ДУШАНБЕ, 7 июн — Sputnik, Наталя Дембинская. Ҳоло ширкатҳои амрикоӣ аз роҳҳалҳое дар ҷиҳати корбурди нафти Русия истифода мебаранд. Тоҷирон "бо мақсади нигоҳ доштани захираҳо" пайдоиши карбогидридҳоро бомуваффақият пинҳон мекунанд, дар ҳоле ки истеҳсолкунандагони ватанӣ "як қадам пеш аз таҳримҳо" мемонанд.
Тарҳи корӣ
Аз моҳи апрел ба Иёлоти Муттаҳида воридоти карбогидридҳо манъ шудааст. Аммо моҳи май танкерҳо ба бандарҳои Ню-Йорк ва Ню-Ҷерси ворид шуданд, ки эҳтимол нафти Русияро мебурданд.
Ба навиштаи “The Wall Street Journal”, интиқолдиҳандагон ва коркардкунандагон манбаи онро пинҳон, аммо онро ба бозори ҷаҳонӣ пешниҳод мекунанд. Ҳамин тариқ иёлатҳои Ню-Йорк ва Ню-Ҷерси сӯзишвориро қисман аз ашёи хоми Русия гирифтаанд.
Дар Штатҳои Муттаҳида он ба воситаи канали Суэтс ва Атлантика аз коргоҳҳои Хиндустон омад. Тибқи ҳуҷҷатҳои интиқоли бор ва иттилои “Refinitiv” ва Маркази тадқиқотии энергетикӣ ва ҳавои тозаи Ҳелсинки, ин ширкатҳо харидорони асосии карбогидридҳои Русия мебошанд.
Бо роҳҳои ғайримаъмулӣ сӯзишворӣ аллакай ба Аврупо меравад. Ҳамин тавр ҳанӯз дар моҳи апрел “Bloomberg” гузориш дода буд, ки чӣ гуна корхонаҳои аврупоӣ маҳдудиятҳоро паси сар мекунанд: тоҷирон бо омехтаи ба истилоҳ навъҳои гуногуни нафти латвияиро тиҷорат мекунанд, ки камтар аз 50 дарсади он нафтирусӣ мебошад. Ба гуфтаи онҳо, “Shell” инро нақзи таҳримҳо намедонад.
Даромади Ҳинд аз нафти русӣ
Акнун нафти "ҳиндии русӣ" илова шудааст. Моҳи апрел Осиё дар ҳаҷми хариди карбогидридҳо аз Русия бори аввал аз Аврупо пеш гузашт. Ҳиндустон ба маблағи махсусан калон: аз моҳи феврал инҷониб қариб 62,5 миллион баррел нефт харид, ки ин назар ба ҳамин давраи соли гузашта се баробар зиёд аст.
Дар баробари ин аз аввали баҳор интиқоли маҳсулоти нафтӣ аз Ҳиндустон ба Аврупо 30 дарсад ва ба ИМА 43 дарсад афзоиш ёфтааст.
Ҳамин тариқ аз Русия ашёи хомро бо нархи арзон Ҳиндустон харида, аз фурӯши дубораи он даромади хуб ба даст меорад.
Харидорони асосии захираҳо дар Ҳиндустон корхонаҳои хусусии коркарди нафт мебошанд. Шабакаи телевизионии NDTV қайд мекунад, дар ҳоле ки ширкатҳои ғарбӣ аз гирифтани нафти Русия худдорӣ мекунанд, дар соли ҷорӣ корхонаҳои коркарди нафти Ҳиндустон ба мисли “Reliance Industries” ва “Nayara Energy” ба унвони бузургтарин воридкунандагони нафт дониста шуданд.
Полоишгоҳҳо пинҳон намедоранд, ки аз ҳисоби кам шудани фурӯши дохилӣ ва афзоиши содироти сӯзишворӣ, аз ҷумла ба Аврупо фоидаи калон ба даст меоваранд. "Мо ба даромади беш аз 30 доллар барои як бушка ноил шуда истодаем", - гуфтааст ин шабакаи телевизионӣ бо истинод ба суханони намояндаи яке аз ин корхонаҳо.
Мо метавонем иҷоза диҳем
Дар ҳақиқат, осиёиҳо аз вазъият истифода бурданд: нафти арзонтарро захира карда, аз нав фурухтанд. Бо вуҷуди ин Русия дар ин ҷо чизе гум намекунад. Нафт бояд фурӯхта шавад, вагарна истеҳсолро кам кардан лозим меояд. Ва ин боиси ях кардани чоҳҳо ва дубора фаъол кардани шудани онҳо мешавад, ки харҷи зиёдро талаб мекунад.
Гузашта аз ин дар пасманзари нархгузории рекордӣ даромад аз содироти нерӯи барқ яку ним баробар афзоиш ёфт. Нафт ва газ дар моҳи апрел 1,8 триллион рубл (дар моҳи март - 1,2) ворид карданд. Ҳамин тариқ дар моҳҳои январ-апрел ба буҷаи федералӣ аз 9,5 триллион рубли пешбинишуда барои соли 2022 аллакай нисфи ворид шудааст.
"Нархҳо ҳоло ба ҳадде баланд шудаанд, ки мо метавонем ҳам тахфиф кунем ва ҳам "содироти ғайримустақим"-ро иҷозат диҳем. Илова бар ин хароҷот боз ҳам афзоиш хоҳад ёфт. Пеш аз ҳама аз сабаби нарасидани танкерҳо. Ҳоло Ғарб аз куҷо нафт мехарад? Амрикои Лотинӣ, Африқо ва Шарқи Наздик боқӣ мондаанд. Аммо карбогидридҳо аз онҷо танҳо тавассути баҳр дар танкерҳо содир мешаванд. Ҳоло мизони иҷораи киштӣ 50 дарсад боло рафтааст ва дар тӯли даҳ соли охир ба сатҳи рекордӣ расидааст", - мегӯяд Леонид Хазанов, коршиноси мустақили умури саноатӣ.
"Изи Русия"
Бо вуҷуди ин бархе аз соҳибназарон таваҷҷуҳи худро ба он ҷалб мекунанд, ки таъминоти Ҳинд зери хатар аст. Деҳлӣ бисёр махсулоти нафтӣ, аз он ҷумла бензинро содир мекунад. Аммо дар ҳоле ки Австралия, ИМА ва Аврупо хариди сӯзишворӣ аз Русияро мамнуъ эълон кардаанд, ба навиштаи “The Economic Times”, маҳсулоти нафтии дигар кишварҳо низ мумкин мавриди таҳрим қарор гиранд.
Ақаллан давлатҳои ғарбӣ аз содиркунандагони Ҳиндустон дар бораи пайдоиши ашёи хом хисоботи муфассал талаб мекунанд. Бо вуҷуди ин коршиносон мутмаинанд, ки пайдо кардани "изи русӣ" ниҳоят душвор аст.
"Ҳуҷҷатҳоро тавре тартиб додан мумкин аст, ки шумо ҳеҷ чизро намефаҳмед. Роҳи осонтарин: мо ESPO-и Русияро ба танкерҳо пур мекунем, мо ба киштӣ аз Ҳиндустон наздик мешавем, ки дар он ҷо аллакай нафт аз Шарқи Наздик мавҷуд аст. Мо онро пур мекунем дар таносуби муайян: Саудӣ 70 фоиз ва мо 30. Ва мо ин омехтаро ба Ҳиндустон мефиристем. Кӯшиш кунед, ки онро тафтиш кунед ", - мегӯяд Хазанов.
Нуктаи дигар: Аврупо наметавонад дар як шабонарӯз ба истихроҷи карбогидридҳои дигар минтақаҳо гузарад - коркарди нафтро аз нав сохтан лозим аст, ки аз ду то чор сол тӯл мекашад. Дар ин муддат камбуди шадиди сӯзишворӣ метавонад ба вуҷуд ояд, ки иқтисоди ИА-ро хароб мешавад. Аз ин рӯ аврупоиҳо маҷбур хоҳанд шуд, ки аз чӣ будани ин омехта ва аз куҷо пайдо шудани он чашм пӯшанд. Гузашта аз ин эҳтимоли зиёд кардани интиқоли маҳсулоти нафтӣ аз Русия вуҷуд дорад.
Баднафсӣ
Дар ҳамин ҳол Иттиҳодияи Аврупо эълони манъи нафти Русияро идома медиҳад ва интизор меравад, ки то охири сол тақрибан 90 дарсади воридотро қатъ кунад. Дар ин замина як изҳороти ғайричашмдошт аз ҷониби президенти ИМА Ҷо Байден садо дод. Ба гуфтаи ӯ, Ғарб имкони харидории ашёи хоми Русияро бо нархи поинтар аз бозор баррасӣ мекунад.
"Шумо мушкилоте доред, ки ҳоло ба миён омадааст. Аврупо тасмим гирифтааст, ки хариди нафти Русияро боз ҳам маҳдуд кунад. Мулоҳизаҳо дар бораи чӣ кор кардан, шояд харидории нафт, аммо бо нархи арзон ҳастанд", - гуфт ӯ.
Кремл аллакай фаҳмонд: шумо набояд ба ин умед кунед. "Гап дар он аст, ки мушкилоти логистикӣ ба ҳар ҳол дар он ҷо идома дорад, ки ин боиси ноором шудани бозори ҷаҳонии энержӣ мешавад. Аммо албатта, Русия чизеро бо зиён намефурӯшад. Агар дар ҷое талабот коҳиш ёбад, дар ҷое афзоиш меёбад", - гуфт сухангӯи президент Дмитрий Песков.
Вазири иқтисоди Швейтсария Ги Пармелин аллакай шубҳа дорад, ки Аврупо аз ҷойи дигар нафт гирифта тавонад. Вай дар мусоҳиба бо “Blick” эътироф кард, ки таҳримҳо алайҳи Русия бо ҳадафи ҳарчи зудтар хотима додани амалиёти ҷангӣ дар Украина ҷорӣ карда шуданд, аммо то ҳол натиҷае ба даст наомадааст. Дар ҳамин ҳол сиёсатмадор даври навбатии болоравии қимати нерӯи барқро ба далели маҳдудиятҳои нав пешбинӣ кардааст. Ба гуфтаи ӯ, Аврупо, албатта, барои дарёфти манобеи дигари таъминот талош хоҳад кард, аммо "дар ҳоли ҳозир касе роҳҳалли омодае надорад".