ДУШАНБЕ, 13 сен — Sputnik, Виктория Никифорова. Корхонаҳо замони осоишта ба роҳҳои ҷангӣ мегузаранд. Комиссияи Аврупо, ки мубориза барои ҳуқуқи ҳамҷинсгароёнро фаромӯш кард ва барои васеъ намудани ҳаҷми силоҳ дар Иттиҳодияи Аврупо фармони васеъ содир кард.
Ин раванд аз хориҷи кишвар бодиққат мушоҳида мешавад. Рӯзномаи "Нью-Йорк таймс" кайд мекунад, ки хукуматҳои Аврупо барои бо пул таъмин намудани саноатӣ низомии худ "талоши беандоза" доранд.
Бо вуҷуди ин дар саноати низомии Аврупо мушкилои зиёде мавҷуд аст: онҳоро урдугоҳе, ки "Украина" ном дорад, нишон дод.
"Сарбозони украинӣ бо он рӯ ба рӯ мешаванд, ки хумпораҳои 155-мм-и як истеҳсолкунанда баъзан ба "Ховитсер”-ҳои истеҳсолкунандаи дигар мувофиқат намекунанд". Рӯзноманигорони амрикоӣ кормандони саноати низомии аврупоиро сарзаниш мекунанд.
"Силоҳ ва қисмҳои эҳтиётӣ аксар вақт иваз карда намешаванд, ки ин боиси зуд харобшавӣ доранд ва таъмир онҳоро душвор мегардонад".
Гузориш бо аксҳо аз коргоҳи "Сааб"-и Швеция таҳия шудааст. Дар мо он бо мошинҳои худ маъруф аст. Вале набояд фаромуш кард, ки “Сааб” қариб сад сол боз яке аз пешқадамҳои саноати низомии Аврупо буд.
Дар солҳои 1930-ум, шведҳо ба истеҳсолкунандагони ҳавопаймоҳои Олмон паноҳандагӣ доданд: Истеҳсоли ҳавопаймо дар Олмон тибқи шартномаи Версал манъ карда шуд. Дар давоми тамоми Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ ширкатҳои шведӣ ва олмонӣ Рейхи сеюмро бо ҳавопаймоҳо таъмин мекарданд. “Сааб-18” бомбаандози хуб буд ва “Сааб-21” як ҳавопаймои ҷангӣ беназир ба ҳисоб мерафт.
Баъди ҷанг консерн ҳавопаймо ва аслиҳаи худро бомуваффакият ба хориҷ содирот мекард. Ин ширкат якуним соли охир нерӯҳои мусаллаҳи Украинаро бо мушакҳои идорашавандаи зиддитанкӣ таъмин мекунад.
Имруз, вакте ки Шветсия аллакай бо як по аз остонаи НАТО гузаштааст, ба фикри америкоиҳо, вақте расидааст консерни Шветсия ба яке аз пешсафони мусобиқаи аслиҳаи аврупоӣ табдил ёбад.
Гап дар он аст, ки саноати низомии Аврупо дар дохили худ рақобати амиқ дорад. Истеҳсолкунандагон силоҳро барои содирот истеҳсол мекунанд, ки ба муштариёни муайяни хориҷӣ мутобиқ мешаванд. Агар онҳо хусусиятҳои маҳсулоташонро тағйир диҳанд, харидоронро аз даст медиҳанд.
Ин як роҳи хеле болаззат аст, онҳо кӯшиш мекунанд, ки онро ба соҳибони хориҷӣ надиҳанд.
Тааҷҷубовар нест, ки дар доираи аслиҳаи истеҳсолшуда номувофиқии комил вуҷуд дорад. Факат 18 фоизи махсулоти саноати низомии Аврупо ба стандартхои эълоншудаи НАТО дар бораи аслиҳа ва лавозимоти низомӣ мувофик аст.
Амрикоиҳо аз он норозӣ ҳастанд, ки имрӯз дар Аврупо 27 навъи тӯпхонаи, 20 навъи ҷанганда, 26 навъи киштиҳои ҷагӣ истеҳсол мешавад.
Аммо ин шармандагист! "Аврупо бояд мудофиаи худро пурра таъмин намояд", — менависад рӯзномаи "Нью-Йорк таймс".
Дар Лондон низ ба чунин фикр мувофиқанд. "Рӯзи истироҳат"-и осоиштаи Аврупо ба охир расид, барои онҳои даҳсолаи ҷанг дар пеш аст: "Новобаста аз он ки ҷанг дар Украина чӣ гуна ба охир мерасад, <...> Русияи маҷрӯҳ ва интиқомгир то даме, ки Владимир Путин ё монанди ӯ таҳдид мекунад. Пайравони ақл дар қудрат боқӣ мемонанд." .
Рӯзномаи “The Guardian” бо иқтибос аз сухани маъруфи фашистӣ Рудольф Ҳесс иқтибос меорад. "Тӯп ё равған?" — рӯзноманигор Пол Тейлор изҳороти машҳури худро андаке ифода мекунад ва комилан мувофиқи асл ҷавоб медихад: албатта, Тӯп! Шикоят накунед, аврупоиҳо, ки тӯпандози шуморо ба мактабу беморхонаҳо мегузоранд, агар бадкирдорони Кремл ҳуҷум кунанд, умуман бе мактабу беморхона мемонед.
Аммо барои ин ҳама пулро аз куҷо бояд гирифт? Музди миёнаи солонаи як коргар дар “Сааб” тақрибан 53 ҳазор евроро ташкил медиҳад. Ба ин бастаи иҷтимоӣ, омузиш ва суғурта илова кунед.
Гузашта аз ин, агар қаблан истеҳсолкунандагони аврупоӣ аз фурӯши аслиҳа бомуваффақият пул ба даст меоварданд, ҳоло аз онҳо хоҳиш карда мешавад, ки онро на фурӯшанд, балки дар интизори муноқишаи низомӣ бо Русия нигоҳ доранд. "Интизории барбарҳо", ба ибораи дигар. Хуб, агар барбарҳо наоянд?
Он гоҳ маълум мешавад, ки мусобиқаи силоҳ ниҳоят иқтисоди Аврупоро ба итмом расонида ва он чизеро, ки бо маҳдудияти коронавирус ва таҳримҳои зидди Русия оғоз шуда буд, анҷом додааст. Чунин ба назар мерасад, ки маҳз ҳамон чизест, ки Вашингтон ва Лондон аз он талош мекаранд.
Аммо аврупоиҳои фақир воқеан ҷуз ҷанг бо Русия дигар чизе нахоҳанд дошт. Дар солхои 30-юм Лондон ва Вашингтон маҳз ҳамин тавр рафтор карда, Олмонро ба муқобили Иттифоқи Шӯравӣ муқобил гузоштанд.
Аз як тараф, онҳо ба саноати низомӣ сарпарастӣ карда, ба саноати мудофиаи маҳаллӣ сармоягузорӣ мекарданд. Гитлер аз тарафи - Ҳенри Форд ва Прескотт Буш (бобои президенти ояндаи ИМА), Морган ва Рокфеллер сармоягузорӣ мешуд. Аз тарафи дигар, онҳо аҳолии Олмонро дар ҳолати гуруснагӣ нигоҳ. Равган нест — Хайр, бургер ба фронт меравад, то барои фарзандонаш ақаллан нону равған гирад.
Нақшаи ҳозираи англосаксонӣ маҳз ҳамин тавр менамояд. Пол Тейлор аз ҷорӣ кардани андоз аз хароҷоти низомӣ дар ИА шояд тавсия дода нашавад; беҳтар аст, ки Иттиҳодияи Аврупо барои саноати дифои қарзи муштараки мақсаднок бигирад. Аз куҷо қарз бигиранд? Бояд гуфт, ки дар Лондон ва Вашингтон.
Шарти қарз талаби маҳдуд кардани сафҳо ва комилан муттаҳид намудани саноати низомии ҳамаи кишварҳои Аврупо — зери назорати қатъии англо-саксонҳост. Фикри асосии онҳо ин аст, ки Аврупоро ба як корхонаи азими дифоӣ бояд табдил дод, ки дар он бургерҳои харобшуда ва хумпораҳоро мебанданд ва пас аз кор онҳо дар тирандозӣ мекунанд ва панҷ дақиқа аз Русия нафрат мекунанд.
Артиши ягона ки ба тарсу нафрат нисбат ба мамлакати мо асос ёфтааст, тайёрии васеъ ба ҳуҷум ба самти шарқ дидааст. Чунон ки мегуянд, бо режими гитлерӣ даҳ тафовут пайдо кунед. Дар он ҷо, ки "Боғи биҳишт" буд - Рейхи чорум хоҳад буд.