ДУШАНБЕ, 20 сен — Sputnik, Виктория Никифорова. Дар давоми як соли охир нархи газ тақрибан даҳ баробар афзоиш ёфт. Бо як "локомотив" онҳо ҳама чиз - қувваи барқ, сӯзишворӣ, нақлиёт, хӯрокворӣ ...-ро аз паси худ кашиданд.
Дар аввал ҳама ин сарусадоҳо атрофи биржаҳо буд. Аммо як ё ду моҳ баъд ин вазъ ба ҷайби ҳар як аврупоии оддӣ зарба зад. Тибқи интизориҳо, соли оянда ба ҳисоби миёна як хонаводаи бритониёӣ бояд беш аз пеш, 1500 фунт (150 ҳазор рубл) барои нерӯи барқ пардохт кунад. Гузашта аз ин дар ин кишвар як киловатт барқ шаш баробар гаронтар аз нерӯи барқ дар Русия буд ва ду миллион хонавода аз бепулӣ ҳаққи хидмати онро пардохт накардаанд.
Истед, дар бораи энержии сабз чӣ гуфтан мумкин аст? Ҳамаи ин манобеи тозаи барқ қарор аст, модар – сайёраро бо қудрати худ шифо бахшанд? Хуб, дар ин ҷо мо бояд ошкоро иқрор шавем. Осиёбҳои бодӣ ва панелҳои офтобӣ то ҳол натавонистаанд аз уҳдаи ин кор бароянд. Истеҳсоли энергияи барқароршаванда дар Аврупо имсол ба таври назаррас коҳиш ёфтааст. Дар моҳи январ ИА худро дар остонаи суқути бузург қарор дод.
Ҳавои бидуни боди тобистон, абри зиёд, зимистонҳои сарди гузашта (метарсанд, ки зимистони оянда боз ҳам сардтар мешавад) омили қавитаре ба ҷои коҳиши карбон барои қиматгузорӣ шуданд.
Авоқиби он зудтар ҳувайдо шуданд: болоравии нархи нерӯи барқ боиси баста шудани корхонаҳои нуриҳои минералӣ шуд, қимати ҳамлу нақл меафзояд. Кишоварзон, ки ба афзоиши партобҳои карбон айбдор мешаванд, нархи маҳсулоти худро боло мебаранд. Одамон ҷойҳои кории худро аз даст медиҳанд ва сипас ба нархномаҳо дар супермаркетҳо бо даҳшат менигаранд.
Чунин ба назар мерасад, ки роҳи халосӣ аз буҳрони энергетикӣ барои аврупоиҳо возеҳ аст: рушди ҳамкорӣ бо Русия ва супориш додани барқи атомӣ.
Аммо не, ин ғайриимкон аст, шарикони амрикоӣ шояд нафаҳманд. Ҳамин тавр мақомоти Аврупо, сарфи назар аз ҳама шиорҳои экологии худ ба таври оммавӣ ба ангишт гузаштанро оғоз мекунанд. Сӯзишвории ифлостарин ва зараровар, ки аз ҷониби ҳама олимон интиқод шудааст. Ба ҷои биҳишти экологӣ Аврупо як навъ “дӯзахи диккенсӣ”-и мувофиқ ба ҷомеаро ба вуҷуд меорад.
Тахриби табақаи миёнаи аврупоӣ дар давоми сол бо суръати рекордӣ идома ёфт. Ҳанӯз дар моҳи сентябри соли 2020 14 фоизи оилаҳои кӯдакдор дар Британияи Кабир барои харидани хӯрокворӣ маблағи кофӣ надоштанд. Дар тобистони имсол ин шохис то 24 дарсад афзоиш ёфт.
Ҳукумат кӯшиш кард, ки афроди камбизоатро дастгирӣ кунад. Додани хӯрок дар рӯзҳои таътил барои кӯдаконе, ки дар мактабҳо ҳаққи хӯрдани хӯроки ройгонро доштанд, шуруъ шуд. Ба баъзеҳо "ғизои хушк" доданд. Волидайн бо нашри ин аксҳо дар шабакаҳои иҷтимоӣ шуруъ карданд. Ҷомеа хашмгин шуд. Ин бастаҳо иборат аз чанд банкаи лӯбиё, тиккаҳои тунуки панир, чанд картошка, ду сабзӣ ва се себ буданд.
Оилаҳоеро низ, ки аз гуруснагӣ ранҷ мебурданд, корти ғизо доданд. Ин корт имкон медод, ки онҳо дар як ҳафта ба ҳадди се фунт стерлинг (тақрибан 300 рубл) ғазои ройгон дарёфт намоянд. Ҳоло он дар “тавозун”-аш 4.25 £ дорад. Бо истифода аз он танҳо харидории шир, сабзавот, мева, лӯби, ғалла, хӯроки кӯдакон иҷозат дода мешавад, аз гӯшт, моҳӣ, панир, шириниҳо, ҳатто маҳсулоти нонӣ хабаре нест. Шумо гӯед, ки бо ин пул аз “Tesco” воқеан чӣ харида метавонед? Хуб, ду литр шир, чанд кило картошка, панҷ банан, тамом.
Ҳукумати Бритониё инро "ғизои солим" меномад. Барои одамони дорои гузаштаи дигар чунин як иқдом гуруснагии давраи коммунизми ҷангиро ба хотир меорад. "Ман ду дона сабзиро аз думи сабз мебардорам", -навиштааст шоир.
“Имрӯз дар заминаи боло рафтани нархҳо,-мегӯянд ҳомиёни ҳуқуқ, -“чунин оилаҳо боз ҳам вазъи мушкилтаре гирифтор хоҳанд шуд: ба зудӣ онҳо бояд миёни ду интихоб қарор гиранд: хӯрдан ё гарм шудан”.
Чун анъана ҳар зимистон дар Бритониё даҳҳо ҳазор нафақахӯр мемирад. Барои сарфаи хароҷоти гармидиҳӣ онҳо батареяҳоро шабона хомӯш мекунанд. Субҳ онҳо дар ҳолати яхзада пайдо карда мешаванд. Дар соли 2014 бо ин роҳ беш аз 40 ҳазор нафар ҷон бохт. Эҳтимол ки чунин марг дар зимистони имсола афзоиш ёбад.