ДУШАНБЕ, 6 дек — Sputnik. Виктория Никифорова. Дар остонаи баргузории суҳбати фардо, 7-уми декабр, миёни раисҷумҳурони Русия ва Амрико маркази таҳлилии "Atlantic Council" ба президент Байден сенарияи калон навишт. Дар гуфтушунид чиро бояд пешниҳод кунаду чӣ гуна таҳдид, ҳама чизро пурра навиштааст. Дар солҳои охир, Ҷо Байден моҳирона истифода бурдан аз хидмати телесуфлёрро омӯхтааст ва мақолаи "Atlantic Council" ҳамчун як варақи фиреб барои ӯст.
Амрикоиҳо чӣ мехоҳанд? Пеш аз ҳама Русия фавран бояд нерӯҳои худро аз марзи Украина берун кашад. Хеле хуб нест, ки нерӯҳо дар қаламрави Русия қарор доранд, ба назари Амрико, онҳо ба Украина "таҳдид" мекунанд, аз ин рӯ онҳоро бояд ба ҷойи дуртар кӯч диҳанд. Дар ҳамин ҳол дар бораи нерӯҳои украинӣ ҳарфе нест. Киев ба ҳеҷ ваҷҳ уҳдадор нест, ки нерӯҳои мусаллаҳи худро аз Донбасс берун кунад.
Дигар ин ки Русия бояд "таҳдид"-и Украинаро комилан бас кунад. Маскав бояд ба таври ғайрифаъол мушоҳида кунад, ки чӣ гуна дар қаламрави Украина пойгоҳҳои низомии Амрикову Бритониё ва лабораторияҳои махфии биологӣ бунёд мешаванд, чӣ гуна амрикоиҳо ба он ҷо "Ҷавелини" мефиристанд ва чунин ҳамкориҳои ҳамаҷонибаи ҳарбӣ ба роҳ мондаанд, ки ҳатто бисёре аз кишварҳои узви НАТО ин гуна ҳамкориҳоро ба роҳ мондан хуш надоранд.
Дар ҳамин ҳол Русия муваззаф аст, ки Украинаро бо газу ангишт ва он чӣ дар оянда ба он ҷо лозим аст, бефосила таъмин кунад. Агар Украина ба НАТО ворид шавад, Маскав бояд ин масъаларо тасдиқ кунад ё ҳадди ақал хомӯш бошад. Ин рафтори хуб, қобили истифода ва "таҳдиднопазир" хоҳад буд. Агар Русия ба ин ҳама розӣ шавад, Иёлоти Муттаҳида ваъда медиҳад, ки шахсан дар иҷрои созишномаҳои Минск ширкат хоҳад кард. Фақат ин ҳамон созишномаҳое нахоҳанд буд, ки дар Минск имзо шуда буданд ва аз тарафи Олмону Фаронса кафолат дода шудаанд.
Дар тафсири амрикоӣ Донбасс "минтақаи байналмилалӣ" мешавад. Тамоми роҳбарияти Ҷумҳурии Халқии Луҳанск ва Ҷумҳурии Халқии Донбасс бояд бо "маъмурияти байналхалқии гражданӣ дар давраи гузариш" иваз карда шавад. Милитсия барҳам дода шавад. Ҷои онҳоро қувваҳои сулҳпарвари байналхалқӣ ишғол мекунанд. Зери назорати дақиқи онҳо дар Донбасс интихобот баргузор мешавад ва "пулиси касбӣ" ташкил мешавад.
Ҳамин тариқ назорат аз болои сарҳади Украинаву Русия бидуни иҷрои тамоми шартҳое, ки дар созишномаҳои Минск бо ранги сиёҳу сафед навишта шудаанд, ба таври осон ба ихтиёри бархе аз нерӯҳои байналмилалии посдори сулҳ супорида мешавад ва аз онҳо ба Киев мегузарад.
Агар Русия розӣ шавад, Вошингтон ваъда медиҳад, ки Киевро бо аслиҳаи камтар таъмин мекунад, бархе аз таҳримҳои Русияро лағв мекунад ва ҳамкориҳои НАТО ва Маскавро беҳбуд бахшида, нигарониҳои Кремл аз ҳаракати НАТО ба Шарқ поён меёбад.
Агар Русия аз иҷрои онҳо сарпечӣ кунад, Украина пурра бо аслиҳа таъмин карда мешавад. Дар ин рӯйхат ба ҷуз аз “Ҷавелин”-ҳо системаҳои дифои зиддиҳавоӣ ва соҳилӣ, системаҳо ва воситаҳои ҷанги электронӣ, радарҳои зидди артиллерия ва батареяҳо мавҷуданд. Нерӯҳои НАТО ба таври ҷойгузинӣ дар Украина мустақар хоҳанд шуд ва омӯзиши артиши Украина барои “ҳидояти Русия” як авлавияти аслии стратегияи НАТО барои соли 2022 хоҳад шуд. Фарқ надорад, ки Фаронса ва Олмон дар ин бора чӣ фикр доранд.
Вақти он расидааст, мутмаин шавем, ки на бастаи таҳримҳои соли 2014 ва на "санксияҳои дӯзах" дар соли 2019 сиёсати Русияро тағйир надодаанд. Аммо барои такмил додани он ҷое мавҷуд аст. Тадбирҳои нави иқтисодӣ аз манъи таъмини маблағгузорӣ барои "Газпром" ва филиалҳои он иборатанд, аммо бидуни қатъи пурраи интиқоли газ ба Аврупо.
"Сургутнефтегаз" ва "Новатек" низ таклиф карда мешавад, ки қурбон шаванд. Саноати кӯҳӣ ва металлургияи Русия ҳанӯз дар миқёси зарурӣ таҳти таҳримҳо қарор нагирифтааст. Шӯрои Атлантик пешниҳод мекунад, ки ба "Евраз" ва "Алроса", инчунин ба бузургтарин суғуртакунандаи Русия "Согаз" ва боркашонии "Совкомфлот"таваҷҷуҳ зоҳир карда шавад.
Ва албатта, "Маҷрои шимолӣ 2". Вай ҳамеша, ба ақидаи амрикоиҳо, як "ғояи бад" буд ва ҳоло "ҳодии Русия" аз Олмон талаб мекунад, ки ба кори ӯ мораторий ҷорӣ кунад.
Инчунин, идеяи ҷудо кардани Русия аз SWIFT дубора пайдо шуд. "Ин мавзуъ то ҳол дар ҳоли бозӣ аст ва ин охирин чораи зарурӣ хоҳад буд", - мегӯяд сафири собиқи ИМА дар Киев Ҷон Ҳербст.
"Бале, ширкатҳои аврупоӣ метавонанд дар ҷараёни таҳримҳо каме дардро эҳсос кунанд", - эътироф мекунанд таҳлилгарони амрикоӣ.
"Саъйи муштарак" яке аз бозиҳои маъмултарини Шӯрои Атлантик мебошад. Бо вуҷуди ин амрикоиҳо сатҳи баландтарин ва комилан табобатнашавандаи аутизми сиёсиро нишон медиҳанд. Муттаҳидони онҳо Фаронса ва Олмон узвияти Украина дар НАТО-ро намехоҳанд. Аврупоиҳо намехоҳанд аз қатъ шудани интиқоли гази Русия ва аз таҳримҳои аблаҳона, ки иқтисоди онҳоро бештар аз Русия хароб мекунад, азият кашанд. Ва ҳеҷ кас - на аврупоиҳо, на амрикоиҳо, ҳатто на украиниҳо намехоҳанд бо фармони Вашингтон ҷанг кунанд.
Таҳлилгарони амрикоӣ бо дастури ба ҳампаймонҳои аврупоӣ барои таҳкими сафҳои худ аз “сӯиистифода”-и қаламравҳои ҳамсоя, билохира аз Украина ёд мекунанд. Дар фармоне ба украиниҳо дастур дода шудааст, ки "ягонагии худро таҳким бахшанд, ба олигархҳо таҷовуз ва Украинаи озоду шукуфонро бунёд кунанд, ки як манбаи илҳом барои русҳо ва чолишҳои муассир ба путинизм хоҳад шуд."
Ҳудуде, ки дар тӯли сӣ соли охир нисфи аҳолии худ, тамоми сарвати худро аз даст дод, ба сатҳи камбизоатии африқоӣ афтид, аз ҷанги шаҳрвандӣ, табаддулот, фасод азоб мекашад, террори сиёсӣ, ки ба фашизми табиӣ фурӯ рафтааст, аз ҳатто як ишораи соҳибихтиёрӣ маҳрум аст, барои амрикоиҳо манбаи илҳом аст.
Русия бо шароити комилан муқобил ба рӯзи ҳафтуми декабр наздик мешавад. Хатҳои сурхи мо равшан нишон дода шудаанд. Украина набояд узви НАТО бошад. Дар қаламрави он набояд ҳузури бузурги низомии кишварҳои сеюм вуҷуд дошта бошад. Умуман НАТО дигар набояд ба самти Шарқ густариш ёбад ва мо бояд кафолати хаттии инро дошта бошем, зеро шарикон фаромӯш кардани ҳама созишномаҳои шифоҳиро интихоб карданд.
Суол ин аст, ки президентҳои Русия ва Амрико бо кадом роҳ метавонанд мавқеъҳои худро ба ҳам наздик кунанд? Мулоқоти онҳо дар Женева, аз афташ, чизе надод, фақат ташдиди ногузирро кашол дод. Услуби мушаххаси музокироти Ҷо Байден низ махсусан душвор аст. Вай, чӣ тавр гуем, на ҳама вақт он чиро, ки фикр мекунад, мегӯяд ва на ҳамеша он чиро, ки мегӯяд, фикр мекунад. Ана як мисоли хуб: дар моҳи октябр Байден изҳор дошт, ки Иёлоти Муттаҳида Тайванро муҳофизат мекунад, агар Чин ногаҳон ба он ҳамла кунад.
Ин ғайричашмдошт буд. Вошингтон аз соли 1979 инҷониб уҳдадор шудааст, ки Тайванро бо таҷҳизоти дифоӣ таъмин кунад, аммо дар муносибат бо ин ҷазира ҳамеша ба принсипи "норӯшании стратегӣ" риоя мекард, яъне президентҳо ҳеҷ гоҳ ваъда надодаанд, ки барои Тайван бо Чин мубориза мебаранд.
Хуб, Кохи Сафед зуд эълон кард, ки эълони Байден маънои тағйир додани сиёсати хориҷии Амрикоро надорад. Таҳлилгарон тавзеҳ доданд, ки президент чунин чизеро дар назар надошт. Ин, ба гуфтаи онҳо, яке аз лағжишҳои машҳури ӯ буд.
Интизор бошед. Аммо Тайван гармтарин нуқтаи (пас аз Украина) дар ҷаҳон аст. Режими Амрико ин ҷазираро бо яроқу аслиҳа пур карда, дар бораи таҷовузи Чин таблиғоти ҳаяҷонбахш роҳандозӣ мекунад. Маҳз мисли Украина Чин ба ягон таҷовуз ниёз надорад. Пекин комилан боварӣ дорад, ки дер ё зуд бо ҳамватанони худ ба таври осоишта муттаҳид мешавад. Аммо амрикоиҳо Тайванро бар зидди ҶМЧ гузоштаанд, ҳамон тавре ки Украина бар зидди Русия гузошта шудааст.
Ба ҳамин монанд тайваниҳо имрӯз шиносномаҳои хориҷии худро тафтиш ва долларҳоро дар ҷайби худ пур мекунанд, вақте ки онҳо барои фирор аз кишвар омодагӣ мегиранд. Ба ҳамин монанд, ҳар ду кишвар аз табдил шудан ба “Афғонистони дувум” метарсанд. Дар ҳар ду қаламрав эътиқоди норӯшан меафзояд, ки давлатҳо онҳоро барои ҷорӣ кардани таҳримҳои миқёси васеъ алайҳи Русия ва Чин истифода мебаранд, бо онҳо каме мубориза мебаранд - мардуми бумӣ зид нестанд ва онҳоро ба тақдири худ вогузор мекунанд.
Амрикоиҳо эҳтимоли ҳамлаҳои Русия ва Чин ба Украина ва Тайванро дар моҳҳои январ-феврал ба таври ҷиддӣ баррасӣ мекунанд. Хуб, яъне дар айни замон имкони иғво андохтан дар миёни хироҷгузорони худро муҳокима мекунанд.
Рӯшан аст, ки тайванҳои тарсу ҳама чизеро, ки Байден мегӯяд, бодиққат гӯш мекунанд, сигналҳоро меҷӯянд ва умедворанд, ки амрикоиҳо онҳоро тарк намекунанд. Ва аз ин рӯ ӯ ба онҳо ваъдаи дастгирӣ медиҳад. Ва айнан рӯзи дигар Кохи Сафед мегӯяд: не-не-не, бачаҳо, шумо нодуруст фаҳмидед.
Музокирот бо чунин контрагенти ноустувор душвориҳои муайянеро пеш меорад. Аммо қувваи мавқеи Владимир Путин дар он аст, ки ӯ ақидаи аксарияти мутлақи русҳо, украинҳо, амрикоиҳо ва умуман тамоми аҳолии рӯи Заминро баён мекунад. Барои мо ҷанг лозим нест. Ба мо ҳамкории осоишта, барои ҳамдигар муфид ва инкишоф лозим аст. Ва хуб мебуд, ки ба таври хаттӣ кафолат дода шавад ва ин ҳам танҳо ба хотири роҳ надодан ба иштибоҳ.