ДУШАНБЕ, 9 дек — Sputnik, Андрей Котс. – мусаллаҳ, муҳофизу ҳамаҷониба аст– дар яке аз майдонҳои тирандозӣ дар наздикии Челябински Русия аввалин машқҳои тонкҳо ва худравҳои зиреҳпӯштибони "Терминатор" анҷом ёфт. "Терминатор"-ҳо дар як қатор дар ҳамлаи озмоишӣ бо тонкҳои Т-72 дивиззияи гвардияии ҳавзаи марказии низомии Русия ширкат доштанд. Дар бораи хусусиятҳои ин техникаи низомӣ дар гузориши РИА Новости.
Таҷруба аз ҷанги Чеченистон
Дар наворе, ки вазорати дифои Русия паҳн кардааст, худравҳои зиреҳпӯши “Терминатор” миёни ду тонки вазнин як каме қафо зада тирандозӣ мекунад. Ин техника ҳангоме, ки тонкҳо тирандозӣ мекунанд майдони ҷангро назорат мекунанд. Ҳамон лаҳза, ки “душман”-ро дар майдон мебинанд ба сӯи он зуд аз тӯпҳои 30 милиметра оташ мекушоянд. Ҳамин аст мақсади асосии “Терминатор” – ҳимояи тонку сарбозон ҳангоми ҷанг.
Ба сохти “Терминатор” ҳануз соли 1980 оғоз карда буданд, аммо ниёзи ҷидди барои сохти ин мошинҳо баъд аз ҷанги аввали Чеченистон пайдо шуд. Ҳуҷум ба шаҳри Грозний дар моҳи январи соли 1995 нишон дод, ки тонкҳо дар ҷанги шаҳрӣ бисёр нишони осон ва бесамар мебошанд. Ҷангҷӯёне, ки дар бомҳои хонаҳо нишаста буданд ба осонӣ тонкҳоро бо норанҷакандоз нобуд мекарданд.
Сарбозонеро, ки бояд ба тонкҳо кумак мекарданд, ҷангҷӯёни Дудаев тавасути тирбор ва тактирандоз онҳоро нобуд мекарданд. Маълум шуд, ки барои ҷанг дар шаҳр зиреҳпӯши ҷангӣ лозим аст.
Озмоиш дар Сурия
Аввалин худравҳои зиреҳпӯш бо номи “Обекти 199 “Рамка” соли 2001 пайдо шуд. Ин худрав чунон тақдири хубе надошт. Солҳои тӯлони вазорати дифоъ бо ҳар баҳона – бештар аз лиҳози молӣ, намехост ин худравро дар ихтиёри артиш гузорад.
Қарор буд танҳо як гурӯҳ аз техникаҳо ташкил карда шавад. Аммо баъдан ин худравҳо умуман дар ихтиёри артиш гузошта нашуданд. Мақомоти вазорати дифоъ эълон карданд, ки ин худравҳои зиреҳпӯшро харидорӣ наххоҳад кард. Танҳо 10 адад ин мошинҳо ба Қазоқистон фурӯхта шуду халос.
Дар ҳамин ҳол, “Терминатор” ҳамеша дар намоишгоҳҳои низомии байналмилалӣ ба намоиш гузошта мешуд. Тобистони соли 2017 чанде аз ин худравҳои зиреҳпӯш ба Сурия равон карда шуданд. яке аз ин худравҳо дар пойгоҳи низомии Русия дар Хмеймим дида мешуд. Низомиён аз “Терминатор” розигӣ баён карданд. Гуфта шуда буд, ки “Терминатор”-ҳо ҳатто ба таври фаъол дар ҳамла ба гурӯҳҳои ДОИШ иштирок доштанд.
Баъд аз ин вазорати дифои Русия тасмим гирифт ин худравҳоро ба ихтиёри артиши Русия низ диҳад. Дар соли 2018 ҳатто ин худравҳои зиреҳпӯш дар гузашти низомӣ дар Майдони сурх низ иштирок доштанд. Сипас ин техника ба қисмҳои низомии Русия супорида шуданд. Дар бораи хариди ин худравҳо баъд озмоишҳои баъдӣ қарори ниҳои қабул карда мешавад.
Сарбози ҳаматарафа
“Терминатор” дар асоси тонки Т-72 сохта шудааст. Мисли тонк ҳимояи ҷидди дорад. Инчунин ин худрав аз ҳимояи динамикии “Реликт” низ бархурдор аст. Ин худравро панҷ нафар идора мекунад ва ин аз он шаҳодат медиҳад, ки “Терминатор” комилан муссалаҳ аст.
Ин худрав аз ду тӯпи 30 милиметра бо 900 тир бархурдор аст. Ҳамчунин, дар болои тонк як тирандози 7,62 милиметра ва аз ҳар ду бари тӯпҳо 30 милиметра контейнерҳо бо чаҳор мушаки 9М120-1 “Атака” насб шудааст.
Нафароне, ки ин мошинро идора мекунанд ба осони метавонанд вазифаи ҷангии худро иҷро намоянд, чун тамоми системаи ин худрави зиреҳпӯш ба таври автоматӣ идора мешавад.
Ояндаи “Терминатор”
Аввалин намуди ин худравҳои ҷангӣ аз сӯи коршиносон танқид мешуданд. Яке аз мушкилиҳои асосии ин зирӯҳпӯш ин “чашми” заифаш буд. Қарор буд мошинҳои дар майдони нисбат ба тонкҳои вазнин дар ҷанг саҳнаи бештарро бинанду назорат кунанд. Аммо мутаасифона муайян шуд, ки назорати майдони ҷанг монанди тонкҳои вазнин аст. Аксари коршиносон бар он буданд, ки “Терминатор”-ҳо сарбозҳои пиёдагардро, ки ҳамчун ҳимоятгари тонкҳо дар майдони ҷанг ба ҳисоб мераванд, иваз карда наметавонанд . Аммо мутахассисон аз он хулоса карданд ва худравҳои нави зиреҳпӯш “чашмтезтар” мебошанд.
Дар наворе, ки вазорати дифои Русия нашр кардааст низомиёни рус ба “Териминатор”-ҳои сохти аввал рӯ овардаанд. Худравҳое, ки соли 2013 сохта шуданд аслиҳаи камтаре доштанд ва ин техникаро ҳамагӣ се нафар идора мекард. Аммо мақомоти низомии Русияро аз ин намуди худравҳо хуш наомад. Вале ин намуди худравҳоро ба Алжир мувофиқ омад ва аз сӯи онҳо харидорӣ шуд. Ин кишвар беш аз 300 “Терминатор”-и 2 фармоиш додааст.
Кай “Терминатор” – 3 пайдо мешавад, то ҳол маълум нест. Ҳануз дар соли 2016 директори генералии “Уралвагонзавод” Олег Сиенко ба РИА Новости хабар дода буд, ки корпоратсия ба таҳияи худравҳои нав дар асоси платформаи “Армата”-ро оғоз кардааст. дар бораи худрави зиреҳпӯши оянда чизе маълум нест.Танҳо гуфта шудааст, ки дар ин худравҳо ба ҷои тӯпҳои 30 милиметра тӯпҳои 57 милиметра насб карда мешавад.