ДУШАНБЕ, 30 ноя — Sputnik. Дар дастгоҳҳои ҳамроҳ ё худ гаҷетҳои мо теъдоди зиёди хадамоти рақамӣ фароҳам карда шудаанд. Онҳо аз куҷо пайдо мешаванд, кӣ ва чӣ тавр онҳоро месозад?
Аз орзу то барнома
Агар оддӣ гӯем, барномаи рақамӣ ё орзуи амалӣ ё вокуниш ба ниёзҳои мавҷуда мебошанд. Гарчанде яке онҳо ба якдигар халал намерасонанд. Масалан, шахсе, ки аз бахши технологияҳои иттилоотӣ огоҳ аст, метавонад рӯзе ба фикр кунад, чаро як барномае таҳия накунам, ки он он вақти обдиҳии гулро ба хотирам расонад?" Пас, чунин як барномаи мобилӣ ҳам барои худи таҳиякунанда ва ҳам барои миллионҳо корбарон дар саросари ҷаҳон муфид аст.
Баъзан вазъият шуморо водор мекунад, ки барномаи рақамӣ эҷод кунед. Вақте ки нафарони зиёде ба омӯзиши онлайнӣ шурӯъ карданд, мушкилот ба миён омад: чӣ тавр метавон вебинарро баъдтар тамошо кард, то маълумоти фаромушшуда боз ба хотир биёяд? Ҳамин тавр барномаҳои сабти экрани смартфон пайдо шуданд.
Мисол зиёд аст. Муҳим он аст, ки тамоми барномаҳои рақамӣ ҳаёти моро бо ин ё он роҳ соддатар мекунанд. Аммо кӣ онҳоро таҳия кардааст?
Худам таҳиягар
Аввалан, ширкатҳои IT, ки барои онҳо ин тиҷорат аст. Сипас, бонкҳо, бозорҳо, фурӯшгоҳҳои хӯрокворӣ - ҳар касе, ки бояд молу маҳсулоти худро тавассути Интернет фурӯшад ё ба мизоҷон хидмати роҳаттар пешниҳод кунад, таҳия намуданд. Рақамӣ хеле роҳат аст: бо смартфон шумо метавонед аз ҳама ҷо мол фармоиш диҳед ё пардохтҳои коммуналиро пардохт кунед. Чунон ки мегӯянд, аз ҷой нахеста.
Ширкатҳо метавонанд маҳсулоти зарурии рақамиро худашон ё бо ёрии пудратчиён эҷод кунанд. Роҳи аввал мушкилтар аст, зеро шумо бояд як гурӯҳи мутахассисони IT дошта бошед, ки на ҳама дастрас аст. Аммо ин боэътимодтар аст: шумо ба ҳеҷ кас вобаста нестед ва танҳо ғояҳои худро таҷассум мекунанд. Аниқтараш, орзуҳои муштариёнашон. Ин аст, ки ширкати “МегаФон Тоҷикистон” ин роҳро интихоб кардааст.
Ба гуфтаи таҳиягарони барномаи МегаФон, маҳсулоти нав, албатта, на танҳо барои намоишӣ ба фурӯш бароварда мешаванд. Зарур аст, ки онҳо ба мизоҷон фоида биёранд: онҳо дастрас, фоидаовар ва ҷолибанд. Оператор бо омӯхтан ва қонеъ намудани ниёзҳои муштариён аксар вақт дар бозори алоқаи Тоҷикистон аввалин мешавад.
Масалан, маҳз муштариёни “МегаФон” буданд, ки пеш аз дигарон тавонистанд аз телевизорҳои IP, хидматҳои пешрафтаи финтех барои пардохтҳои ғайринақдӣ истифода намояд ва аз пизишкон машваратҳои онлайнӣ гиранд. Суперраппи “Мегафон Life” бо вазифаҳои зиёд дар кишвар то ҳол ҳамто надорад.
Тим кор мекунад
Маркетингҳо, IT-мутахассисон, ҳуқуқшиносон, маблағгузорон... Чӣ метавонад намояндагони чунин касбҳои гуногунро муттаҳид созад? Албатта, кор дар барномаҳои рақамӣ! Баъзеҳо, тавре ки аллакай маълум аст, ниёзҳои муштариёнро меомӯзанд ва барои хидматҳои нав ғояҳо пешниҳод мекунанд.
Дигарон барномаҳо менависанд, тарроҳиро таҳия мекунанд, навовариҳои рақамиро дар системаи биллинг “қайд мекунанд”, ки дар он ҳар як амали муштариён ба инобат гирифта мешавад. Ҳуқуқшиносон боварӣ доранд, ки шароити пешниҳоди хидмат ба қонунгузории Тоҷикистон комилан мувофиқ аст.
Ҳамин тариқ, маҳсулот аз тамоми марҳилаҳои зарурӣ мегузарад - аз тавлиди ғоя, арзёбии дурнамо ва таҳияи мушаххасоти техникӣ то озмоиш, ба кор андохтан ва таҳлили минбаъдаи натиҷаҳо. Кори дастаҷамъона барномаҳои рақамиро қобили ҳаёт ва талабот мегардонад.
Оё байни хидматҳое, ки барои шаҳрҳои калон ва минтақаҳои дурдаст таъсис дода мешаванд, фарқият вуҷуд дорад? Дар марҳилаи рушд, не, зеро ҳамаи муштариёни МегаФон Тоҷикистон, новобаста аз он ки дар куҷо зиндагӣ мекунад, бояд имкониятҳои баробар дошта бошанд.
Аммо маъруфияти хидмати мушаххас дар ҳақиқат баъзан вақт аз ҷуғрофиё вобаста аст. Сокинони шаҳрҳоро хидматрасониҳои FinTech ҷалб мекунанд, онҳо бештар ба кинотеатрҳои онлайн ва портали eSport сар мезананд. Дар ноҳияҳо ба таҳсилоти онлайн ва беҳдоҳти телевизионӣ, яъне имкони дастрасӣ ба он хидматҳое, ки на ҳамеша дар шаҳрҳои хурди кишвар дида мешаванд, таваҷҷӯҳ доранд.
Илова кардани воқеият
МегаФон Тоҷикистон дар кишвар экосистемаи пешрафтаи хидматрасонии рақамиро эҷод кардааст. Вақти таваққуфу лаззат бурдан аст? Дар ҳеҷ сурат! Дар бозори телекоммуникатсионӣ тавақуф кардан – яъне ақиб мондан аст. Аз ин рӯ, идея ё ғояҳо барои маҳсулоти нав кам нестанд.
Дарвоқеъ, операторҳо ба омӯхтани чунин соҳаҳои ояндадор ба монанди тиҷорати мобилӣ, VR ва AR – технологияҳои воқеияти виртуалӣ ва васеъшуда шурӯъ кардаанд. Яке аз самтҳои ҷолибтарин ва ояндадор ин пешниҳоди хидматасониҳо дар асоси зеҳни сунъӣ мебошад.
Ҳоло ширкатҳои бузурги ҷаҳонӣ онҳоро дар соҳаи фурӯш ва хидматрасонӣ татбиқ мекунанд. “МегаФон Тоҷикистон” низ кӯшиш мекунад, ки аз тамоюлҳои ҷаҳонӣ ақиб намонад. Ҳамин тавр, смартфонҳои муштариёни оператори рақамӣ боз ҳам оқилтар ва фаъолтар мешаванд!