ДУШАНБЕ, 21 окт — Sputnik, Андрей Котс. Ба гуфтаи раҳбари Пентагон, раҳбарияти ИМА аз талошҳои Киев дар НАТО пурра пуштибонӣ мекунад ва ҳеҷ кас ҳақ надорад, ба ин мудохила кунад. Дар Маскав он хатти сурх ҳисобида мешавад.
Хатти сурх
Сафари Остин ба Украина сарусадои зиёд дошт. Васоити ахбори омма хурсандии худро пинҳон намедоштанд ва изҳор медоштанд, ки масъалаи пайвастан ба НАТО амалан ҳал шудааст. Бо вуҷуди ин роҳбари Пентагон ба украинҳо ягон чизи мушаххас ваъда накардааст: танҳо ибораҳои умумӣ дар робита ба дастгирии соҳибихтиёрӣ ва саъю кӯшишҳои евроатлантикӣ, инчунин дарҳои боз.
Аммо ин танҳо як сафар набуд. Ҳангоме ки ҳавопаймои Остин дар Киев фуруд меомад, ду ҳавопаймои бомбаандози стратегии В-1 аз болои баҳри Сиёҳ, дар канори соҳили Қрими Русия ҳаракат карданд. Паём возеҳ аст: "Мо ба муддати тӯлонӣ дар сарҳадҳои шумо маскан гирифтаем".
Гарчанде ки на Брюссел ва на Вашингтон ба Украина ягон кафолати пайвастан ба НАТО намедиҳанд, аммо Кремл ин дурнаморо хеле ҷиддӣ қабул мекунад. Дмитрий Песков, сухангӯи президенти Русия ишора кард, ки ин амал ба таври дағалона хатҳои сурхи манфиатҳои миллии Русияро убур мекунад. Маскав бояд "барои таъмини амнияти худ иқдоми ҷиддӣ" намояд.
Украина фавран посух дод. Вазири корҳои хориҷӣ Дмитрий Кулеба мағрурона изҳор дошт, ки Киев ба фикри Маскав дар ин мавзуъ парвое надорад. Сенатори Русия Алексей Пушков посух дод: “Ин масъала, баръакс муттаҳидони аврупоии Иёлоти Муттаҳида дар НАТО-ро ба ташвиш меорад, ки онҳо барои узви нави ин паймон бо қудрати ҳастаӣ мубориза бурдан намехоҳанд”.
Хушбахтона, нафарҳои ангуштшуморе ҳастанд, ки мехоҳанд сарбозони худро бо сабабҳои номаълум ба коми марг фиристанд. Коршиносон мегӯянд, дар ояндаи наздик пайвастани Украина ба НАТО аз эҳтимол дур аст. Тавре муовини аввали раиси Кумитаи байналмилалии Шӯрои Федератсия Владимир Ҷабборов ба РИА “Новости” гуфт, Ллойд Остин умедвор буд, танҳо мақомоти Киевро, ки узвият дар ин иттифоқро бо оҳанги ҳассос талаб мекунанд, итминон диҳад.
Ба ҳар ҳол эҳтимол дорад, ки Украина, гарчанде ки ба зудӣ набошад ҳам, ба НАТО дохил мешавад. Амрикоиҳо барои навсозии нерӯҳои низомии Украина маблағи зиёд сарф кардаанд ва онҳо ҳеҷ гоҳ пулро бидуни дар назар гирифтани манфиаташон сарф намекунанд.
Масъалаи Донбасс
Константин Сивков, доктори илмҳои низомӣ дар мусоҳиба бо РИА “Новости” гуфт: "Украина воқеан барои Русия хатти сурхест, ки наздикии НАТО ба он набояд иҷозат дода шавад”.
“Сабаб оддӣ аст: мардуми украинӣ аз назари қавмӣ бо русҳо яксонанд. Бинобар ин вуруди ин кишвар ба паймони низомӣ заминаи ҷанги шаҳрвандиро фароҳам мекунад. Ин барои Иёлоти Муттаҳида бениҳоят судманд хоҳад буд. Пентагон аллакай аз нерӯҳои мусаллаҳи Украина эшелони аввалро ташкил медиҳад, ки дар сурати муноқишаи байни Русия ва Эътилофи Атлантикаи Шимолӣ пешсаф хоҳад буд ва аввал мемирад. Тавре ки онҳо мегӯянд, Вашингтон омодааст, бо Маскав то боқӣ мондани охирин украинӣ мубориза барад",-мегӯяд ӯ.
Коршинос муътақид аст, ки пас аз пайвастани Украина ба НАТО дар сарҳадҳои шарқии он фавран таҷҳизоти иктишофии ғарбӣ пайдо мешаванд, ки метавонанд вазъи Уралро аз тариқи ҳавоию заминӣ то назорат кунанд. Ва пас аз он амрикоиҳо дар ин ҷо унсурҳои системаи дифои зиддимушакӣ, мушакҳои миёна ва кӯтоҳбурд бо ҳадди аққали парвоз ба бузургтарин шаҳрҳои Русияро ҷойгир мекунанд.
"Мушкилоти Донбассро фаромӯш накунед," - афзуд Сивков, - "пас аз пайвастани Украина ба НАТО сарбозони кишварҳои ғарбӣ шояд аллакай бо ҷумҳуриҳои эътирофнашуда дар ҷанг қарор гиранд. Он гоҳ ё ҶДД ва ҶДЛ комилан мағлуб хоҳад шуд ё Русия барои онҳо, ки боиси муқовимати ошкоро бо Ғарб хоҳанд шуд, истодагарӣ мекунад".
Дар чунин ҳол коршинос бар ин бовар аст, ки яке аз тадобири муносиб барои Кремл эътирофи истиқлоли ҷумҳуриҳои саркаш ва мулҳақ шудани онҳо ба Русия хоҳад буд, ки дар Ғарб аз ин бисёр метарсанд. Илова бар ин сарҳадҳои ғарбӣ бояд боз ҳам мустаҳкамтар шаванд.
"Дар ҳар сурат Украина дар НАТО барои мо таҳдиди ҷиддӣ аст, ки онро нодида гирифтан комилан қобили қабул нест", - таъкид кард Сивков.
Адами қавоид
Имрӯз монеаи асосӣ барои вуруди Украина ба ин иттиҳод ҷанг дар Донбасс аст. Тибқи оинномаи созмон, давлатҳое, ки ихтилофоти ҳудудӣ, қавмӣ ва сиёсӣ доранд, ҳаққи вуруд ба паймонро надорад. Дар Брюссел дурӯғгӯёне ҳастанд, ки омодаанд, бо як ишора аз хориҷа дар ҷангҳои дигарон ширкат варзанд.
Онҳо мефаҳманд, ки ҳадди ақал баъзе расмиятҳоро риоя кардан лозим аст. Аз сӯи дигар, ин гуна вазъ монеъ нашуд, ки кишварҳои иттифоқчӣ мустақилияти Косоворо эътироф кунанд, қонунҳои байналмилалиро канор гузоранд. Ҳамчунин бидуни иҷозати Шӯрои Амнияти СММ ба Ироқ ҳуҷум карданд.
Профессори Академияи илмҳои ҳарбӣ Сергей Судаков мегӯяд: "Мо гузашт мекунем, аммо Ғарб ба мо ин гуна неъмат намедиҳад. НАТО шантажро идома медиҳад. Қадами охирини онҳо ихроҷи дипломатҳои мо аз ҳама сохторҳои масъул дар посух ба ҳамкории Русия бо ин паймон аст. Дар давраи ҷанги сард принсипҳои бунёдии муносибатҳо аллакай куҳна шудаанд. Имрӯз танҳо ҳуқуқи шахсони қавӣ эътибор дорад. Ва албатта, Украина воқеан мехоҳад ба ин ҷаҳони нерӯмандтар ҳамроҳ шавад".
Ба ақидаи сиёсатшинос, Русия бояд ҳадди ақал як консепсияи амнияти миллиро таҳия кунад, ки чӣ кишварро таҳдид мекунаду чӣ не.
"То лаҳзаи охир мо намедонем, ки онҳо бо кадом чӣ навъе аз қисматҳо ҷангӣ муҷаҳҳазанд," - тавзеҳ медиҳад Судаков. "Ин метавонад як силоҳи стандартӣ ва хушаӣ ё шояд як силоҳи ҳастаӣ бошад".
Пайдост, ки ҷиддияти вазъ аз тарафи Вазорати дифоъ низ дарк мешавад: нерӯҳои Ҳавзаи ҳарбии ғарбӣ мунтазам размоишу маневрҳои фармондеҳонро баргузор мекунад, ки ҳадафи асосӣ аз баргузории онҳо муҳофизат аз ҳамлаи Ғарб аст.