ДУШАНБЕ, 12 дек — Sputnik. Мудири департаменти сеюми кишварҳои ИДМ Вазорати корҳои хориҷии Русия Александр Стерник ба РИА Новости гуфт, ки чаро Қазоқистон ба Украина ангишт медиҳад, оё Федератсияи Русия хариди газро аз Туркманистон афзоиш медиҳад, оё музокирот дар бораи иштироки ширкатҳои Русия дар коркарди майдонҳои нафту газ дар ин кишвар идома дорад? , ояндаи Қазоқистон ба лоиҳаи “Силу Сибир-2” чӣ гуна аст ва ғайраҳо.
Раиси Сенати Қазоқистон Дариға Назарбоева қаблан аз масъалаҳои будубоши шаҳрвандони Қазоқистон дар Русия изҳори норозигӣ карда буд. Русҳо метавонанд дар Қазоқистон 90 рӯз истанд, пас онҳо метавонанд тарк кунанд ва фавран баргарданд ва шаҳрвандони Қазоқистон пас аз 90 рӯз дар Федератсияи Русия бояд 90 рӯз кишварро тарк кунанд ва танҳо пас аз ин имконияти ба Русия бар гаштан доранд. Оё ФР бо ин роҳ ин масъаларо ҳал хоҳад кард?
Имрӯз шаҳрвандони Қазоқистон метавонанд дар Русия зиёда аз 90 рӯз бимонанд, агар онҳо дар мамлакати мо қонунӣ кор кунанд ё таҳсил кунанд.
Дар воқеъ, ҷониби Қазоқистон аз мо хоҳиш кард, ки имконияти тағир додани будубошӣ шаҳрвандони худро, ки ба ин ҷо барои ҳадафҳои хусусӣ меоянд, баррасӣ кунем. Ин масъала аз ҷониби вазоратҳои корҳои хориҷии ду кишвар муфассал баррасӣ шуд. Мо ба шарикони худ дар бораи ворид намудани тағирот ба Қонуни федералӣ "Дар бораи вазъи ҳуқуқии шаҳрвандони хориҷӣ дар Федератсияи Русия" маълумот додем, ки моҳияти он васеъ кардан ва муайян кардани асосҳои зиёд кардани мӯҳлати муқарраршудаи будубоши шаҳрвандони хориҷӣ дар Русия мебошад.
Қазоқистон дар бораи самарабахш набудани нуқтаҳои сарҳадӣ бо Русия ва зарурати навсозии онҳо бисёр изҳоротҳо гирифтааст. Оё корҳо дар ин самт идома доранд?
Масъалаҳои ҳаракати молҳо ва мусофирон аз ҳарду ҷониб 7 ноябри соли равон дар Форуми XVI ҳамкориҳои байниминтақавии Русия ва Қазоқистон дар Омск баррасӣ шуда буданд.
Воқеан, вазъи баъзе нуқтаҳои убури сарҳад на ҳама вақт ба афзоиши шумораи боркашонии бор ва мусофирон байни Русия ва Қазоқистон мувофиқат мекунад. Сарҳади умумии мо 7,5 ҳазор километрро ташкил медиҳад. Дар чаҳорчӯби ин Форум, дар қатори дигарҳо, Барномаи муштараки амалиёт дар нуқтаҳои убури сарҳадҳо ба имзо расид. Айни замон, шӯъбаҳои дахлдор таҷҳизонидани нуқтаҳои мавҷуда, мувофиқат ба ниёзҳои минтақаҳои наздисарҳадиро таҳлил мекунанд. Дар асоси натиҷаҳо, нақшаи корӣ (“харитаи роҳ”) оид ба рушди минбаъдаи онҳо барои солҳои 2020-2025 ба имзо мерасад. Мо шубҳа надорем, ки ин ба беҳтар шудани вазъ дар ояндаи наздик оварда мерасонад.
Ноиби вазири тиҷорат ва ҳамгироии Қазоқистон Ҳайрат Торебоев гуфт, ки Қазоқистон барои зиёд кардани квотаи Русия барои интиқоли ангишт ба Украина манфиатдор аст. Оё дар ин бора гуфтушунид идома дорад? Оё Русия ҳанӯз ҳам ният дорад квотаи таҳвилро афзоиш диҳад?
Шарикони Қазоқистон ба Украина бо сабаби даст кашидани Киев аз хариди он аз Донбасс ва Русия ба Украина ангишт медиҳанд.
Квотаҳо барои таъминоти ангишти «транзитӣ» аз Қазоқистон тавассути қаламрави мо бо назардошти гузариш ва ҷамъшавии роҳи оҳани Русия муайян карда мешаванд. Албатта, мо хоҳиши ҷониби Қазоқистонро иҷро карда истодаем. Ҳамин тавр, аз моҳи ноябр ин квота ба 140 ҳазор тонна расонида шуд, ки ба гуфтаи коршиносон, ба вазъ комилан мувофиқ аст.
Соли 2020 ҳамкориҳои густурдаи Русия ва Қирғизистон оғоз меёбанд. Оё дар доираи он ташрифҳои дуҷонибаро дар сатҳи намояндагони Вазорати корҳои хориҷӣ интизор шудан мумкин аст? Имсол тарафҳо кадом чорабиниҳоро омода мекунанд?
Дар изҳороти президентҳои Русия ва Қирғизистон 28 марти соли ҷорӣ, соли оянда “Соли ҳамкориҳои густурда”-и кишварҳоэълон карда шуд.
Ҳайати бахши русии Кумитаи тадорукот алакай тасдиқ шудааст. Рӯзҳои наздик ӯ омодагӣ ба рӯйдодҳо дар соҳаҳои сиёсӣ, иқтисодӣ, фарҳангӣ ва гуманитариро оғоз хоҳад кард. Онҳо дар пойтахтҳо ва дигар шаҳрҳои ду кишвар мегузаранд.
Пешниҳодҳои ҷониби Русия ва шарикони қирғизии мо ҳоло ба як барномаи ягона муттаҳид карда мешаванд, ки онро Кумитаи тадорукот тасдиқ хоҳад кард. Онҳо метавонанд чорабиниҳо бо иштироки сарони давлатҳои мо, конфронси байниминтақавӣ, форуми ҷавонон, рӯзҳои фарҳангӣ, инчунин чорабиниҳо бахшида ба 75-солагии Ғалаба дар Ҷанги Бузурги Ватанӣ бошанд. Мо шубҳа надорем, ки "пур кардани" сол инъикоси сазовори шарикии бисёрҷонибаи Маскаву Бишкек хоҳад буд.
Соли оянда дар байни Русия ва Узбакистон дар доираи мулоқотҳо дар сатҳи вазоратҳои хориҷӣ кадом чорабиниҳо ба нақша гирифта шудааст? Оё ташрифи вазирони корҳои хориҷии Тоҷикистон муайян карда мешавад?
Ҳоло омодагӣ ба сафари кории Сергей Лавров ба Ҷумҳурии Ӯзбекистон дар моҳи январи соли 2020 идома дорад. Илова ба гуфтушунид бо Вазири корҳои хориҷии Ӯзбекистон Абдулазиз Комилов, сухангӯи вазири мо дар Тошканд, филиали МГИМО омода карда мешавад.
Дар соли 2020, Узбакистон раисии ИДМ хоҳад шуд. Ҳамин тавр, дар доираи чорабиниҳои Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил дигар вохӯриҳои вазирони мо низ баргузор мешаванд.
Оид ба Тоҷикистон, роҳбарони сиёсати хориҷии мо ба наздикӣ сафари расмӣ доштанд: моҳи апрели соли 2018 Сироҷиддин Муҳриддин ба Маскав ва моҳи феврали соли 2019 Сергей Лавров ба Душанбе ташриф оварда буданд.
Қаблан муовини аввали вазири энергетикаи Қазоқистон Маҳамбет Досмуҳамбетов изҳор карда буд, ки Қазоқистон имкони бо газ таъмин кардани минтақаи Шарқии кишварро тавассути пайвастшавӣ ба лӯлаи гази барқии “Сила Сибирия-2” дорад.
Русия ба ин чӣ гуна муносибат мекунад? Оё Қазоқистонро ба лӯлаи газ пайваст кардан мумкин аст?
Ҳангоми қабули муроҷиатҳои расмӣ ин масъалаҳоро метавон баррасӣ кард. Аз нуқтаи назари техникӣ, то ҷое ки мо медонем, чунин пайвастшавӣ имконпазир аст.
