Анҷоми хуруҷи нерӯҳои ИМА ва НАТО аз Афғонистон боиси талхии махсуси муборизаи мусаллаҳонаи Толибон* ва нерӯҳои ҳукуматӣ мешавад. Дар айни замон, ҳаракати террористӣ ба таври ошкоро қудрати комилро дар кишвар талаб мекунад, ният надорад бо мухолифон гуфтушунид кунад ва вобастагии берунаро тақрибан пинҳон намекунад. Ҷашни Иди Қурбон дар Кобул рӯзи 20 июл зери ҳамлаи мушакӣ қарор гирифт - се ракета дар қаламрави қасри президент ҳангоми намоз таркид.
Қабл аз онТолибон* ноком шудани музокирот дар бораи оташбас ва озодии маҳбусонро дар Афғонистон эълон карданд. Даргириҳо нақши харобиовари Покистонро беш аз пеш нишон медиҳанд.
Пештар дар як конфронси байналмилалии амниятӣ дар Тошканд, президенти Афғонистон Муҳаммад Ашраф Ғанӣ фаъолияти Покистонро дар самти Афғонистон маҳкум кард ва гуфт, ки тарафдорони Толибон * дар Покистон зарари ба мардуми афғон расидаро "ошкоро ҷашн мегиранд".
Тибқи гузоришҳои истихборот, дар як моҳи охир беш аз 10 000 ҷангҷӯ аз Покистон ба Афғонистон омадаанд. Ҳамзамон, Толибон * бо ташкилотҳои байналмилалии террористӣ робита дорад, гарчанде ки тибқи созишнома бо ИМА дар Доҳа мебоист муносибатҳо бо Ал-Қоида * ва дигарҳоро мебурид (тақрибан 30 гурӯҳи террористӣ дар қаламрави Афғонистон амал мекунанд).
Покистон Толибонро* дастгирӣ мекунад ва бо Ҳиндустон муноқиша мекунад. Ин рақобат ба Афғонистон ва кишварҳои ҳамсояи Осиёи Марказӣ зарба мезанад.
Толибон* дар мадрасаҳои Покистон "ҷиҳод" - ротаълим мегиранд. Гароиши як қисми аҳолии минтақа нисбат ба суханрониҳои динӣ-ватандӯстии Толибони* назоратшаванда ва қаблан аз ҷониби берун маблағгузоришаванда асоснок нест. Ғояҳои динӣ ва давлатӣ ё манфиатҳои кишварҳои ҳамсоя наметавонанд барои қатли оммаи ҳамватанон дар солҳои ҷанги чандинсола дар Афғонистон баҳона шаванд.
Намояндаи махсуси ИМА оид ба оштии Афғонистон Залмай Халилзод рӯзи 20 июл дар Исломобод бо сарвазир Имрон Хон ва сардори артиши Покистон генерал Қамар Ҷавед Баҷва гуфтушунид кард.
Ҷонибҳо аҳамияти гуфтушунидҳои сулҳомези байни афғонҳоро, ки воқеан аз ҷониби Толибон* вайрон карда мешавад, таъкид карданд. Музокирот танҳо сухан буду бас.
Гурезагон ҳоло бармегарданд
Ҷангҳои шадид дар музофотҳои шимолӣ ва таҳти назорати Толибон * аз болои манотиқи марзии Афғонистон ногузир ҷараёни гурезаҳоро ба вуҷуд меорад. Ҳамин тариқ, як гурӯҳи назарраси сокинони деҳаи афғонии Андемин (қирғизҳои қавмӣ) -и ноҳияи Вахони вилояти Бадахшон рӯзи 14 июл худ ва амволи худро наҷот дода, ба қаламрави Тоҷикистон кӯчиданд.
Қаблан мақомоти Қирғизистон омодагии худро барои ҷойгир кардани қирғизҳои афғон дар қаламрави худ эълом карда буданд. Аммо, пас аз чаҳор рӯз, ҳама 345 шаҳрванди Афғонистон бо ҳамроҳии мошинҳо ва 4000 сар чорвои худ аз сӯи мақомоти Тоҷикистон ба ватанашон баргардонида шуданд.
Ҳамзамон пештар, садҳо нафар низомиён ва ғайринизомиёни Афғонистон марзҳои Тоҷикистон ва Ӯзбекистон аз дасти Толибон* фирор карда ба хоки Тоҷикистону Ӯзбекистон ворид шуданд.
Гурезагон муваққатан бо ҷои зист, хӯрок ва ёрии тиббӣ (мувофиқи конвенсияи СММ) таъмин шуда, сипас ба қаламрави Афғонистон баргаштанд. Агар дар зери фишори ҷангҳо ҷараёни муҳоҷират даҳҳо ва садҳо ҳазор нафарро ташкил диҳад, дигар баргардонидани саривақтии онҳо ба Афғонистон ғайриимкон хоҳад буд. Он гоҳ кишварҳои Осиёи Марказӣ ҳатто бидуни убури Толибон* худро дар минтақаи нооромиҳои Афғонистон хоҳанд дид.
Ҷараёни гурезагон ба Туркия (тавассути Эрон) меафзояд - ҳар рӯз то 1000 афғон. Муҳоҷирон мегӯянд, ки онҳо аз тарси ҷони худ аз Толибон* мегурезанд ва дастгирӣ мехоҳанд. Барои мақомоти Туркия ин ҷараён ҳанӯз муҳим нест, аммо бисёре аз гурезагон аснод надоранд. Махфигоҳи беҳтарин беҳтарин барои тавсеаи терроризм ё тавсеаи гардиши ғайриқонунии маводи мухаддир - дар ҳама самтҳои ҷуғрофӣ.
Сарфи назар аз таҳдидҳои Толибон*, президенти Туркия Раҷаб Тайиб Эрдуғон бори дигар рӯзи 20 июл эълом дошт, ки Анқара омода аст амнияти Фурудгоҳи байналмилалии Кобулро - бо дастгирии маъмурӣ ва молиявии Вашингтон таъмин кунад.
Дар ин миён, васоити ахбори омма ба аҳолӣ талқин мекунанд, ки дар Афғонистон Туркияро, ки дар таърихи пеш аз мусулмонӣ макони қабилаҳои сершумори турк буд, хеле дӯст медоранд ва пас аз қабули ислом ба давлати Салҷуқиён дохил мешаванд.
Эрдуғон як мушкил дорад - бовар кунонидани Толибони* оштинопазири "бародар" дар судмандии ин рисолати башардӯстона ва ё саркуби онҳо бо дасти гурҳҳои дигари исломӣ. Маскав бошад, бо хушбинии туркӣ шарик нест.
Мавқеъҳои Русия ва СПАД
Вазорати мудофиаи Русия як силсила манёврҳои бузурги зиддитеррористиро дар наздикии марзҳои Афғонистон омода мекунад. Масалан, 30 июл дар вилояти Сурхондарё машқҳои Русияву Ӯзбекистон оғоз мешаванд.
Ҳамзамон, Ӯзбекистон ба тамрингоҳҳои низомии Ҳарб-Майдон дар минтақаи марзии Хатлон ба Тоҷикистон нерӯҳои ҳавоии вижаи худро барои тамринҳои муштараки Русияву Тоҷикистон ва Ӯзбакистон мефиристад. Тамринҳои танкчиёни рус бошад рӯзи гузашта дар пойгоҳи Лоҳури Тоҷикистон доир шуд. Гурӯҳи фаврии СПАД дар марзи Афғонистон амал мекунад.
Пойгоҳи низомии 201-и Русия дар Тоҷикистон мустақар аст ва пойгоҳи ҳавоии "Кант" -и Қирғизистон, ки дар ҳолати омодагии доимии ҷангӣ қарор доранд, амнияти марзҳои ҷанубии минтақаи амнияти дастаҷамъиро кафолат медиҳанд.
Масалан, ҳайати чархболҳои муосиршудаи Ми-8 то 22 июл тамрини серӯза доир мекунанд ва нишасти ҳарбиёнро дар кӯҳҳои Тёншони минтақаи Истиқкул машқ мекунанд.
Дар сурати вуруди ифротгароён ба Осиёи Марказӣ, Маскав омода аст ба ҳампаймонҳои минтақавии худ тавассути СПАД кумак кунад, ки инро сафири Русия дар Тоҷикистон Игор Лякин-Фролов тасдиқ кард.
Вазири корҳои хориҷии Русия Сергей Лавров ёдовар шуд, ки кишварҳои Осиёи Марказӣ ният надоранд пойгоҳҳои низомии Амрикоро дар қаламрави худ ҷойгир кунанд ва бо ин марзи амнияти СПАД - ро таъкид кард.
Эзоҳ: Толибон* созмони террористии мамнӯъ дар Русия, Тоҷикистон ва бархе кишварҳо