ДУШАНБЕ, 9 сен — Sputnik, Виктория Никифорова. Матбуоти аврупоӣ кӯшиш кард, ки мавзуъро то охир хомӯш кунанд. Танҳо рӯзномаҳои вилоятӣ таваккал карданд, ки чунин чизеро инъикос кунанд. Аммо ҳоло ҳатто мубаллиғони маҳаллӣ маҷбуранд, эътироф кунанд, ки интихобкунандагон ба исён шуруъ карда истодаанд. "Тирамоҳи гарми эътирозӣ" ба мақомоти роҳбарии ин кишварро раиси Ҳизби чапи Олмон, зодаи Берлини Шарқӣ Мартин Ширдеван ваъда карда буд.
Ҳамаи онҳоро сарфи назар аз ақидаҳои сиёсӣ, тарси он ки зимистон чӣ мешавад, муттаҳид мекунад. Маълум нест, ки пули "коммуналӣ"-ро чӣ гуна медиҳанд, чӣ гуна ғизо ва дору мехаранд, агар маош зиёд нашавад, бо таварруми рекордӣ чӣ гуна мубориза бурдан мумкин аст, маълум нест. Вақте ки корхонаҳо муфлис мешаванд ва маош тамоман дода намешавад, чӣ бояд кард, боз ҳам рӯшантар аст.
Варианте, ки элитаҳо ба таври қатъӣ таблиғ мекунанд - Путин дар ин ҳама чиз гунаҳкор аст, дигар ба дард намехӯрад. Ин аз аввал ба мисли беақлӣ менамуд, аммо ҳоло, вақте ки Русия на як бору ду бор иродаи нек ва омодагии худро барои гуфтушунид нишон дод (ҳадди ақал ҳамин "созишномаи ғалла"-ро мисол биёрем), ин баҳона комилан аз байн рафт.
Аврупоиҳо мебинанд, ки таҳримҳои зидди Русия ба онҳо зарба мезанад. Ин на танҳо ба вуҷуд овардани "буҳрони арзиши зиндагӣ" аст, тавре ки дар Аврупои шармсор гуфта мешавад. Ин ҷаҳони куҳнаро таҳдид мекунад, ба депрессияе меандозад, ки даҳсолаҳо аз он баромада наметавонад.
Вазъияти ҳозира ба ваъзи Ҷопон дар он он рӯзҳое, ки ИМА мехост, онро аз по афтонад, монанд аст. Пас аз ҷанг америкоиён дидаю дониста, иқтисодиёти онро дастгирӣ карданд, то аз замини тулуи офтоб намоиши капитализм сохта, дар роҳи ба сари ҳокимият омадани коммунистоне, ки дар он вақт хеле пурқувват буданд, монеъ шуданд.
Аммо дар ибтидои солҳои 80-ум дар Иёлоти Муттаҳида онҳо дарк карданд, ки барои худ як рақиби пурқуввате ба вуҷуд овардаанд. Он гоҳ онҳо бар зидди Ҷопон ҷанги тиҷоратии комил оғоз ва онҳоро маҷбур карданд, ки созишномаи Плазаро имзо кунанд. Ва бо ин ҳама рақиб кушта шуд, аз соли 1985 инҷониб йен беқурб шуд, иқтисоди Ҷопон ба варта афтод ва ҳоло ҳам аз он нола мекунад.
Таҳримҳои зиддирусияи Вашингтон, ки Аврупоро низ пайванд медиҳад, идомаи ҳамон ҷанги тиҷоратӣ аст. Имрӯз нархи газ дар ИМА нисбат ба Аврупо даҳ баробар арзонтар аст. Ин на танҳо дараҷаи зиндагонии америкоиёнро беҳтар мекунад, балки ба истеҳсоли саноатии онҳо бартарии бузурги рақобатӣ медиҳад.
Ин раванд тадриҷан ба аврупоиҳои оддӣ ҳам таъсир мерасонад. 40 дарсади ҷамъияти Австрия аз таҳримҳои зидди Русия пуштибонӣ намекунанд. 51 дарсади итолиёиҳо ба онҳо мухолифанд. Ва 80 дарсади олмониҳо бар ин боваранд, ки Ҳукумати Олмон набояд ба Украина силоҳ интиқол диҳад, балки дар пайи ҳалли мусолиматомези низоъ бошад.
Бо ин идеяҳо даҳҳо ҳазор нафар аврупӣ ба митингҳои Прага ва Лейпсиг, Магдебург ва София мебароянд. Албатта, дар ин ҳазорон таблиғоти маҳаллӣ дарҳол пайдо мешавад, ки ба "дасти Путин" ишора мекунанд. Онҳо мегӯянд, ҳамаи русҳо обҳоро лой мекунанд - дар паҳнои васеи Аврупо, аз соҳилҳои Португалия то ботлоқҳои Лаҳистон.
На, шаҳрвандони Аврупо бо даҳшат мефаҳманд, ки пасандозҳои охирини худро танҳо барои харидани ғизо ва пардохти пули барқ сарф мекунанд. Ин ҳама таблиғоти Русия аст. Новобаста аз он ки он чӣ қадар мамнуъ, баста ё баста шуда бошад ҳам, озодии баёнро аз байн бурд. Не, бо ягон василаи номаълум он то ба ҳол ба зеркортекси аврупоиҳо роҳ ёфта, онҳоро ба шӯриш бармеангезад.
"Politico.eu” ғамгинона менависад: "Ҳамлаи Путин ба демократия муваффақ шуд".
Ба шарикони ғарбӣ гӯш диҳед, то Кремл танҳо дар тамоми ҷаҳон ҳукмронӣ кунад. Дар Иёлоти Муттаҳида президентҳоро таъин мекунанд - Ҷо Байден танҳо бо баҳонаи он ки русҳо ба интихоботи Амрико дахолат мекунанд, вазъи изтирорӣ дар ин кишварро тамдид кард. Дар Аврупо ҳар рӯз нархи бензин, нерӯи барқ ва таъминотро аз нав менависанд. Ҳоло вазъ шаҳрвандонро ба эътироз мебарад.
Аммо ҳақиқати таассуфовар ин аст, ки ба Кремл ҳатто лозим нест, ки ин гуна сарусадо кунад. Шарикон ҳама чизро худашон мекунанд. Ҳоло дар пеши назари мо давлатҳо бо умеди он ки ками дигаре подшоҳ бошанд, ҷаҳони куҳнаро хароб мекунанд. Вазъи ғамгини Аврупои имрӯза пирӯзии Путин нест, балки таслими бечунучарои нухбагони аврупоии кишварҳо ва мардумони худ ба “раҳмат”-и Вашингтон аст.
Халқ шӯриш мекунад, Аммо дар ин ҷо суоли дуюми душвор ба миён меояд: оё тазоҳуроти хиёбонӣ боиси тағйирот дар сиёсати Аврупо мешавад?
Як нуктаи маъмуле вуҷуд дорад, ки аз рӯи он, ҳамаи ин бетартибиҳо бефоидаанд. Пулис кори худро медонад. Ин Мордори Русия нест, ки дар он ҷо кормандони ҳифзи ҳуқуқ бо эътирозгарон гап мезананд. Дар ин ҷо ҳама чиз демократӣ аст: тирҳои резинӣ, гази ашковар, сагҳои чӯпони пулис, ҷаримаҳои калон ва зиндон.
Инчунин маълум аст, ки издиҳоми бисёрҳазорнафарӣ комилан аз роҳбарияти умумӣ ва мувофиқан ҳадафу стратегияҳои умумии возеҳу равшан маҳруманд. Ин на оммаи муташаккил аст, ки ба он пешвои харизматик сарварӣ мекунад, балки гурӯҳҳои одамоне мебошад, ки манфиатдор мебошанд. Аксари вақт онҳо бо ҳам мухолифанд.
Назорати сахт аз болои дигарандешон ба мақомот имкон медиҳад, ки фаъолияти эътирозиро ташкил кунанд. Аввал ба одамон иҷозат дода мешавад, ки буғро тарк кунанд, баъд фаъолонро айбдор мекунанд, пешвоёни эҳтимолӣ безарар карда мешаванд. Аз ин рӯ такдири ҳамаи намоишҳои калон дар Ғарб як аст.
Илова бар ин механизмҳои интихоботӣ элитаҳоро аз омма сахт муҳофизат мекунанд. Интихобкунандагон имкони иваз кардани роҳбаронро надоранд. Хуб, ба олмониҳо маъқул нест, Анналена Бурбок, вазири корҳои хориҷӣ ошкоро мегӯяд, ки вай ҳатто бар хилофи иродаи интихобкунандагон аз манфиатҳои Украина дифоъ хоҳад кард. Ва ин суханонро ба забони инглисӣ мегӯяд, ки гӯё ба Вашингтон қасам ёд мекунад. Аммо олмониҳо наметавонанд Анналенаро аз мақомаш барканор кунанд ва ба ҷои вай сиёсатмадори дигар гузоранд. Чунин механизмҳо вуҷуд надоранд. Бале, ҳатто агар вуҷуд дошта бошад ҳам, дар он ҷо, дар канори эшелонҳои болоии қудрат ҳама чиз чунон мустаҳкам шудааст, ки як сиёсатмадори мустақил наметавонад онро рахна кунад.
Клаус Ҳартман, роҳбари Лигаи сотсиалистии озодфикрҳо дар митинг дар Берлин гуфт:
"Солҳои охир вайрон шудани ҳуқуқҳои демократӣ, ҳаракат ба сӯйи фашизм оғоз ёфт".
Вай на Москваро ба фашизм, чунон ки дар доираҳои ҳукмрони Ғарб одат шудааст, балки Вашингтонро айбдор кард. Ва бо таассуф гуфт, ки Олмон амалан як хироҷгузори Қасри сафед шудааст.
Эътироф кардани он ки шарики амрикоӣ душмани шумост, осону сода нест. Бо вуҷуди ин ӯ баръало ӯ ин назарашро гуфт. Эҳсосе вуҷуд дорад, ки тадриҷан ин фаҳмиш дар тамоми аврупоиён пайдо хоҳад шуд. Дар ниҳоят мо низ дар Русия ҳама чизро фавран нафаҳмидем.