ДУШАНБЕ, 20 мар — Sputnik. Ба об сарнагун рафтани бесарнишини ҷосусӣ-зарбазнии ИМА дар минтақаи маҳдуд барои парвози наздикии Қрим Пентагонро маҷбур намуд, ки дар театри амалиёти низомӣ тибқи қавоини Русия амал намояд, ки худ нишони фаношавии замони ҳукмронии яккаи арикоӣ, ки ба он то андозае бисёриҳо хӯ гирифта буданд, нишон медиҳад.
Паҳподи MQ-9 Reaper арзишаш 32 миллион доллара, ки ҷаъри Баҳри сиёҳ гум шуд, нишон дод, ки назди Руссияи душман барои таҷҳизоти ҷосусиву зарбазани ИМА ва НАТО соебпазир асту ҷазо мегирад.
Парвозҳои аз ҳад зиёд ҷангталабонаи бесарнишину паҳбодҳои ИМА боли обҳои бетараф дар наздикиҳои соҳилҳои Русия баробар ба худкушист.
Қиркунандаҳои F-16 ва бомбаандозҳои стратегии B-52 дар болои Баҳри Балтик низ барои қувваҳои мусаллаҳи Русия “гови муҷаддас” нестанд.
Боз яз пастзании Амрико аз ҷониби ВАО-и Ғарб –ин чопи мавод рӯзи панҷшанбе ва нашри навор аз бесарнишин шуд, ки 14 март ҷангандаи Су-27 чархаи MQ-9 Reaper хароб кард ӯ суқут кард.
Зарбаи ҳалкунандаи Русия дар баҳор сурат хоҳад гирифт. Барои нобудсозии паҳпод ягон намуди яроқ истифода бурда нашуд, аммо дар Вашингтон бӯи борутро ҳис намуданду асабӣ шуданд. “Кохи сафед” ин ҳодисаро “пурхатар ва беақлона” хонд.
Вазири дифои Русия Сергей Шойгу ишора намуд, ки сабабгори ин ҳодиса-амалҳои ИМА гаштанд. Ин -вайронкунии минтақаҳои бароит парвоз маҳдуд,ки вобаста ба гузаронидани амалиёти вижаи низомӣ муайян карда шудаанд ва ҳамчунин-бурдани амалиёти ҷосусӣ алайҳи манфиатҳои Русия.
Бо ташаббуси амрикоиён, 15 март гуфтугӯи телефонии вазирони дифои Русия ва ИМА Сегей Шойгу ва Ллойд Остин, ҳамчунин-сардорони Ситоди генералӣ Валерия Герасимов ва кумитаи ситодҳои вазорати дифои ИМА Марк Милли баргузор гардид
Остин зикр намуд :”ИМА дар он ҷое, ки ҳуқуқи байналмилалӣ иҷоза медиҳад, парвози худро идома дода, амал менамояд ”.Шойгу изҳор дошт, ки Русия “ба ҳама гуна иғвогариҳо ҳамин гуна ҷавоб хоҳад гуфт”.
Ҳудуди маҳдуд барои парвозҳо дигар намешаванд. Пайдо шудани бесарнишинҳои стратегии ИМА дар наздикии соҳилҳои Қрим- ищвои мащз аст ва заминаест барои авҷ гирифтани тезутундшавии вазъият дар минтаҷаи баҳри миёназамин мебошад.
Андешарониҳои ҳукмфармоёнаи амрикоиён дар бораи ҳуқуқи байналмилалӣ, бешак, барои амалҳои душманонаву ҷосусонаву зарбазанандаи шабаҳи "Жнетс" (“Марг”)-ро дар 60 километрии соҳили Русия ва 8000 километр аз ҳулулҳоои шимолии ИМА наметавонад баҳона шавад.Дар дигар саиҳҳо низ муҳокимаи гарми байналхалқӣ идома дорад.
Хатари тезутундшавӣ
Сенатори амрикоӣ Линдси Грэм таклиф овард тайёраҳои ҷангии русиягӣ, ки дар ҳарими ҳавоии байналхалқӣ ба бесарнишинҳои Пентагон наздик мешаванд, ба нишон гирифта, нобуд карад шаванд.
Сафири Русия дар ИМА Анатолий Антонов чунин сенаторон-уқобонро огоҳ намуд:”Дидаву дониста ҳуҷум намудан ба тайёраҳои русиягӣ дра болои обҳои бетараф –ин... эълон намудани ҷанг бо давлати бузуги дорои яроқи ҳастаиро дорад. Бархӯрди яроқнок байни Русия ва ИМА ба таври куллӣ аз он ҷанги фосилавии бо дасти бегонагон бар зидди мо дар Украина бурдаистодаи амрикоиён фарқ хоҳад дошт”.
Раиси кумитаи муттаҳидаи сардорони ситодҳои қувваҳои низомии ИМА Марк Милли ҷайд намуд, ки бесарнишини MQ-9 дар қаъри баҳри сейҳ-дар чуқурии 1500 метр ҳарқ шудаасту онро баровардан душвор аст.
Котиби Шӯрои амнияти ФР Николай Патрушев бобати аз қаъри об берун овардани бесарнишин азҳорот баён дошт, зеро фақат дар ҳамин сурат мутахассисони русиягӣ мутавонанд ситемаи алоқа ва мақсадҳои конкретии он "Жнетс" (“Марг”)-и амрикоиро муайян намоянд.
Тибқи маълумоти сарчашмаҳои кушод, дар нерӯҳои Русия Баҳри сиёҳ пасмондаҳои бесарнишини амрикоиро меҷӯянд. ИМА аз маълумотҳояшон хавотирӣ мекашад ва аз Туркия пурсиши онро дорад, ки барои ба гулӯгоҳ даромадани киштиҳоои махсусгардонидашуда иҷозат диҳад то бесарнишини ғарқшударо аз об бардорад.
Парвози бесарнишинҳои MQ-9 Reaper, ки мунтазам аз пойгоҳи низомии руминии Кымпия-Турзий ба ҳаво баланд мешавад, дар ҳолати муҷаҳҳаз будан иқтидори ҷангандаи зарбазан ва ё худ мушакҳои нишонрасиашони дақиқи суръаташон миёнапарвозро доранд. Шакли ҷосусии бесарнишини ғарқшуда бошад, барои муайян намудани реҷаи кори воситаҳои техникии зидди ҳуҷуми ҳавоӣ ва муайян намудани мавқеи ҷойгиршавии иншоотҳои низомӣ, ҳамчунин - барои баҳо додан ба имкониятҳои гурӯҳҳои низомии Русия дар таетри амалиёти низомии украинӣ пешбинӣ карда шудааст. Хулласи калом, барои бурдани мамалиётҳои ҷангӣ алайҳи Русия.
Пештар бомбаандозҳои стратегии қвваҳои ҳарбӣ-ҳавоии ИМА Lancer дар соҳилҳои Қрим машқи истифода аз мушакҳои болдори дурпарвози AGM-158C LRASM-ро мекарданд.
Бесарнишини MQ-9 Reaper-и ширкати амрикоии General Atomics дорои ҳаракатдиҳандаи турбовинтӣ буда, метавонад дар фазо 24 соат бе танаффус парвоз дошта бошад, сарбории то 1,7 тоннаро бардорад ва дар баландии то 15000 метр бо суръати то 400 км/соат парвоз намояд.
Дарозои парвозаш то 1900 км, идоракуниаш аз ҷониби операторони алоҷа аз кайҳон сурат мегирад.
Дар пасманзари садамаи 14 март Пентагон парвозҳои бесарнишинҳои ҷосусӣ-зарбазанандаро дар соҳилҳои русиягии Қрим манъ намуд, пойгоҳи низомии барои
MQ-9 Reaper дар Руминия доштаашро намебардорад,ллек минбаъд эҳтиёткорона амал хоҳад намуд.
15 март “Кохи сафед”эълон дошт, ки бархӯрди ИМА бо Русияро намехоҳад.
Маскав ба ин суханон бовар надорад ва бодиққат паи дастони ҷангҷӯву беандешаву ларзону пири “яккафармондеҳ” назора дорад. Эҳтимолияти тезутундшавии вазъият миёни ФР ва ИМА дар минтақаи амалиёти низомии вижа ва Баҳри сиёҳ боқӣ мемонад.