https://sputnik.tj/20210621/rekordi-tavvarum-iyoloti-muttahida-iqtisodi-hatar-1040344584.html
Рекорди навбатӣ: тавварум дар Иёлоти Муттаҳида ба иқтисоди ҷаҳон хатар дорад
Рекорди навбатӣ: тавварум дар Иёлоти Муттаҳида ба иқтисоди ҷаҳон хатар дорад
Sputnik Тоҷикистон
Дар замони бӯҳрони молиявии соли 2008 дар Иёлоти Муттаҳида чунин таваррум мушоҳида нашуда буд. Аммо танзимгар намехоҳад сиёсати пулиро пузур намояд.
2021-06-21T18:45+0500
2021-06-21T18:45+0500
2021-06-21T18:45+0500
дар ҷаҳон
иқтисод
има
амрико
доллар
таваррум
дар русия
https://cdnn1.img.sputnik.tj/img/07e5/06/15/1040344382_0:107:3382:2009_1920x0_80_0_0_30f171de5112724bb24ed7dbf008f6d8.jpg
ДУШАНБЕ, 21 июн - Sputnik, Наталя Дембинская. Deutsche Bank ҳушдор додааст, ки бефаъолиятӣ ба метавонах оқибати нохуш дошта бошад. Ин бомбест, ки метавонад ба тамоми иқтисоди ҷаҳон таҳдид кунад.Суръат бахшидани таваррумДар моҳи май, таваррум дар ИМА ба ҳисоби солона ба панҷ фоиз расид. Намояи умумии нархоҳои истеъмолӣ, ки молҳои ноустувор, ба монанди маводҳои энержию хӯроквориро истисно мекунад, нисбат ба соли гузашта 3,8% зиёд шудааст. Ин нишондиҳанда аз моҳи июни соли 1992 ба ҳадди аксар расидааст. Ҳама чиз гарон шуд - мошинҳо, дастгоҳҳо, мебел, чиптаҳои ҳавопаймо, либос, хӯрокворӣ. Коршиноси иқтисодии Бонки Ҷаҳонӣ итминон дорад, аксари кишварҳое, ки аз мақсаднокии таваррумро истифода мебаранд (аз ҷумла Русия) бояд аз чизе ташвиш надошта бошанд: ин нишондиҳандаро метавон ба доираи ҳадаф баргардонд. Аммо, дар Иёлоти Муттаҳида вазъ дигар аст. Низоми федеролии захиравӣ (Бонки марказӣ) чорае намебинад. Ҳанӯз дар моҳи март, раиси Бонки марказии Амрико Ҷером Пауэлл изҳор карда буд, ки вай дар муваққатан болоравии мақсднокии таваррум то ду фоизро мушкил намедонад.Сабабҳои тезонидани нархҳои истеъмолӣ маълуманд. Аз оғози пандемия, мақомоти Амрико аллакай барои андешидани чораҳои зиддибӯҳронӣ аз шаш то нӯҳ триллион доллар сарф намуда, чопхонаи пулро бо иқтидори пурра ба кор андохтанд. Бо омадани Ҷо Байден, ба иқтисоди кишвар тақрибан ду триллион доллар бештар ворид шуд. Ин як бастаи бузурги ҳавасмандгардонӣ, асосан бахши иҷтимоӣ буд.Резиши нақдӣ ба ицтисод қарзи давлатро тақрибан чоряк зиёд кард. Ҳоло царз беш аз 28 триллион доллар аст (қариб 130 фоизи маҷмӯи маҳсулоти дохилии солона).Иқтисодшиносон ҳушдор додаанд, ки тазриқи нав ба иқтисод дигар фоида нахощад дошт. Сарборӣ ба буҷа меафзояд, нархҳо аз ҳисоби пур шудани пулҳо бидуни афзоиши мувофиқи истеҳсолот баланд мешаванд. Хавфи таваррум инчунин бо талаби таъхирёфтаи истеъмолкунандагон дар шароити сатҳи пасандозҳои зиёд, афзоиш меёбад. Дар пандемия, истеъмолкунандагони амрикоӣ 1,6 триллион доллар ҷамъ оварданд, ки ҳоло ба харҷ кардан шурӯъ мекунанд.Ҷараёни пулҳои тоза чопшуда ба асъори Амрико зарба зад. Доллар коҳиш ёфта, аҳамияти худро барои сармоягузорон аз даст дод. Дар соли 2020 нисбат ба евро, он аз 0.8934 то 0.8149 - қариб нӯҳ фоиз коҳиш ёфт. Дар соли 2021, он метавонад боз панҷ ё ҳафт маротиба беқурб шавад.Омили дигар ин фишори бесобиқа ба буҷа аст. Дар соли молиявии 2020, касри он ба 16,1 фоиз (3,1 триллион доллар) расид, - ин баландтарин сатҳ аст, ки аз соли 1945, ҳукумат барои амалиётҳои бузурги ҳарбӣ маблағҳои азим ҷудо карда буд.Пӯфакро дам кардандБо вуҷуди ин, Бонки марказии Амрико нияти баланд бардоштани меъёри фоизӣ ё коҳиши барномаи хариди дороиҳояшро надорад, то он даме ки "пешрафти назаррас" дар расидан ба ҳадафҳои иқтисодӣ, ба мисли барқарорсозии бозори меҳнатро бубинад.Боварии зиёд ва бефаъолиятии танзимгар саволҳои зиёдеро ба миён меорад."Мо бояд нақшаи муайян дошта бошем. Таҳиягарони сиёсати молиявӣ бояд дарк кунанд, ки қарорҳои онҳо ба кӣ метавонад зарар расонанд. Ҳаштоду ҳафт дарсади амрикоиҳо аз афзоиши нархҳо аллакай нигарон ҳастанд. Ҷаноби Пауэлл бояд авҷи таваррумро эътироф кунад ва ин мушкилоти ҷиддиро ҳамчун монеаи муваққатӣ боздорад", - гуфт сенатор Рик Скотт.Иқтисодонҳо ҳамзамон бар онанд, ки Бонки марказӣ боз як тамоюли нигаронкунанда - ташаккули пӯфаке ҷаҳонӣ дар бозори хариду фӯруши коғазҳои қиматнокро комилан рад мекунад. "Танзимгари бозори асъор танҳо имкони фуруди сахти иқтисодиро зиёд мекунад, вале дар ниҳоят маҷбур мешавад сиёсати пулиро барои расидан ба ҳадафи таваррум шадидтар кунад" - гуфт таҳлилгари Пажӯҳишгоҳи амрикоӣ Десмонд Лахман.Кишварҳои заиф зарар мебинанд Тҳлилгарони Deutsche Bank ҳушдор медиҳанд, ки ин раванд на танҳо барои амрикоиҳо – балки барои тамоми ҷаҳон мушкилот эҷод мекунад. "Беэътиноӣ ба таваррум дар Иёлоти Муттаҳида иқтисоди ҷаҳонро дар доми бомб нигоҳ медорад. Оқибатҳои он, алахусус барои қишрҳои осебпазири ҷомеа, метавонад таъсиргузор бошад", - шарҳ медиҳад сариқтисодчии бонк Дэвид Фолкертс-Ландау.Дар Олмон боварӣ доранд, ки болоравии таваррум идома хоҳад ёфт ва дар солҳои наздик, эҳтимолан аллакай дар соли 2023 ба бӯҳрон оварда мерасонад. Тавре коршиносон таъкид мекунанд, кишварҳои рӯ ба тараққӣ аввалин шуда зарар мебинанд. Пастшавии қурби пул дар иқтисодҳои пешрафта интизориҳои сармоягузоронро ба болоравии меъёр зиёд мекунад. Ин раванд даромади вомбаргҳои давлатиро афзоиш медиҳад ва қарзро гаронтар ва гаронтар мешаванд. Ҳамин тариқ, иқтисоддонҳо иброз доранд, ки оғози барқароршавии иқтисоди ҷаҳонӣ барои бозорҳои рӯ ба тараққӣ аз омили мусбат ба таҳдид табдил ёфтааст: масалан, дар Африқои Ҷанубӣ ва Бразилия арзиши қарз ба сатҳи хатарнок наздик аст. Ва дар он ҷо, маблағгузории давлатӣ мӯътадил нест."Барои ин кишварҳо нисбат ба мушкилоти таварруми кишварҳои худ беҳтар аст ба таварруми ИМА таваҷҷӯҳ кунанд", - гуфт S&P Global Ratings.Кишварҳои доро дар давраи пандемия бо суръати хеле паст қарз гирифтанд – дар қиёс ба кишварҳои рӯ ба тараққӣ.Бонки марказӣ барои паст кардани фишори нархҳо аз моҳи январ инҷониб меъёрҳоро ду маротиба баланд бардоштааст.Ба гуфтаи Уилям Ҷексон аз коршиноси Capital Economics, Бразилия намунаи барҷастаест, ки таваррум ва афзоиши даромаднокӣ ба суботи иқтисодӣ таҳдид мекунад. "Ин боиси коҳиш ёфтани маблағгузории ҳукумат ва баланд шудани фоизи фоизҳо аз ҷониби бонки марказӣ гардид, ки хароҷоти хидмати қарзро афзоиш дод", - гуфт таҳлилгар.Вазъиятро раванде наҷот медиҳад, ки масалан Бразилия, Африқои Ҷанубӣ ва Ҳиндустон нисбат ба қарздиҳандагони хориҷӣ бештар ба қарздиҳандагони дохилӣ такя кунанд. Ин осебпазириро ба хуруҷи сармоя коҳиш медиҳад.Русия дар ин росто бештар устувор аст: ҳиссаи ғайрирезидентҳо дар вомбаргҳои қарзи федералӣ хеле кам аст. Мувофиқи маълумоти Бонки марказӣ, дар моҳи май - ҳамагӣ даҳ фоиз (дар моҳи апрел - 19,7) аст. Ин ҳам таҳримҳо ва ҳам аз хавфҳои таваррумӣ суғурта мекунад.
https://sputnik.tj/20210405/Peshgui-nav-Bonki-jahoni-ba-Rusiya-1033136474.html
https://sputnik.tj/20201224/Bonki-Jahoni-guft-chiguna-pandemiyai-ba-iktisodi-Tajikistan-tasir-rasond-1032515943.html
https://sputnik.tj/20200318/Vazorat-sarfi-nazar-buhron-rushdi-iktisod-Tajikistan-ustuvor-ast--1030899811.html
https://sputnik.tj/20210311/Padrud-dollar-Rusiya-vobastagii-dollar-kam-dorad-1032981967.html
https://sputnik.tj/20200919/Zarari-besobiai-koronavirus-ba-iktisodi-jahon-5-sol-baroi-barkarorshav-lozim-1031928549.html
има
амрико
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2021
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Хабарҳо
tg_TJ
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Тоҷикистон
info@sputnik.tj
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
амрико, тавварум, амрико, има, танзимгар, доллар, иқтисод
амрико, тавварум, амрико, има, танзимгар, доллар, иқтисод
Рекорди навбатӣ: тавварум дар Иёлоти Муттаҳида ба иқтисоди ҷаҳон хатар дорад
Дар замони бӯҳрони молиявии соли 2008 дар Иёлоти Муттаҳида чунин таваррум мушоҳида нашуда буд. Аммо танзимгар намехоҳад сиёсати пулиро пузур намояд.
ДУШАНБЕ, 21 июн - Sputnik, Наталя Дембинская. Deutsche Bank ҳушдор додааст, ки бефаъолиятӣ ба метавонах оқибати нохуш дошта бошад. Ин бомбест, ки метавонад ба тамоми иқтисоди ҷаҳон таҳдид кунад.
Суръат бахшидани таваррум
Дар моҳи май, таваррум дар ИМА ба ҳисоби солона ба панҷ фоиз расид. Намояи умумии нархоҳои истеъмолӣ, ки молҳои ноустувор, ба монанди маводҳои энержию хӯроквориро истисно мекунад, нисбат ба соли гузашта 3,8% зиёд шудааст. Ин нишондиҳанда аз моҳи июни соли 1992 ба ҳадди аксар расидааст. Ҳама чиз гарон шуд - мошинҳо, дастгоҳҳо, мебел, чиптаҳои ҳавопаймо, либос, хӯрокворӣ.
Коршиноси иқтисодии Бонки Ҷаҳонӣ итминон дорад, аксари кишварҳое, ки аз мақсаднокии таваррумро истифода мебаранд (аз ҷумла Русия) бояд аз чизе ташвиш надошта бошанд: ин нишондиҳандаро метавон ба доираи ҳадаф баргардонд.
Аммо, дар Иёлоти Муттаҳида вазъ дигар аст. Низоми федеролии захиравӣ (Бонки марказӣ) чорае намебинад. Ҳанӯз дар моҳи март, раиси Бонки марказии Амрико Ҷером Пауэлл изҳор карда буд, ки вай дар муваққатан болоравии мақсднокии таваррум то ду фоизро мушкил намедонад.
Сабабҳои тезонидани нархҳои истеъмолӣ маълуманд. Аз оғози пандемия, мақомоти Амрико аллакай барои андешидани чораҳои зиддибӯҳронӣ аз шаш то нӯҳ триллион доллар сарф намуда, чопхонаи пулро бо иқтидори пурра ба кор андохтанд. Бо омадани Ҷо Байден, ба иқтисоди кишвар тақрибан ду триллион доллар бештар ворид шуд. Ин як бастаи бузурги ҳавасмандгардонӣ, асосан бахши иҷтимоӣ буд.
Резиши нақдӣ ба ицтисод қарзи давлатро тақрибан чоряк зиёд кард. Ҳоло царз беш аз 28 триллион доллар аст (қариб 130 фоизи маҷмӯи маҳсулоти дохилии солона).
Иқтисодшиносон ҳушдор додаанд, ки тазриқи нав ба иқтисод дигар фоида нахощад дошт. Сарборӣ ба буҷа меафзояд, нархҳо аз ҳисоби пур шудани пулҳо бидуни афзоиши мувофиқи истеҳсолот баланд мешаванд. Хавфи таваррум инчунин бо талаби таъхирёфтаи истеъмолкунандагон дар шароити сатҳи пасандозҳои зиёд, афзоиш меёбад. Дар пандемия, истеъмолкунандагони амрикоӣ 1,6 триллион доллар ҷамъ оварданд, ки ҳоло ба харҷ кардан шурӯъ мекунанд.
Ҷараёни пулҳои тоза чопшуда ба асъори Амрико зарба зад. Доллар коҳиш ёфта, аҳамияти худро барои сармоягузорон аз даст дод. Дар соли 2020 нисбат ба евро, он аз 0.8934 то 0.8149 - қариб нӯҳ фоиз коҳиш ёфт. Дар соли 2021, он метавонад боз панҷ ё ҳафт маротиба беқурб шавад.
Омили дигар ин фишори бесобиқа ба буҷа аст. Дар соли молиявии 2020, касри он ба 16,1 фоиз (3,1 триллион доллар) расид, - ин баландтарин сатҳ аст, ки аз соли 1945, ҳукумат барои амалиётҳои бузурги ҳарбӣ маблағҳои азим ҷудо карда буд.
Бо вуҷуди ин, Бонки марказии Амрико нияти баланд бардоштани меъёри фоизӣ ё коҳиши барномаи хариди дороиҳояшро надорад, то он даме ки "пешрафти назаррас" дар расидан ба ҳадафҳои иқтисодӣ, ба мисли барқарорсозии бозори меҳнатро бубинад.
Боварии зиёд ва бефаъолиятии танзимгар саволҳои зиёдеро ба миён меорад.
"Мо бояд нақшаи муайян дошта бошем. Таҳиягарони сиёсати молиявӣ бояд дарк кунанд, ки қарорҳои онҳо ба кӣ метавонад зарар расонанд. Ҳаштоду ҳафт дарсади амрикоиҳо аз афзоиши нархҳо аллакай нигарон ҳастанд. Ҷаноби Пауэлл бояд авҷи таваррумро эътироф кунад ва ин мушкилоти ҷиддиро ҳамчун монеаи муваққатӣ боздорад", - гуфт сенатор Рик Скотт.
Иқтисодонҳо ҳамзамон бар онанд, ки Бонки марказӣ боз як тамоюли нигаронкунанда - ташаккули пӯфаке ҷаҳонӣ дар бозори хариду фӯруши коғазҳои қиматнокро комилан рад мекунад.
"Танзимгари бозори асъор танҳо имкони фуруди сахти иқтисодиро зиёд мекунад, вале дар ниҳоят маҷбур мешавад сиёсати пулиро барои расидан ба ҳадафи таваррум шадидтар кунад" - гуфт таҳлилгари Пажӯҳишгоҳи амрикоӣ Десмонд Лахман.
Кишварҳои заиф зарар мебинанд
Тҳлилгарони Deutsche Bank ҳушдор медиҳанд, ки ин раванд на танҳо барои амрикоиҳо – балки барои тамоми ҷаҳон мушкилот эҷод мекунад. "Беэътиноӣ ба таваррум дар Иёлоти Муттаҳида иқтисоди ҷаҳонро дар доми бомб нигоҳ медорад. Оқибатҳои он, алахусус барои қишрҳои осебпазири ҷомеа, метавонад таъсиргузор бошад", - шарҳ медиҳад сариқтисодчии бонк Дэвид Фолкертс-Ландау.
Дар Олмон боварӣ доранд, ки болоравии таваррум идома хоҳад ёфт ва дар солҳои наздик, эҳтимолан аллакай дар соли 2023 ба бӯҳрон оварда мерасонад. Тавре коршиносон таъкид мекунанд, кишварҳои рӯ ба тараққӣ аввалин шуда зарар мебинанд. Пастшавии қурби пул дар иқтисодҳои пешрафта интизориҳои сармоягузоронро ба болоравии меъёр зиёд мекунад. Ин раванд даромади вомбаргҳои давлатиро афзоиш медиҳад ва қарзро гаронтар ва гаронтар мешаванд.
Ҳамин тариқ, иқтисоддонҳо иброз доранд, ки оғози барқароршавии иқтисоди ҷаҳонӣ барои бозорҳои рӯ ба тараққӣ аз омили мусбат ба таҳдид табдил ёфтааст: масалан, дар Африқои Ҷанубӣ ва Бразилия арзиши қарз ба сатҳи хатарнок наздик аст. Ва дар он ҷо, маблағгузории давлатӣ мӯътадил нест.
"Барои ин кишварҳо нисбат ба мушкилоти таварруми кишварҳои худ беҳтар аст ба таварруми ИМА таваҷҷӯҳ кунанд", - гуфт S&P Global Ratings.
Кишварҳои доро дар давраи пандемия бо суръати хеле паст қарз гирифтанд – дар қиёс ба кишварҳои рӯ ба тараққӣ.
Бонки марказӣ барои паст кардани фишори нархҳо аз моҳи январ инҷониб меъёрҳоро ду маротиба баланд бардоштааст.
Ба гуфтаи Уилям Ҷексон аз коршиноси Capital Economics, Бразилия намунаи барҷастаест, ки таваррум ва афзоиши даромаднокӣ ба суботи иқтисодӣ таҳдид мекунад. "Ин боиси коҳиш ёфтани маблағгузории ҳукумат ва баланд шудани фоизи фоизҳо аз ҷониби бонки марказӣ гардид, ки хароҷоти хидмати қарзро афзоиш дод", - гуфт таҳлилгар.
Вазъиятро раванде наҷот медиҳад, ки масалан Бразилия, Африқои Ҷанубӣ ва Ҳиндустон нисбат ба қарздиҳандагони хориҷӣ бештар ба қарздиҳандагони дохилӣ такя кунанд. Ин осебпазириро ба хуруҷи сармоя коҳиш медиҳад.
Русия дар ин росто бештар устувор аст: ҳиссаи ғайрирезидентҳо дар вомбаргҳои қарзи федералӣ хеле кам аст. Мувофиқи маълумоти Бонки марказӣ, дар моҳи май - ҳамагӣ даҳ фоиз (дар моҳи апрел - 19,7) аст. Ин ҳам таҳримҳо ва ҳам аз хавфҳои таваррумӣ суғурта мекунад.
