ДУШАНБЕ, 4 мар — Sputnik. Мақомоти Афғонистон иттилоъ доданд, ки Ашраф Ғанӣ моҳи март бо сафари расмӣ ба Тоҷикистон меояд. Санаи дақиқи сафар, барнома ва ҳайат ҳанӯз эълон нашудааст, аммо эҳтимол меравад - сухан дар бораи амнияти давлатӣ ва иқтисодиёт меравад, ва қисми тиҷоративу молиявии гуфтушунидҳо барои Кобул хеле муҳимтар бошад.
Ба гуфтаи Шарбатулло Содиков, муҳаққиқи МГИМО, барномаи зидди ҷинояткорӣ стандартӣ хоҳад буд - ҳифзи амният дар марзҳо, муқовимат бо қочоқи маводи мухаддир ва мубориза бо ифротгароӣ дар баробари ҳамлаи интизории "Толибон".
"Аз ҷумла, ҷонибҳо масъалаи истирдоди ашхосеро баррасӣ мекунанд, ки метавонанд аъзои гурӯҳҳои ҷиноятӣ бошанд ё дар қочоқи маводи мухаддир даст дошта бошанд. Пандемияи коронавирус вазъи ҷиноятиро танҳо афзоиш додааст ва ҳам барои Афғонистон ва ҳам барои Тоҷикистон таҳдид мекунад, бинобар ин мавзӯи хеле муҳим барои мақомоти ҳарду кишвар хоҳад буд", - гуфт Содиков.
Аммо масоили иқтисодиёт муҳимтар хоҳад буд. Ҳамин тавр, рӯзи 1 март роҳбари Палатаи намояндагони Шӯрои миллии Афғонистон Мирраҳмон Раҳмонӣ ба Тоҷикистон омад ва бо Эмомалӣ Раҳмон сафари қарибулвуқӯи Ғанӣ ва инчунин якчанд лоиҳаҳои байниминтақавиро баррасӣ кард.
Муовини ӯ Маҳмад Маҳмадраҳим бошад, бо роҳбари Вазорати рушди иқтисодии Ҷумҳурии Тоҷикистон Завқӣ Завқизода мулоқот намуда, дар бораи ташкили терминали байналмилалии логистикӣ дар қаламрави МОИ "Панҷ" бо ҷалби сармояи афғонӣ сӯҳбат кард. Тахмин меравад, ки ин интиқол ва фурӯши молҳоро аз Афғонистон осон мекунад.
Ғайр аз ин, дар ин дидор масъалаҳои сохтмони корхонаҳои муштарак дар соҳаҳои фармасевтӣ ва саноати сабук баррасӣ карда шуданд.
Аммо нақшаҳои мушаххаси рушди тиҷорат ва истеҳсолот ягона чизе нестанд, ки ба зудӣ аз ҷониби Раҳмон ва Ғанӣ тасдиқ карда мешаванд.
Дар охири моҳи феврал Ҳукумати Тоҷикистон муҳлати ба истифода додани иншоот дар доираи лоиҳаи CASA-1000 -ро эълон кард. Лоиҳаи бузурги энергетикӣ содироти "барқи барзиёдии тобистона" -ро аз Тоҷикистон ва Қирғизистон ба Афғонистон ва минбаъд ба Покистон пешбинӣ мекунад.
Вазорати энергетикаи ҶТ гуфт, ки онҳо қисмати худро то охири соли 2021 ба итмом мерасонанд, яъне дар соли оянда як қатор минтақаҳои шимолии Афғонистон метавонанд дастрасии бефосила ба нерӯи барқ дошта бошанд. Ва акнун бояд Раҳмон ва Ғанӣ тасмим гиранд, ки чӣ гуна амнияти хатҳои барқ ва нархи як мегаваттро таъмин кунанд.
Беҳуда нест, ки Кобули расмӣ ба тиҷорат бо ҳамсоягонаш дар минтақа чунин аҳамияти калон медиҳад.
Бар хилофи собиқ президент Ҳомид Карзай, ки барояш аслан пул аз осмон мерехт (дурусттараш, аз ҷайби сарпарастони байналмилалӣ), манбаъҳои молиявии берунии Ғанӣ хеле маҳдуданд. Ва азбаски президент наметавонад ба сармоягузориҳои хориҷӣ беохир такя кунад, дастаи ӯ мекӯшад, ки иқтисоди ларзони миллиро ба навъе ба по хезонад.
Андрей Серенко, коршиноси Маркази омӯзиши Афғонистони муосир мегӯяд, аз нигоҳи иқтидори иқтисодӣ, лоиҳаҳои бузурги инфрасохторӣ ва савдои транзитии нисбатан хоксор барои ҳарду кишвар майдонҳои корношуда мебошанд.
"Далели гуфтаҳои боло сафари роҳбари Вазорати корҳои хориҷии Афғонистон Ҳаниф Атмар аст, ки ба наздикӣ ба Маскав парвоз кард ва ҳам Муҳаммад Каргар, ки сафари худро ба Боку ба наздикӣ ба анҷом расонд. Дар тӯли якуним соли охир командаи Ғанӣ як стратегияро амалӣ карда истодаанд - сохтани доираи маъмулии дӯстони Кобул на дар асоси мушкилоти амниятӣ, балки дар заминаи инфрасохтор", - шарҳ дод Серенко ба Sputnik Тоҷикистон.
Роҳбари Афғонистон дар кӯшиши шахсии худ барои дастгирии ҳамсоягонаш дар минтақа рӯҳбаландии дипломатӣ нишон дод. Дар муддати кӯтоҳ, Ғанӣ ба Тошканд, Ашқобод сафар кард ва Тоҷикистон охирин давлати сарҳадӣ дар Осиёи Марказӣ боқӣ мондааст, ки ӯ ҳанӯз ба он ҷо нарасидааст.
Манофеъи Кобулро дар Душанбе хуб дарк мекунанд ва аз ин рӯ мулоқоти ду президент самарабахш ва аз ҷиҳати созишномаҳои мутақобилан, судманд хоҳад буд.
"Афғонистон дар самти тиҷорат ва транзит як самти хеле умедбахш аст. Ҳар касе ки бо минтақа ҳамкориро на ҳамчун мушкил, балки ҳамчун манбаъ оғоз мекунад, аз ҳама бештар манфиат мебардорад", - таъкид мекунад Серенко.
Берун аз Осиёи Миёна, чиниҳо аввалин шуда ба дарки ин мақсад расиданд, ки бидуни дастур ва оромона қарзҳои худро ба Кобул пешниҳод карданд. Маълум нест, ки Империяи Осмонӣ дар иваз чӣ хоҳад гирифт, аммо, тавре ки дар мисоли Тоҷикистон мебинем, ба эҳтимоли зиёд, саҳм дар конҳои металлҳои қиматбаҳо.