ДУШАНБЕ, 27 янв — Sputnik, Сергей Савчук. Моҳи аввали соли нав ҳанӯз ба охир нарасидааст, аммо дар робита ба муносибати Украина бо Ғарб он бо ноумедиҳои пайваста ва бозёфтҳои турш пур шудааст. Роберт Фитсо, нахуствазири Словакия пас аз мулоқот бо ҳамтои украиниаш ҳамаро дар ҳайрат гузошт, ки дар пайи ин мулоқот тавофуқи муқаддамотӣ дар бораи тамдиди қарордоди интиқоли гази Русия тавассути Украина пас аз анҷоми он, яъне баъди 31 декабри соли ҷорӣ ҳосил шудааст.
Фитсо алоҳида таъкид кард, ки имзои созишномаи нав ба Словакия имкон медиҳад, ки таъминоти энергетикии худро кафолат диҳад, аммо илова бар ин, нигоҳдории ин масир барои Австрия ва Италия, ки сӯзишвории кабуд ба онҳо тавассути сарзамини Словакия интиқол дода мешавад, хеле муфид хоҳад буд
Он чизе рӯй дод, ки аз нуқтаи назари афкори идеологӣ ва энергетикии Украина, он қадар ҷанҷоловар ва гӯшношунид аст, ки фавран муайян кардани раванди сӯҳбати минбаъда хеле душвор аст.
Шояд аз он оғоз кунем, ки дар изҳорот Словакия, Австрия ва Италия, яъне кишварҳое шомил шудаанд, ки бо ҳар роҳ иштироки худро дар ироаи кӯмакҳои низомӣ ва молӣ ба Киев дар муқовимат бо Русия дар майдони набард ба ҳадди ақал расонда буданд.
Чизи дигаре, ки таоми умумиро махсусан тунд мекунад, онест, ки дастаи Роберт Фитсо пас аз пирӯзӣ дар интихобот на танҳо ба таври намоишӣ парчамҳои Иттиҳодияи Аврупоро аз қароргоҳҳо ва ҷойҳои ҷамъиятӣ партофт, балки ба Брюссел огоҳӣ дод, ки ба Украина минбаъд як дона тирро ҳам пешниҳод намекунад.
Худи нахуствазири Словакия қаблан як изҳороти дигари марговар низ расонаӣ кард, ки дар он Украинаро муттаҳам кард, ки аз замони сарвазирииЮлия Тимошенко Киев ҳамеша решаи мушкилот ва сабабгори ҷангҳои ба истилоҳ газӣ будааст.
Суханони Фитсоро ҳеҷ гуна тоб додан мумкин нест, зеро ӯ мустақиман қайд мекунад, ки пас аз он,ки ӯро тибқи ҳама қонунҳои дипломатӣ дар Киев таҳқир карданд ва маҷбур сохтанд, ки чанд соат дар қабулгоҳи Тимошенко интизор шаванд, ӯ ба Маскав рафт ва дарҳол ва хеле самимона аз тарафи Владимир Путин қабул шуд ва тамоми масъалаҳои газ зуд ва хеле дӯстона ҳал карда шуданд.
Пас аз ин ҳама нахуствазири Словакия ба яке аз шахсиятҳои нафратовар дар бахши украинии интернет табдил ёфт ва мавҷи лаънатҳо ба сари рехт. Алоҳида қайд мекунем, ки Киев дар тӯли ин муддат сукути пурраро нигоҳ доштааст, ки ин ба таври қатъӣ ишора мекунад, ки иваз шудани дастаи ҳоким дар Братислава ҷараёни умумии музокироти қаблии пасипардаро тағйир надод.
Яъне ҳадди аққал се кишвари номбаршуда муддати тӯлонӣ ба Киев фишор оварда, Зеленский ва ҳамсафонашро маҷбур мекунанд, ки дараҷаи изҳороти русофобиро паст кунанд ва Нафтогаз ва танзимгари ГТС-и украиниро сари мизи гуфтушунид бо Газпром шинонанд.
Суханони Роберт Фитсо асари таркиши бомбаро ба бор овард, аз ин рӯ порлумони Украинашитобкорона раддия содир кард, ки айнан мегӯяд, ки Украина гузинаи музокироти нав бо монополисти гази Русияро баррасӣ намекунад. Ин нутқи фавкулоддаро кӯшиши саросемавор барои аз вазъияти ниҳоят нохуш баромадан, маънидод кардан мумкин аст. Агар шумо ин изҳоротро хонед, он ҷо танҳо дар бораи гуфтушунид бо Газпром сухан меравад, аммо ягон ҳарфе оид ба тамдиди интиқол дида намешавад.
Манобеъи тахассусии Украина, ҳатто дар зери сензураи шадидтарин қарор дошта, бодиққат менависанд, ки ба эҳтимоли зиёд сенарияи тағйири куллӣ дар нақшаи интиқоли гази Русия ба Ғарб рӯи кор меояд. Аз ҷумла, бо истинод ба ҳукумати Украина, гуфта мешавад, ки Киев омода аст бо як кишвари муайяни аврупоӣ дар мавриди истифодаи қаламрави Украина ва инфрасохтори он ҳамчун абзори интиқоли газ музокира кунад.
Дар амал ин чунин маъно дорад, харид ва баҳисобгирии газ дар як нуқтаи сарҳади Русия ва Украина анҷом дода мешавад, ки онро оператори мустақили аврупоӣ тасдиқ мекунад ва дар тамоми масири минбаъда ба Ғарб ин газ расман аз Словакия, Австрия ё Италия ҳисоб хоҳад шуд.
Дигар тағйироти калидӣ ҳаққи интиқолхоҳад буд. Бо ин тарҳ, ҷониби Аврупо интиқолро аз тавассути лӯлаҳо ба кор меандозад. Дар ин сурат Киев чеҳраи идеологии худро нигоҳ медорад, гӯё бо "кишвари таҷовузкор" робитаи мустақим надорад, вале дар айни замон субъективияти худро комилан аз даст дода, танҳо ба қаламраве табдил меёбад, ки қубур аз он мегузарад ва Иттиҳоди Аврупо барои истифодааш ҳар қадар маблағ, ки худаш раво мебинад, ба Украина медиҳад.
Аз нигоҳи геополитикии ҷаҳонӣ, ин як ҳангомае аст, аммо он ба моҳияти равандҳои ахир бо коҳиши васеъи интиқоли ҳарбӣ-саноатӣ ба Киев ва инчунин тақсими охирин дороиҳои Украина дар шакли замин, "Нафтогаз", "ОУТГС" ва "Энергоатом", ки тирамохи соли гузашта хусусӣ шуда буданд, рост меояд.
Интизор шудан лозим аст, ки дар рӯзҳои наздик дар матбуоти Ғарб ва бахусус Украина тӯфони воқеии иттилоотӣ ба вуқӯъ меояд, ки дар он ҳама ақидаҳои зикршуда шадидан рад карда мешаванд. Ба ин далел, ки Русия дар муқовимати глобалӣ бо Ғарб пирӯзии муаяне ба даст овард, ки бахусус шарикони азизи моро газанд мекунад ва онро худи Иттиҳодияи Аврупо низ эҳтироф мекунад.
Аз ҷумла, сарфи назар аз ҳама талошҳои Вашингтон барои қатъи равобити тиҷорӣ бо Маскав, кишварҳои ҳавзаи Аврупо наметавонанд бидуни шартномаҳои бисёрсола кор кунанд, новобаста аз он ки матбуоти маҳаллӣ дар бораи захираҳои рекордӣ дар анборҳои гази зеризаминӣ ва пастии нархҳо дар биржаҳо хабарҳо паҳн мекунад.
Ғайр аз ин, ба ҳайати штрейкбрехерҳо, ки ба он Маҷористон роҳбарӣ мекунад, якбора се мамлакате, ки то хол дар сояи сиёсати калони ҳарбикунонӣ оромона менишастанд, дохил карда мешаванд. Бешубҳа, Братислава, Вена ва Румро ҳоло бадном ва муттаҳам хоҳанд кард, ки ба идеалҳои демократияи Ғарб бар ивази гази тоталитарии Русия хиёнат карданд.
Бо вуҷуди ин, набояд ба ин партофтҳои иттилоотӣ фирефта шуд. То анҷоми мӯҳлати шартномаи ҷорӣ як сол мондааст ва Украина, ки ҳамагуна ҳамкорӣ бо Русияро тибқи қонун мамнӯъ кардааст, метавонад мушкилоти зиёд ба бор оварад. Аврупо Киевро таслим месозад, пешакӣ коҳ меандозад ва Украинаро ҳамчун мушкили калидӣ аз нақшаи таъмини амнияти энергетикии худ хориҷ мекунад.