ДУШАНБЕ, 14 дек — Sputnik, Елена Караева. Ин аккорди нав аз партитураи "мо бойкоти Пекинро эълон мекунем" мебошад, ки он аз сӯйи Вашингтон тарроҳӣ мешавад.
Пас, биёед бубинем, ки мавзӯи бойкот, инчунин варзишҳои олимпӣ ҳамчун силоҳи сиёсӣ истифода мешаванд.
Зиёда аз чиҳил сол пеш ҳукумати президенти демократ Ҷимми Картер таҳрими Бозиҳои олимпии тобистонаи соли 1980 дар Маскавро хостор шуд.
Бинобар ин Вашингтон қарор дод, ки ИҶШС-ро барои он "ҷазо" диҳад. Маскав сарҳадҳои ҷанубиашро ҳам муҳофизат карданӣ буд, ба Афғонистон контингенти маҳдуди ҳарбиро овард.
Имрӯз, албатта, ин бойкот дар пас аз бесарусомонӣ ва хунини худи Иёлоти Муттаҳида аз ин ҷумҳурӣ ба як саҳнаи ҳаҷвӣ монанд аст, аммо он вақт варзишгарони кишварҳое, ки аз идеологҳои амрикоӣ итоаткорона пайравӣ мекарданд, тамоман набуданд.
Сахттарин кор дар тамоми давраи олимпӣ замонест, ки варзишгар дар авҷи ташаккули худ ба мусобиқа меояд, вале ҳаракати худкор ба партовгоҳ фиристода мешавад.
Ва дар бораи он варзишкороне, ки ба Маскав омада буданду дар хона ба чӣ фишору таъқибе дучор шуданд, шумо метавонед, масалан, аз лорд Коу пурсед.
Давандаи маъруф, ки як сол пеш аз оғози олимпиадаи Маскав беҳтарин варзишгари категорияи худ эътироф шуда буд, бо қаллобӣ кӯшиш мешуд, ки ӯ дар сабқат дар Маскав ширкат накунад.
Онҳо на танҳо ба Себастян Ко, балки ба падараш дар сатҳи дафтари Маргарет Тэтчер ва шахсони боэътимоди ӯ фишор меоварданд. Лорд Коуе, ки он вақт давандаи 24-сола дар масофаи миёна буд, ба таври флегматикӣ тамоми фишорзои Даунинг Стритро сарфи назар кард, то дар бозиҳои варзишӣ ширкат кунад.
Кохи Сафед, ки таҳрими ба Олимпиадаи соли 1980 эълон карда буд, албатта, наметавонист дарк кунад, ки Кремл ҷавоб медиҳад. Ҳамин тариқ давраи олимпӣ, ки пас аз Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ базӯр барқарор шуд, қатъ шуд.
Чанд соли дигар лозим шуд, то аҳмақии сиёсатмадорон фаромӯш шуд.
Дар давраи нисбатан нарми муносибатҳо нисбат ба Русия қарори КБО дар бораи баргузории бозиҳо дар Сочи билофосила дарҳол ҷои худро ба даври ҷадиде аз рад шудан дод.
Аллакай фоли маъмуле вуҷуд дорад: агар дар ҷое ва бо касе Вашингтон дар сиёсат ё иқтисод хуб кор накунад, интизори таҳримҳо дар сатҳи варзишӣ бошед.
Ин минтақа осебпазиртарин, ҳатто аз иқтисод осебпазиртар буда, ба иқдомоти шадиде рӯ ба рӯ хоҳад шуд. Зеро дар ин ҷо на ба муомилот ва фоида, на ба бозорҳои фурӯш, на ба дебет бо кредит, балки ба тақдири одам зарба мезананд.
Албатта, Вашингтон аз Пекин хашмгин аст, аммо аз ҷиҳати сиёсӣ заифтар мебошад, зеро дар Афғонистон шарманда шуда, сарфи назар аз боҷу касри азим дар тиҷорати хориҷӣ бо Чин дорад, ҳоло аз тамоми имконот истифода мебарад, то дар Пекин як пиндори дипломатӣ гузоранд.
Чин азбаски аз Амрико пурзуртар аст, кутоҳ ва бепарвоёна ҷавоб дод, ки "умуман касе шуморо зӯран ба ин ҷо накашидааст, агар нахоҳед, наоед".
Бритониё дарҳол ба таҳрим ҳамроҳ шуд. Азбаски подшоҳӣ аз ИА гурехт ва худи ҷазира бо дигар иттифоқчиён дар муносибатҳои муташанниҷ қарор дорад, пас илоҷе надорад, ба ҷуз такя ба Амрико.
Дар айни замон КБО бозии худро бозӣ баргузор мекунад, вай воқеан мехоҳад на танҳо созмондиҳандаи бозиҳо бошад, балки рӯзномаи худ ва инчунин сиёсатро низ ташаккул медиҳад.
Бойкоти Вашингтон ва ҳамроҳони он ва ҳам тағйир додани қоидаҳои иштирок дар мусобиқаҳо, дар ҳақиқат, ба худи рӯҳи бозиҳои олимпӣ мухолиф аст.
Аз замонҳои қадим, аз лаҳзае, ки дар осоишгоҳ дар Пелопоннес оташ афрӯхта шуд, ки рамзи покии андеша ва адолати рақобат гардид, дар ҷараёни олимпиада ҳама гуна низоъҳо қатъ мешуданд, ҳама даъвоҳо фаромӯш мешуданд ва танҳо дар мубориза барои ғалаба ростқавлӣ муҳим буд.
Имрӯз вайронкорони гуногуни сиёсӣ аз сабаби танбалии фикрӣ, ниҳоят беақлии худ кӯшиш мекунанд, урфу одатҳоеро, ки онҳо эҷод накардаанд, хароб кунанд.
Таърих моро бо некбинӣ илхом мебахшад: таҳрими олимпиадаи соли 1980 ба Вашингтон ягон манфиати сиёсӣ надод.
Аммо Иёлоти Муттаҳида кӯшиш кард, ки ба ҳузури низомии шӯравӣ муқовимат кунад, бо ҳамин дастҳо ва пули худ Усома ибни Лоданро ба воя расонд.
Ҳама дар хотир доранд, ки он чӣ гуна анҷом ёфт.
Ва агар ин фоҷеа кофӣ набуд, пас Вашингтон ҳангоми фирор аз Афғонистон ба он як фоҷеаи хунуни дигаре зам кард.
Русхо дар як вақт оромона ва бошарафона қӯшунҳои худро бароварданд.
Ва онҳо пас аз ҳама бойкотҳо ва мамнуъиятҳо дар олимпиада иштирок карданд, рекорд гузоштанд дар мусобиқаҳо ғолибиятро идома доданд, рости гап, чунон ки дар ҳақиқат, ҳазорсолаҳо пеш ва ҳам имрӯз қабул шудааст...