ДУШАНБЕ, 29 мар — Sputnik, Наталя Дембинская. Олмон аллакай дар бораи тадриҷан қатъ кардани газ ҳарф мезанад, аммо то ҳол ивазкунандаи газро пайдо накардааст. Британияи Кабир мехоҳад бидуни маҳсулоти нафтӣ кор кунад, ки барои он бо зарбаи шадиди иқтисодӣ мувоҷеҳ мешавад. Маскав бошад, кори ҷадидеро пеш гирифт.
Барномаҳои баландпарвозона
“Рейтерс” бо истинод ба як дипломати аршади аврупоӣ менависад, ки агар "бомбборони густурдаи Киев" оғоз шавад, энержии Русия таҳрим хоҳад шуд. Ҳарчанд худи ҳамон манбаъ эътироф мекунад, ки таҳримҳо сиёсати Маскавро нисбати Украина тағйир намедиҳанд.
Бузургтарин консерни энергетикии Олмон E.ON аз хариди газ аз ширкатҳои русӣ даст кашид. Онҳо ба таъминоти Норвегия умед баста буданд, ки ин танҳо аз се як ҳиссаи талаботи олмониҳоро ба сӯзишвории кабуд қонеъ мегардонад. Аммо, ба гуфтаи сарвазир Ҷонас Гар Стер, Осло барои пур кардани ин хало захираи кофӣ надорад.
Гази табиӣ асосан ба воситаи қубурҳои Гасско ба Олмон дохил мешавад: масалан, ба Эмден дар шимоли ин кишвар. Онҳо қариб пур карда шудаанд. Барои бештар кашондани он иқтидорро зиёд кардан лозим аст, ки ин раванди дуру дароз ва серхарҷ аст.
Онҳо талош карданд, бо Қатар дар бораи гази моеъ (LNG) гуфтушунид кунанд, бидуни натиҷа анҷом ёфт. Аз он ҷо газ ба Чин меравад: онҳо дар он ҷо бештар пардохт мекунанд.
Масъалаи асосӣ, чӣ тавр гарм кардани хонаҳо ва таъмин намудани соҳаи саноат, хусусан дар шароити кризиси шадиди энергетикй, ҳанӯз ҳал нашудааст.
Садри аъзам Олаф Шолс эътироф кард, ки Аврупо наметавонад дар як шабонарӯз аз вобастагии энержӣ аз Русия раҳо шавад. Садҳо ҳазор ҷойҳои корӣ зери хатар қарор мегиранд ва тамоми соҳаҳо дар остонаи нобудӣ қарор хоҳанд гирифт.
Зарбаи иқтисодӣ
Британия, тавре вазири тиҷорат, энергетика ва саноати он Квази Квартенг ваъда дод, воридоти Русияро то охири сол қатъ мекунад. Гарчанде рӯзномаи англисии "Телеграф" аллакай қайд кард, ки маҳдудиятҳои хариди сӯзишворӣ вазъиятро хеле душвор гардонд.
Солҳои охир ҳазорон хонаву муассисаҳо ба чунин гармӣ гузаштанд, ки аз кумаки давлатӣ бархурдор буд. Ва Русия бузургтарин таъминкунандаи сӯзишвории биологӣ аз торф ва партовҳои кишоварзӣ буд. Ҳоло бритониёиҳо алтернатива меҷӯянд. Нарх 25—40 фоиз боло рафта, ҳар тонна сӯзишворӣ қариб 400 фунт стерлингро ташкил дод. Ва нарх бо ин маҳдуд намешавад.
Дар робита ба газ вазъ боз ҳам аз бадтар аст: нарх панҷ баробар кимат шудааст. Интизор меравад, ки пули гармӣ ва нерӯи барқ дар моҳи апрел ҳадди аққал 50% афзоиш ёбад.
Баъзе мушкилот
Нархи сӯзишвории кабуд ҳоло ба 1,2 ҳазор доллар барои як ҳазор метри мукааб наздик шуда, дар авоили моҳи март ба чаҳор ҳазори рекордӣ расид. Ба гуфтаи бузургтарин бонкҳои сармоягузорӣ ва таҳлилгарони коло, рад кардани нафти Русия афзоиши қимати тилои сиёҳро дар пай хоҳад дошт, яъне он то 300 доллар барои як бушка мерасад.
Агар Ҷо Байден Аврупоро водор созад, ки ниҳоят равобиташон бо Маскавро қатъ кунанд, суқути воқеӣ имконпазир аст. Вазири энержӣ Александр Новак гуфт: "Бозорҳо мутавозинанд, захираҳои изофӣ вуҷуд надоранд, ҳар гуна рад кардан ё коҳиш додан ба болоравии нархҳо мусоидат хоҳад кард, ки ин мизон аз 300 то 500 доллар барои як баррел хоҳад буд".
Соли 2021 ИА аз Русия ба маблағи қариб 100 миллиард евро захираҳои энергетикӣ ворид кардааст. Зиёда аз нисфи он аз нафти хом, боқимондааш маҳсулоти нафтӣ, гази табиӣ ва ангишт иборат буд. Истеъмолкунандагони асосӣ Нидерландия, Олмон, Фаронса ва Лаҳистон мебошанд.
ИМА ҳанӯз намедонад, ки чӣ кор кунад. Онҳо ҳатто ба Венесуэла муроҷиат карданд. Аммо муомила кардан ғайриимкон буд, Николас Мадуро шартҳое гузошт, ки Вашингтон онҳоро "бешубҳа ғайриимкон" номид: лағви тамоми таҳримҳо алайҳи мансабдорон ва назорати пурраи ширкати давлатии PDVSA.
Амрикоиҳои оддӣ барои сиёсати Байден пардохт мекунанд. Нархи бензин дар нуқтаҳои фурӯши сӯзишворӣ якбора боло рафт.
Захира ба қадри кофӣ нест
Истерияи зидди Русия дар нафту газ метавонад коҳиш ёбад. JP Morgan бар ин назар аст, ки "парҳезии шадид" аз манобеи энержии аз Русия дер давом намекунад. Дар моҳи апрел камомади шабонарӯзӣ аз сею ним миллион баррел ба ду ва дар моҳи май ва баъд аз он ба як кам мешавад. Тибқи сенарияи "муқаррарӣ", “Brent” дар семоҳаи дувум барои як бушка ба ҳисоби миёна 114 доллар ва дар охири сол 101 доллар арзиш хоҳад дошт.
Ғарб дар бораи эмбарго фикр карда, талош менамояд, ки бо талаби нави Маскав барои пардохти пули газ бо пули русӣ мубориза барад. Ин Брюсселро ба ҳайрат овард. Тавре ки “Der Spiegel” менависад, харидорони ҳайратзада намедонанд, ки ин қадар рублро аз куҷо пайдо кунанд. Рӯзи душанбе вазири энержии Олмон Питер Алтмайер гуфт, ки кишварҳои G7 ин шартро иҷро намекунанд.Аммо Маскав ният надорад, ки маводи сӯхтро ройгон диҳад.
"Бо вуҷуди ин дар шароити мо, ба хайрияи умумиевропоӣ машғул шудан душвор аст", - гуфт Кремл.
Дар ҳамин ҳол, Русия як ҳамлаи дигари зиддитаҳримӣ оғоз кард. Дар посух ба мунҷамид кардани захираҳои асъор аз ҷониби Ғарб Бонки марказии ин кишвар интиқоли маблағҳоро ба кишварҳои “дӯстдошта” маҳдуд кард. Акнун хориҷиён наметавонанд коғазҳои қиматнок фурӯшанд ва пул интиқол диҳанд.