https://sputnik.tj/20211217/avrupo-roh-juz-pardokht-ba-rusiya-nadorad-1044226765.html
Аврупо роҳи дигаре ба ҷуз аз пардохт ба Русия надорад
Аврупо роҳи дигаре ба ҷуз аз пардохт ба Русия надорад
Sputnik Тоҷикистон
Буҳрони тӯлонии энергетикӣ ва молӣ, ки сайёраро фаро гирифт, мантиқан ба марҳилаи навбатӣ ворид шуд, вақте ки давлатҳои дорои захираҳои кофӣ ба таҷдиди харитаи ҷаҳон шуруъ мекунанд.
2021-12-17T20:40+0500
2021-12-17T20:40+0500
2021-12-17T20:40+0500
амрико
аврупо
тиҷорат
газ
дар русия
https://cdnn1.img.sputnik.tj/img/07e5/0b/13/1043648059_0:160:3073:1888_1920x0_80_0_0_961074ded34ac5ddb29345b49568b2ed.jpg
ДУШАНБЕ, 17 дек– Sputnik, Сергей Савчук. Тибқи иттилои Идораи иттилооти энергетикии ИМА (EIA), Иёлоти Муттаҳида қарор аст, дар авоили соли оянда аз Австралия ва Қатар пеш гузашта, ба содиркунандаи пешбари гази моеъ (LNG) табдил шавад.Ин ҳодиса аз рақобатҳои кишварҳо дар робита ба тавлиди мушаки мофавқ-ус-савт ва киштии зериобии ҳастаии насли нав камтар муҳим нест. Ин аст, ки мавзуъ матраҳ мешавад.То нимаи моҳи декабр нархи нерӯи барқ рекордгузориро бас кард, аммо барои поин рафтан аз пояи таърихии худ шитоб намекунанд. Дар маҷмуъ дар Аврупо қимати ҳазор метри мукааб гази табиӣ, тибқи қарордодҳои спотӣ, ҳудуди 1400 доллар ва бахусус дар Олмон қимати як мегаватт соат нерӯи барқ аз дусад евро гузаштааст.Чунин ба назар мерасад, ки далели рӯшантар дар бораи фоида ва манфиатҳои шартномаҳои дарозмуддат барои интиқоли захираҳои энергетикӣ, ки одатан ширкатҳои Русия пешниҳод мекунанд, вуҷуд надорад. Аммо не, чи тавре ки амалия нишон медихад, энергетикҳо ва сиёсатмадорон дар оламхои гуногуни ҷудо аз ҳамдигар зиндагӣ мекунанд. Маълум шуд, ки Комиссияи Аврупо дар ояндаи наздик бастани шартномаҳои дарозмуддатро манъ хоҳад кард, аниқтараш, кишварҳо ва ширкатҳои давлатӣ тадриҷан маҷбур мешаванд, то соли 2049 аз чунин муносибатҳои молию пулӣ даст кашанд.Брюссел ҳатто пинҳон намекунад, ки ин ба хотири расонидани хисорот ба Русия сурат гирифтааст ва бар асоси маълумоти охири соли 2020, он сеяки тамоми гази табиии мавриди ниёзи Аврупоро таъмин мекунад. Худи ғояи шартномаҳои оммавӣ дар ибтидо ҳамчун воситаи кам кардани хароҷоти буҷа пешниҳод карда шуд, зеро назарияи муосири бозор талаб мекунад, ки шартномаҳои якдафъаина ба шаклгирии монополия имкон намедиҳад ва ба коҳиши нарх мусоидат менамояд. Соли гузашта нишон дод, ки ҳеҷ як қоидаро аксиома ҳисобидан мумкин нест, аммо боздории руссофобияи Брюссел низ дигар номумкин аст.Аз берун чунин ҳодисаҳо хамеша стихиявй ба назар мерасанд, аммо воқеият ин гуна нест. Бозингарони бозор кайҳо боз шоҳиди пайдо шудани ин нақшаи хеле сиёсӣ ва аз ҷиҳати иқтисодӣ бемаънӣ буданд. Ва нақшаҳои онҳо ба фаҳмидани тамоюлҳои нави дар аввал ноамн асос ёфта буданд.Биёед, ба амрикоиён ҳаққи худро диҳем. Кишварҳое, ки пас аз фирор аз Афғонистон корҳои низомӣ чандон хуб пеш намераванд, тағйиротро дар шамоли молии ҷаҳон дуруст пай бурданд. Ва геополитикӣ, албатта, дар ниҳоят, танҳо онҳое, ки захираҳои кофӣ доранд, дар арсаи ҷаҳонӣ вазн пайдо мекунанд.Ҳанӯз дар соли 2020 Иёлоти Муттаҳида ба яке аз се кишвари беҳтарини содиркунандаи LNG табдил ёфт. Имрӯз танҳо Австралия ва Қатар дар пешанд, ки аз аввали соли ҷорӣ ба хориҷи кишвар мутаносибан 75,8 ва 73,4 миллион тонна гази моеъ фурӯхтаанд. Барои амрикоиҳо ҳамин рақам 66,5 миллион тонна ё 91 миллиард метри мукаабро ташкил дод, ки ин хеле зиёд аст. Гузашта аз ин дар моҳҳои наздик Иёлоти Муттаҳида омодааст, ҳама рақибонро фишор диҳад.Дар Луизиана аллакай навбати шашуми корхонаи “Sabine Pass” LNG бо иқтидори 5,2 миллион тонна ба истифода дода шуд ва корхонаи “Pass Calcaseu”, ки иқтидори даҳ миллионтоннаӣ дорад, низ дар ҳоли фаъолшавӣ аст. Гузашта аз ин Комиссияи федералии танзими энержӣ (FERC) ба наздикӣ афзоиши истеҳсоли корхонаи “Корпус Кристи” дар Техасро тасдиқ кард. Нақшаҳо инчунин сохтмони як иншооти нави “Golden Pass” дар соли 2024-ро дар бар мегиранд.Чунон ки мебинем, Вашингтон ба ин масъала ба таври васеъ ва бодиққат муносибат кард. Ҳамчун хабари иловагӣ мо инчунин метавонем аз қарори манъи сармогузории амрикорӣ дар сохтмони коргоҳҳои тавлиди энержӣ дар хориҷро, ки ба наздикӣ Ҷо Байден имзо кард, ёдовар шавем. Гуфта мешавад, ҳадаф аз имзои он ҳифзи муҳити зист, кам кардани истеъмоли ангишт ва маҳдуд кардани "саноати карбонталаб" аст. Бо вуҷуди ин, бо баъзе сабабҳо он сармоягузорӣ ба таҷдиди терминалҳои газ барои қабули LNG-ро манъ намекунад, гарчанде ки ҳар як эколог мегӯяд, ҳангоми интиқол ва табдил додани гази моеъ ихроҷи метан ба амал меояд, ки нисбат ба атмосфера даҳҳо маротиба бештар зараровар аст.Австралия ва Қатар дар ин бора чӣ андеша доранд, то ҳол маълум нест, аммо шубҳае нест, ки ҳеҷ кас танҳо аз саҳмияҳо ва фоидаи бозор даст намекашад.Дигарон низ тағйироти муҳити ҷаҳониро фаҳмиданд. Масалан, Миср либоси як бозигари сатҳи ҷаҳониро дар бар кардан мехоҳад. То ба наздикӣ лоиҳаҳои гази LNG аввал ба далели алангаи ба истилоҳ арабӣ дар Ховари Миёна ва баъдан бар асари муқовимат бо Туркия мутаваққиф шуданд. Аммо рӯзи дигар маълум шуд, ки ширкати мисрии EGAS LNG тамоми муомилоти тендериро то охири сол бо назардошти он бастааст, яъне тамоми LNG мисрӣ фурӯхта шудааст. Буҳрони энержӣ дар минтақаи дорои захираҳои ғании карбогидрид мушоҳида мешавад ва ба ҳадде шадид аст, ки нахуствазири Лубнон ахиран расман аз раисҷумҳури Миср хостааст, ки интиқоли гази изофӣ диҳад, зеро ин кишвар камбуди куллии энержиро эҳсос мекунад.Коҳира манфиатҳоеро, ки мақоми содиркунанда ваъда медиҳад, комилан фаҳмид ва барои ноил шудан ба ин мақсад тадбирҳои бемислу монанд пеш гирифт. Барои зиёд кардани истихроҷ Миср ба харидани газ аз Исроил шуруъ кард, аз ҷумла, аз бандари Ашкелони Исроил ба Ал-ариши Миср лӯлаи газ сохта шуд.Мисриҳо чунон завк доранд, ки ҳозир онҳо бо Кипр дар бораи сохтмони роҳи дигар, ки ба воситаи он ба терминалҳои моеъкунии Миср гази табиӣ меояд, гуфтушунид карда истодаанд. Бо вуҷуди ин ҳеҷ чизи тааҷҷубовар нест, ки талабот ва нархҳои баландтарин боиси пешниҳоди он мешаванд.Ва дар бораи Русия чӣ гуфтан мумкин аст? Оё мо дар ҳақиқат ҳама чизро аз даст додаем?Умуман не. Ба наздикӣ “Novatek” бо сармоягузорони хориҷӣ ба маблағи беш аз 20 миллиард доллар шартнома баст. Лоиҳаи муштараки "Arctic LNG - 2" бунёди як корхонаи моеи гази табиии аз конҳои Салмановское ва Штормовое додашударо бо иқтидори умумии 19,5 миллион тонна ё 27 миллиард метри мукааб дар назар дорад. Ҳар се хатти истеҳсолӣ то соли 2025 ба кор медароянд ва миқдори LNG-ро дар Ямал ду баробар зиёд мекунанд.Ба оғози суҳбати имрӯза бармегардем. Иёлоти Муттаҳида мисли Австралия ва Қатар Осиёро бозори асосии худ медонанд, ки аз ҷиҳати саноатӣ ва демографӣ босуръат меафзояд. Русия бозори Аврупоро ба даст меорад, ки бо як устувории сазовори дархости дигар гузариш ба шартномаҳои спотро талаб мекунад ва аз ин рӯ маҷбур мешавад, ки ба ҳамон русҳо зиёда аз нақша пардохт кунад. Танҳо аз он сабаб, ки ҳеҷ кас нақша надорад, дигар LNG-ро ба ҷаҳони куҳна биёрад.Ба сифати тасдиқ як факти тозаро овардан мумкин аст. Киштии гази "Корал Фунгиа" ба бандари Клайпеда омад ва дар давоми як ҳафта ба Литва навбати дуюми сӯзишвории Русияро расонд. Ба худи Литва, ки ҳоло ду ҳамсояи наздаш талош доранд, то транзити нерӯи барқро аз Русия ва Беларус аз сар бигиранд.Аврупо маҷбур аст, бо кишвари мо хамкорӣ кунад ва бо назардошти тамоюлҳои ҳозира ин барои ақаллан яке аз тарафҳо муфид хоҳад буд.
https://sputnik.tj/20210729/siyosatshinos-shart-senatorho-ima-majro-shimol-1041276817.html
https://sputnik.tj/20211006/idoma-rekordguzori-narkh-avrupo-1042675358.html
https://sputnik.tj/20211007/putin-vada-dod-ki-taahhudot-dar-borai-tranziti-gaz-tavassuti-ukrainaro-ijro-mekunad-1042708941.html
https://sputnik.tj/20211108/avrupo-rusiya-bemerangi-gazi-girift-1043330767.html
https://sputnik.tj/20211209/tojikiston-kon-kashf-naft-gaz-1044040870.html
амрико
аврупо
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2021
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Хабарҳо
tg_TJ
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
газ, русия, аврупо, амрико, пардохт, тиҷорат, бозор
газ, русия, аврупо, амрико, пардохт, тиҷорат, бозор
Аврупо роҳи дигаре ба ҷуз аз пардохт ба Русия надорад
Буҳрони тӯлонии энергетикӣ ва молӣ, ки сайёраро фаро гирифт, мантиқан ба марҳилаи навбатӣ ворид шуд, вақте ки давлатҳои дорои захираҳои кофӣ ба таҷдиди харитаи ҷаҳон шуруъ мекунанд.
ДУШАНБЕ, 17 дек– Sputnik, Сергей Савчук. Тибқи иттилои Идораи иттилооти энергетикии ИМА (EIA), Иёлоти Муттаҳида қарор аст, дар авоили соли оянда аз Австралия ва Қатар пеш гузашта, ба содиркунандаи пешбари гази моеъ (LNG) табдил шавад.
Ин ҳодиса аз рақобатҳои кишварҳо дар робита ба тавлиди мушаки мофавқ-ус-савт ва киштии зериобии ҳастаии насли нав камтар муҳим нест. Ин аст, ки мавзуъ матраҳ мешавад.
То нимаи моҳи декабр нархи нерӯи барқ рекордгузориро бас кард, аммо барои поин рафтан аз пояи таърихии худ шитоб намекунанд. Дар маҷмуъ дар Аврупо қимати ҳазор метри мукааб гази табиӣ, тибқи қарордодҳои спотӣ, ҳудуди 1400 доллар ва бахусус дар Олмон қимати як мегаватт соат нерӯи барқ аз дусад евро гузаштааст.
Чунин ба назар мерасад, ки далели рӯшантар дар бораи фоида ва манфиатҳои шартномаҳои дарозмуддат барои интиқоли захираҳои энергетикӣ, ки одатан ширкатҳои Русия пешниҳод мекунанд, вуҷуд надорад. Аммо не, чи тавре ки амалия нишон медихад, энергетикҳо ва сиёсатмадорон дар оламхои гуногуни ҷудо аз ҳамдигар зиндагӣ мекунанд.
Маълум шуд, ки Комиссияи Аврупо дар ояндаи наздик бастани шартномаҳои дарозмуддатро манъ хоҳад кард, аниқтараш, кишварҳо ва ширкатҳои давлатӣ тадриҷан маҷбур мешаванд, то соли 2049 аз чунин муносибатҳои молию пулӣ даст кашанд.
Брюссел ҳатто пинҳон намекунад, ки ин ба хотири расонидани хисорот ба Русия сурат гирифтааст ва бар асоси маълумоти охири соли 2020, он сеяки тамоми гази табиии мавриди ниёзи Аврупоро таъмин мекунад.
Худи ғояи шартномаҳои оммавӣ дар ибтидо ҳамчун воситаи кам кардани хароҷоти буҷа пешниҳод карда шуд, зеро назарияи муосири бозор талаб мекунад, ки шартномаҳои якдафъаина ба шаклгирии монополия имкон намедиҳад ва ба коҳиши нарх мусоидат менамояд. Соли гузашта нишон дод, ки ҳеҷ як қоидаро аксиома ҳисобидан мумкин нест, аммо боздории руссофобияи Брюссел низ дигар номумкин аст.
Аз берун чунин ҳодисаҳо хамеша стихиявй ба назар мерасанд, аммо воқеият ин гуна нест. Бозингарони бозор кайҳо боз шоҳиди пайдо шудани ин нақшаи хеле сиёсӣ ва аз ҷиҳати иқтисодӣ бемаънӣ буданд. Ва нақшаҳои онҳо ба фаҳмидани тамоюлҳои нави дар аввал ноамн асос ёфта буданд.
Биёед, ба амрикоиён ҳаққи худро диҳем. Кишварҳое, ки пас аз фирор аз Афғонистон корҳои низомӣ чандон хуб пеш намераванд, тағйиротро дар шамоли молии ҷаҳон дуруст пай бурданд. Ва геополитикӣ, албатта, дар ниҳоят, танҳо онҳое, ки захираҳои кофӣ доранд, дар арсаи ҷаҳонӣ вазн пайдо мекунанд.
Ҳанӯз дар соли 2020 Иёлоти Муттаҳида ба яке аз се кишвари беҳтарини содиркунандаи LNG табдил ёфт. Имрӯз танҳо Австралия ва Қатар дар пешанд, ки аз аввали соли ҷорӣ ба хориҷи кишвар мутаносибан 75,8 ва 73,4 миллион тонна гази моеъ фурӯхтаанд. Барои амрикоиҳо ҳамин рақам 66,5 миллион тонна ё 91 миллиард метри мукаабро ташкил дод, ки ин хеле зиёд аст. Гузашта аз ин дар моҳҳои наздик Иёлоти Муттаҳида омодааст, ҳама рақибонро фишор диҳад.
Дар Луизиана аллакай навбати шашуми корхонаи “Sabine Pass” LNG бо иқтидори 5,2 миллион тонна ба истифода дода шуд ва корхонаи “Pass Calcaseu”, ки иқтидори даҳ миллионтоннаӣ дорад, низ дар ҳоли фаъолшавӣ аст. Гузашта аз ин Комиссияи федералии танзими энержӣ (FERC) ба наздикӣ афзоиши истеҳсоли корхонаи “Корпус Кристи” дар Техасро тасдиқ кард. Нақшаҳо инчунин сохтмони як иншооти нави “Golden Pass” дар соли 2024-ро дар бар мегиранд.
Чунон ки мебинем, Вашингтон ба ин масъала ба таври васеъ ва бодиққат муносибат кард. Ҳамчун хабари иловагӣ мо инчунин метавонем аз қарори манъи сармогузории амрикорӣ дар сохтмони коргоҳҳои тавлиди энержӣ дар хориҷро, ки ба наздикӣ Ҷо Байден имзо кард, ёдовар шавем.
Гуфта мешавад, ҳадаф аз имзои он ҳифзи муҳити зист, кам кардани истеъмоли ангишт ва маҳдуд кардани "саноати карбонталаб" аст. Бо вуҷуди ин, бо баъзе сабабҳо он сармоягузорӣ ба таҷдиди терминалҳои газ барои қабули LNG-ро манъ намекунад, гарчанде ки ҳар як эколог мегӯяд, ҳангоми интиқол ва табдил додани гази моеъ ихроҷи метан ба амал меояд, ки нисбат ба атмосфера даҳҳо маротиба бештар зараровар аст.
Австралия ва Қатар дар ин бора чӣ андеша доранд, то ҳол маълум нест, аммо шубҳае нест, ки ҳеҷ кас танҳо аз саҳмияҳо ва фоидаи бозор даст намекашад.
Дигарон низ тағйироти муҳити ҷаҳониро фаҳмиданд. Масалан, Миср либоси як бозигари сатҳи ҷаҳониро дар бар кардан мехоҳад. То ба наздикӣ лоиҳаҳои гази LNG аввал ба далели алангаи ба истилоҳ арабӣ дар Ховари Миёна ва баъдан бар асари муқовимат бо Туркия мутаваққиф шуданд.
Аммо рӯзи дигар маълум шуд, ки ширкати мисрии EGAS LNG тамоми муомилоти тендериро то охири сол бо назардошти он бастааст, яъне тамоми LNG мисрӣ фурӯхта шудааст. Буҳрони энержӣ дар минтақаи дорои захираҳои ғании карбогидрид мушоҳида мешавад ва ба ҳадде шадид аст, ки нахуствазири Лубнон ахиран расман аз раисҷумҳури Миср хостааст, ки интиқоли гази изофӣ диҳад, зеро ин кишвар камбуди куллии энержиро эҳсос мекунад.
Коҳира манфиатҳоеро, ки мақоми содиркунанда ваъда медиҳад, комилан фаҳмид ва барои ноил шудан ба ин мақсад тадбирҳои бемислу монанд пеш гирифт. Барои зиёд кардани истихроҷ Миср ба харидани газ аз Исроил шуруъ кард, аз ҷумла, аз бандари Ашкелони Исроил ба Ал-ариши Миср лӯлаи газ сохта шуд.
Мисриҳо чунон завк доранд, ки ҳозир онҳо бо Кипр дар бораи сохтмони роҳи дигар, ки ба воситаи он ба терминалҳои моеъкунии Миср гази табиӣ меояд, гуфтушунид карда истодаанд. Бо вуҷуди ин ҳеҷ чизи тааҷҷубовар нест, ки талабот ва нархҳои баландтарин боиси пешниҳоди он мешаванд.
Ва дар бораи Русия чӣ гуфтан мумкин аст? Оё мо дар ҳақиқат ҳама чизро аз даст додаем?
Умуман не. Ба наздикӣ “Novatek” бо сармоягузорони хориҷӣ ба маблағи беш аз 20 миллиард доллар шартнома баст. Лоиҳаи муштараки "Arctic LNG - 2" бунёди як корхонаи моеи гази табиии аз конҳои Салмановское ва Штормовое додашударо бо иқтидори умумии 19,5 миллион тонна ё 27 миллиард метри мукааб дар назар дорад. Ҳар се хатти истеҳсолӣ то соли 2025 ба кор медароянд ва миқдори LNG-ро дар Ямал ду баробар зиёд мекунанд.
Ба оғози суҳбати имрӯза бармегардем. Иёлоти Муттаҳида мисли Австралия ва Қатар Осиёро бозори асосии худ медонанд, ки аз ҷиҳати саноатӣ ва демографӣ босуръат меафзояд. Русия бозори Аврупоро ба даст меорад, ки бо як устувории сазовори дархости дигар гузариш ба шартномаҳои спотро талаб мекунад ва аз ин рӯ маҷбур мешавад, ки ба ҳамон русҳо зиёда аз нақша пардохт кунад. Танҳо аз он сабаб, ки ҳеҷ кас нақша надорад, дигар LNG-ро ба ҷаҳони куҳна биёрад.
Ба сифати тасдиқ як факти тозаро овардан мумкин аст. Киштии гази "Корал Фунгиа" ба бандари Клайпеда омад ва дар давоми як ҳафта ба Литва навбати дуюми сӯзишвории Русияро расонд. Ба худи Литва, ки ҳоло ду ҳамсояи наздаш талош доранд, то транзити нерӯи барқро аз Русия ва Беларус аз сар бигиранд.
Аврупо маҷбур аст, бо кишвари мо хамкорӣ кунад ва бо назардошти тамоюлҳои ҳозира ин барои ақаллан яке аз тарафҳо муфид хоҳад буд.
