, ки аз зери он ёфт шудаанд, барояшон мотам мегиранд ва дафн хоҳанд шуд, аммо ҳам барқарорсозӣ ва ҳам ҷиноятҳоро кӣ пардохт хоҳад мекунад?Ғазза бо пули араб ва қисман амрикоиву аврупоӣ барқарор мешавад - Исроил на танҳо як шекел намедиҳад, балки аз барқарорсозӣ низ пул кор мекунад (чунки ӯ на танҳо марзҳои Ғаззаро назорат мекунад, балки содироту воридот, инчунин молияро назорат мекунад). Бо вуҷуди ин, дар ниҳоят, натиҷа барои Исроил манфӣ хоҳад буд, на аз он сабаб, ки иқтисодиёти он аз ҷанг (ва паст шудани тиҷорат) зарар дидааст, балки аз он сабаб, ки муносибат ба ӯ дар ҷаҳон бебозгашт тағйир ёфтааст. Ба ҳар ҳол бояд барои наслкушӣ ҷавоб диҳад, давлате ки тасмим гирифтааст хушбахтии худро бар бадбахтии дигарон ва замини онҳо бунёд кунад.
https://sputnik.tj/20240714/vao-muzokirot-otashbas-navor-ghazza-hamla-isroil-qat-1063522823.html
https://sputnik.tj/20240818/nigaronii-rahmon-nizohoi-musallahona-vazi-fojeabori-falastin-1063987176.html
https://sputnik.tj/20240807/sharqi-nazdik-bosurat-sui-jangi-kalon-meshitobad-1063828788.html
фаластин
навори ғазза
исроил
има
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2024
Пётр Акопов
https://cdnn1.img.sputnik.tj/img/103108/41/1031084122_0:0:150:150_100x100_80_0_0_45d14661a985ebab2262c07eb54ffecb.jpg
Пётр Акопов
https://cdnn1.img.sputnik.tj/img/103108/41/1031084122_0:0:150:150_100x100_80_0_0_45d14661a985ebab2262c07eb54ffecb.jpg
Хабарҳо
tg_TJ
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Пётр Акопов
https://cdnn1.img.sputnik.tj/img/103108/41/1031084122_0:0:150:150_100x100_80_0_0_45d14661a985ebab2262c07eb54ffecb.jpg
ҷаҳон, навори ғазза, фаластин, исроил, има, музокирот, сутуннигор
ҷаҳон, навори ғазза, фаластин, исроил, има, музокирот, сутуннигор
Даҳшат ба наздикӣ хотима меёбад
11:54 21.08.2024 (Навсозишуда: 11:38 26.08.2024) Пас аз 320 рӯзи бомбборони Ғазза, умеди воқеӣ барои хотима додан ба даҳшати дувуним миллион фаластинии муқими он вуҷуд дорад.
ДУШАНБЕ, 21 август — Sputnik. Музокироти ғайримустақим миёни Исроил ва Ҳамос, ки дар Қоҳира таҳти сарварии Амрико, Қатар ва Миср ҷараён дорад, метавонад бо созиши оташбас анҷом ёбад.
Ҳарчанд мақомоти амрикоӣ дар рӯзҳои охир на як бор гуфта буданд, ки созишнома наздик аст, он ба имзо нарасидааст, аммо котиби давлатӣ Энтони Блинкен, ки дирӯз ба минтақа омад, гуфт, ки ҳоло "имкони охирин" вуҷуд дорад ва “шояд охирин фурсат" барои раҳоии гаравгонҳои исроилӣ дар Ғазза фаро расидааст.
Раҳоии гаравгонҳое, ки 7 октябри соли гузашта гаравгон шуда буданд, сабаби аслии амалиёти низомии Исроил дар навори фаластинӣ эълон шуда буд, аммо дар тӯли беш аз даҳ моҳ Ғазза тақрибан комилан тахриб шуд ва танҳо каме бештар аз нисфи ду саду панҷоҳ исроилиён озод карда шуданд (аксарияти онҳоро худи Ҳамос ҳангоми амалиёти мубодила озод кардааст). Бархе аз гаравгонҳо дар зери бомбгузориҳои Исроил кушта шуданд, аз ин рӯ, ҳоло камтар аз 100 нафар дар асорат боқӣ мондаанд.
Ҳамос ба раҳоии онҳо розӣ аст, аммо дар посух талаб мекунад, ки оташбас на муваққатӣ, балки доимӣ ва хуруҷи нирӯҳои исроилӣ аз тамоми Ғазза анҷом дода шавад.
Аммо Нетаняҳу, ки ба таври лафзӣ мехоҳад гаравгонҳоро раҳо кунад, аз хатми пурраи ишғол сарпечӣ мекунад ва мехоҳад ҳаққи азсаргирии амалиёти зидди Ҳамос дошта бошад ва возеҳ аст, ки дар ин ҳол ҳеҷ гуна тавофуқ ба даст намеояд. Фишори Амрико ба Нетаняҳу бесамар буд: Телавив одат кардааст, ки бо зиддиятҳои дохилии Амрико бозӣ кунад, махсусан дар давраи маъракаи интихоботи президентӣ. Аммо дар давоми ин маърака, масъалаи дастгирии Исроил яке аз муҳимтаринҳо шуд, бо ҳама тарафдории исроилӣ дар элитаи сиёсии Амрико, интихобкунандагони демократ аз он норозианд, ки Байден ва Ҳаррис латукӯби ғайринизомиёни Фаластинро боздошта наметавонанд.
Ҳамин тавр, ҳоло Кохи Сафед бояд қудрати худро намоиш диҳад - ба интихобкунандагон нишон диҳад, ки маъмурият метавонад ба оташбас дар Ғазза ноил шавад ва Нетаняҳуро ба сулҳ маҷбур кунад. Аз ин рӯ, фишор ба роҳбарияти Исроил афзоиш меёбад ва барои сулҳ имкони воқеӣ вуҷуд дорад.
Аммо барои ин ба Нетаняҳу лозим меояд, ки аз нияти нигоҳ доштани назорати Ғазза, яъне тарк кардани нерӯҳои исроилӣ дар марзи Ғазза ва Миср ва инчунин дар минтақае аз шарқ ба ғарб, ки ин наворро ду тақсим мекунад, даст кашад. Ин талаби асосии Ҳамос аст ва бидуни иҷрои он ҳеҷ созиш вуҷуд дошта наметавонад.
Равшан аст, ки барои Нетаняҳу баровардани тамоми нерӯҳо хеле душвор аст, гарчанде ки Исроил ҳар дафъа изҳор медорад, ки сохтори низомии Ҳамосро тақрибан хароб кардааст ва дар тӯли даҳ моҳ раҳбарони исроилӣ мегӯянд, ки ҳатто пас аз анҷоми амалиёт ҳам назорати ин наворро нигоҳ медоранд. Бо вуҷуди ин, Исроил наметавонад дар Ғазза то абад биҷангад ва ба ҳар ҳол бояд нерӯҳояшро аз он ҷо хориҷ кунад. Кушиши дар навор мондани нерӯҳо боиси бойкот Исроил аз ҷониби аксарияти аҳли ҷамъияти ҷаҳон мегардад ва ҳатто Иёлоти Муттаҳида дар ин ҳол барои иттифоқчии худ кӯмаке карда наметавонанд.
Эҳтимол, Нетаняҳу дар бораи як навъ давраи гузариш барои хуруҷи нирӯҳо музокира хоҳад кард, аммо ӯ бояд розӣ шавад, ки санаи мушаххаси хуруҷи онҳоро муқаррар кунад. Барои бахши аъзами ҷомеаи Исроил, ки аллакай боварӣ ҳосил кардаанд, ки "Ғазза аз они мо шудааст", ин як зарбаи сахт хоҳад буд, аммо Исроил дигар роҳе надорад. Гузашта аз ин, ҳатто пас аз тарки Ғазза ҳам мушкилоти Исроил поён нахоҳад ёфт. Даҳ моҳи наслкушӣ барои давлати яҳудиён бе осор намегузарад — дар таърихи он боби нав оғоз мешавад (ва аллакай оғоз шудааст).
Дар Ғазза ҳудуди 100 000 нафар маҷрӯҳ ва 40 000 нафар кушта шуданд (аксарияти онҳо занону кӯдакон) ва боқимондаҳои ҳудуди даҳ ҳазори дигар шояд дар зери харобазорҳо дафн шаванд. Қариб тамоми аҳолӣ гуреза шуда, бо нарасидани ғизо ва дору мувоҷеҳанд. Кисми зиёди навор— ҳам манзил ва ҳам инфрасохтор ва хам боғу киштзор хароб гардид. Ва ин тахриби дидаву дониста, аз байн бурдани ҳама чиз буд, зеро ҳадафи асосии эълоннашудаи Исроил (ҳарчанд дар сатҳи расмӣ низ гуфта шудааст) поксозии Ғазза ва берун кардани ҳама фаластиниҳо аз он буд.
“Bloomberg” – и амрикоӣ суханони профессори таърихи меъмории Донишҳгоҳи технологии Массачусетс Марк Ярзобекро, ки барқарорсозии Аврупоро пас аз Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ омӯхтааст, иқтибос меорад: "Он чизе, ки мо дар Ғазза мебинем, мо дар таърихи шаҳрсозӣ ҳеҷ гоҳ надидаем , ин вайрон кардани институтҳои асосии идоракунӣ ва нобудсозии ҳисси муътадил мебошад, хароҷоти азнавсозӣ гарон хоҳад буд... Чӣкоре накунем, наслҳои минбаъдаи Ғазза низ бо он рӯ ба рӯ хоҳанд буд.
Аммо Ғазза аз соли 1967 дар зери ишғол ё муҳосира умр ба сар мебарад (ва гурезаҳо дар он дар соли 1948 пайдо шуданд) - аз ин рӯ, барои фаластиниҳо чизи асосӣ ин аст, ки онҳо замини худро ҳифз карданд ва нагузоштанд, ки наслкушӣ анҷом ёбад. Акнун онро барқарор кардан лозим меояд, аз ҷумла танҳо 42 миллион тонна вайронаҳои иншоотҳоро тоза кардан лозим аст! Харобаҳои Ғазза аз байн бурда мешаванд, мурдаҳое, ки аз зери он ёфт шудаанд, барояшон мотам мегиранд ва дафн хоҳанд шуд, аммо ҳам барқарорсозӣ ва ҳам ҷиноятҳоро кӣ пардохт хоҳад мекунад?
Ғазза бо пули араб ва қисман амрикоиву аврупоӣ барқарор мешавад - Исроил на танҳо як шекел намедиҳад, балки аз барқарорсозӣ низ пул кор мекунад (чунки ӯ на танҳо марзҳои Ғаззаро назорат мекунад, балки содироту воридот, инчунин молияро назорат мекунад). Бо вуҷуди ин, дар ниҳоят, натиҷа барои Исроил манфӣ хоҳад буд, на аз он сабаб, ки иқтисодиёти он аз ҷанг (ва паст шудани тиҷорат) зарар дидааст, балки аз он сабаб, ки муносибат ба ӯ дар ҷаҳон бебозгашт тағйир ёфтааст. Ба ҳар ҳол бояд барои наслкушӣ ҷавоб диҳад, давлате ки тасмим гирифтааст хушбахтии худро бар бадбахтии дигарон ва замини онҳо бунёд кунад.
