ДУШАНБЕ, 11 сен — Sputnik, Виктория Никифорова. Чӣ тавр шуд, ки дар ҳуҷҷати ниҳоӣ - "қадри муқаддаси G20" - ҳеҷ гуна ҳамла ба Русия вуҷуд надорад ва парвандаи Украина бо худдории шадид тасвир шудааст?
Намояндагони амрикоӣ чӣ кор мекарданд ва чаро ҳатто дар дусад соате, ки дар рафти он масъалаи Украина мавриди баррасӣ қарор гирифт, онҳо натавонистанд мавқеъи зиддирусии Вашингтонро пеш баранд?
Санад на маҳкумияти кишвари моро дар бар мегирад ва на даъват ба хуруҷи нерӯҳои Русия - танҳо ибораҳои умумӣ дар бораи зарурати эҳтиром ба тамомияти арзӣ. Онро инчунин метавон тавре шарҳ дод, ки Украина бояд тамомияти арзии Русияро бо Қрими ва минтақаҳои нав эҳтиром кунад.
Дипломатҳои амрикоӣ баҳона мекунанд: аз нуқтаи назари онҳо, "эъломия хуб аст". Ҳамкорони инглиси онҳо аз воқеият чунон дур буданд, ки онҳо ба Politico гуфтаанд, ин эъломия "Путинро маҷбур мекунад, ки нерӯҳоро берун кунад ва қаламравҳоро ба Украина баргардонад".
Масъулини аврупоӣ ғамгин шуданд, ки агар онҳо худашон ҳуҷҷат менавиштанд, ҳама чиз тамоман дигар мешуд, аммо дар ин ҷо тавофуқ лозим буд, аз ин рӯ касеро айбдор накунед.
Ин суханони суст наметавонад далели ошкорро пӯшонад: дар нишасти G20 дар бораи қазияи Украинаи кишварҳои узви БРИКС ва намояндагони Ҷануби Ҷаҳонӣ, ки ба онҳо пайвастаанд, як ақидаи муттаҳидшуда бартарӣ дошт. Дар санад хотимавӣ махз хамин аст.
Кишварҳои Ғарб маҷбур шуданд, ки ин қарори аксарияти ғайриғарбиро хоксорона қабул кунад. Ин на танҳо пирӯзии дипломатии Русия аст (ҳарчанд дипломатҳои мо, албатта, кафкӯбӣ мекунанд), ин танҳо инъикоси таносуби воқеии қувваҳо - сиёсӣ, иқтисодӣ, низомӣ аст.
Чоряк аср пеш G20 ҳамчун як навъи созмони иловагӣ ба G7 таъсис ёфт. Дар охири солҳои 90-ум бӯҳрони ҷаҳонии иқтисодӣ миллиардҳо долларро дар кишварҳои Ҷануби Ҷаҳонӣ ва фазои пасошӯравӣ аз байн бурд ва G7 аз ин бӯҳрон фоидаро аз даст дод. Дар ин ҷо ақидаи муҳокимаи ҳалли мушкилоти иктисодӣ бо кишварҳои тараққиёбанда ба миён омад. Гумон мешуд, ки бузургҷуссаҳо аз Ҳафтгонаи бузург барнома пахш мекунанд ва боқимондаҳо онҳоро бо эҳтиром гӯш мекунанд ва дастурҳои онҳоро иҷро мекунанд.
Имрӯз муносибатҳо дар доираи G20 ба 180 дараҷа табдил шудаанд. Кишварҳои БРИКС аз рӯи ҳиссаи ММД-и ҷаҳон аз G7 гузаштанд ва дар рушди иқтисодӣ, иҷтимоӣ ва низомӣ дар як тамоюли болоравӣ қарор доранд. Кишварҳои ғарбӣ дар таназзул қарор доранд - табиист, ки онҳо низ фишангҳои дипломатиро дар робита ба вазъият аз даст медиҳанд.
Рӯзноманигорони амрикоӣ хашмгинии худро аз он ки Нарендра Модӣ баранда дар нишасти Деҳлии Нав буд.
Аксарияти қарорҳои дар маҷлиси машваратӣ қабулшуда ошкоро ба манфиатҳои Вашингтон мухолифанд ва боқимондаҳои гегемонизми онро несту нобуд мекунанд.
Ақидаи ислоҳоти Созмони ҷаҳонии тиҷорат ба тоза кардани он аз нуфузи Амрико нигаронида шудааст - тасаввур кардан ғайриимкон аст, ки як созмони ба назар бетараф ба ошкоро вайрон кардани принсипҳои тиҷорати озод аз ҷониби ИМА ва ИА чашм пӯшад.
Долони нави нақлиётӣ аз Ҳиндустон ба Аврупо ИМА-ро аз равобити ИА ва Бҳарат берун мекунад. Даъвати Иттиҳоди Африқо ба G20 фишори Вашингтонро ба ҳамтоёни худ, шантаж кардани онҳоро бо бойкот ва таҳримҳо боз ҳам мушкилтар мекунад.
Собиқ гегемон чунон кӯшиш кард, ки Русия ва Чинро ба бегонагон табдил диҳад, ки худаш бехабар ба як бегона табдил ёфт.
Рӯзноманигорони нашрияи аврупоии Politico бо изҳори таассуф қайд карданд, ки президенти ИМА бояд дар нишаст бо "бачаҳои бад"-и сиёсати ҷаҳонӣ муошират мекард. Дар шакли либерализм ҳамин аст, ки онҳо Раҷаб Эрдуғон, раҳбари Туркия ва Муҳаммад бин Салмон, раҳбари Арабистони Саудӣ меноманд. Қаблан ҳатто сарвазири Ҳинд як “бачаи бад” маҳсуб мешуд: расонаҳои бонуфузи амрикоӣ Нарендра Модиро “автократи ифротгаро” номидаанд ва Департаменти давлатии ИМА ба ӯ раводид намедод.
Аммо он замонҳо гузаштанд. Ҳоло президенти ИМА маҷбур аст, ки бо "бачаҳои бад" сари мизи музокирот нишинад. Шореҳони аврупоӣ таваҷҷуҳи ҷомеъаро ба он ҷалб карданд, ки Байден, қаблан аз дастфишорӣ бо Муҳаммад бин Салмон худдорӣ карда буд маҷбур шуд, дар Деҳлии Нав бо шоҳзодаи Саудӣ дастфишорӣ кунад. Гузашта аз ин, ин дастфишорӣ - ҳамчун соҳиб - аз ҷониби худи Нарендра Моди мӯҳр зада шудааст.
Аммо дар нишаст ду "бачаҳои бадтарин"-и замони мо - Владимир Путин ва Си Ҷинпин - ба таври намоён ҳузур надоштанд. Аммо дар ҳаққи онҳо ягон танқид шунида нашуд. Раисиҷумҳури Амрико гӯё таҳдиду таҳқири худро фаромӯш карда, ба таври тааҷҷубовар оромона рафтор мекард. Вай ҳатто овозаҳоеро кти гӯё раҳбарияти Чин баргузории нишасти G20 дар соли 2026 дар Иёлоти Муттаҳидаро тасдиқ накардааст, шарҳ надод.
Дар бораи раҳбари Чин, мо тавонистем аз Байден ҳамагӣ се калимаро дар биёрем. "Ин хуб мебуд" гуфт ӯ ва маънои онро дорад, ки агар Си Ҷинпин метавонад ба нишаст дар Деҳлии Нав биёяд, шод хоҳад буд. Ба ҳамин халос – гӯё миёни ғарб ҳеҷ гуна сарзаниш дар бораи "зулми уйғурҳо", ҳеҷ иғво дар бораи Тайван накардааст.
Мушовири Байден Ҷейк Салливан дар посух ба саволҳои рӯзноманигорон дар бораи он, ки чаро ӯ ба раҳбари Ҳиндустон дар бораи ҳуқуқи башар даъво намекунад, шадидан посух дод, ки вай дар ин ҳамоиш барои "кортҳои ҷарима супоридан" наомадааст.
Аммо ин маҳз ҳамон чизест, ки мансабдорони амрикоӣ дар тӯли даҳсолаҳо дар арсаи ҷаҳонӣ машғул буданд - ба кишварҳое, ки иттоат намекунанд муҷозот мешуданд, раҳбарони мустақилро ба ҳама гуна гуноҳ муттаҳам мекунанд ва бо истифода аз расонаҳои лухтакашон ва созмонҳои ғайридавлатии худ ба ҳар як сиёсатмадори соҳибихтиёр фишор меоранд.
Дар Деҳли ин мошини тарс вайрон шуд ва ин дар пеши назари ҳама рух дод. Ҳатто хидматгорони аврупоии Вашингтон, аҳамият доданд, ки Акела хато хурдааст. Ба фикрам, онхо худашон хулоса мебароранд.