Ба ҳад расид: Вазорати молияи ИМА аз таҳдиди рукуди иқтисод гуфт

Sputnik
ДУШАНБЕ, 27 июл - Sputnik, Наталья Дембинская. Барои афзоиши қарзи миллии Амрико, ки дар давраи пандемия аз иқтисод бештар шуд, дигар ҷой намонд: ҳукумат дар бораи хатари дефолт суҳбат мекунад.
Барои пешгирии ин офат, Конгресс бояд ба зудӣ вокуниш кунад. Бояд ҳадди ниҳоии қарзро баланд бардоранд, вагарна дар иҷрои ӯҳдадориҳои молиявии ба зимма гирифташудаи ИМА, тирамоҳ мушкилот ба миён меоянд.
Чӣ мешавад, агар қарздиҳандагон ба қобилияти пардохтии Иёлоти Муттаҳида шубҳа кунанд? Дар ин бора дар маводи РИА Новости бихонед.

Қарзи калон

Амрикоиҳо аз шурӯъ аз бӯҳрони соли 2008 қарзҳои хориҷиро фаъолона афзоиш медиҳанд. Дар аҳди Обама қарз нӯҳ триллион ва дар замони Трамп боз ҳафт триллиони дигар зиёд шуд. Соли 2018, он аллакай 78 фоизи ММД-ро ташкил медод - ва Бонки Ҷаҳонӣ ин тамоюлро хатарнок номид.
Тибқи пешгӯиҳо, қарзи миллӣ мебоист танҳо пас аз даҳ сол аз андозаи иқтисодиёти ИМА зиёд мешуд. Аммо ин хеле пештар рух дод - ба сабаби ҳамагирӣ ва хароҷоти бузург барои дастгирии иқтисоди миллӣ. Тибқи ҳисобҳои мустақил, соли 2020 мақомот ба иқтисодиёт тақрибан 9 триллион доллар ворид карданд. Дар натиҷа, ҳоло қарз аз ММД зиёдтар аст.
То охири моҳи март - он 28 триллион доллар, ё 101 фоизи ММД-ро ташкил кард. Чунин ҳодиса бори аввал пас аз Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ, соли 1946, рух дод. Он замон қарз 106 фоизро ташкил медод.
Акнун қарз дар ҳоли афзоиш аст: ҳоло он ба 28,5 триллион расидааст. Қарзгирӣ дигар тибқи қонун мумкин нест.

Ҳудуд

Ин бори аввал нест, ки ИМА ба ҳадди қарзи миллии худ мерасад. Пас аз бӯҳрони соли 2008 ин рақам пайваста дар ҳоли афзоиш аст.

Соли 2019 Трамп қонунеро имзо кард, ки ба афзоиши номаҳдуди қарзи давлатӣ то 31 июли соли 2021 иҷозат медиҳад. Пас аз рӯзи охирин, яхбандӣ ба вуҷуд меояд. Ин маънои онро дорад, ки Вазорати молия наметавонад тавассути фурӯши вомбаргҳо маблағҳои иловагӣ ҷалб кунад.

Аммо барои Вашингтон ин ногузир аст. Давлат хароҷоти аз ҳад зиёди "пандемия" -ро барои дастгирии иқтисодиёт бо сӯрохии рекордии буҷа пардохт кард.
Касри буҷа асосан аз ҳисоби фурӯши вомбаргҳои давлатӣ бароварда мешавад. Дар соли молиявии 2020 (30 сентябр ба охир расид), каср беш аз се маротиба афзуда ба 3,1 триллион доллар расид. Ва вақте, ки тамоми чораҳо оид ба мубориза бо коронавирус ҳисоб карда мешаванд, он чор триллион хоҳад шуд.

Чораҳои фаврӣ

Ҳамин тариқ, Вашингтон ду роҳ дорад: баланд бардоштани ҳадди қарзи давлатӣ то 31 июл ё боздоштани лимити қарз. Дар акси ҳол, тавре ки вазири молияи ИМА Ҷанет Йеллен дар як нома ба Конгресс ҳушдор дод, кишварро рукуди иқтисод дар пеш аст, ки дар натиҷаи ба иқтисод "зарари ислоҳнопазир" расонида хоҳад шуд.
Вазорати молия бояд "чораҳои изтирории иловагӣ" андешад. Бо вуҷуди ин, Йеллен таъкид кард, ки қобилияти хазинадорӣ барои истифодаи маблағгузории давлатӣ шадидан маҳдуд аст.
Пас аз "марги" доллар: асъори нави ҷаҳонӣ гуфта шуд
"Омилҳо зиёданд: аз ҷумла мушкилоти пешгӯии пардохтҳо ва воридоти ҳукумат барои якчанд моҳ пеш", - шарҳ дод вазир.
Аммо агар "сақф" боло бурда нашавад, то соли нави молиявӣ - 1 октябр, қобилияти адои қарз коҳиш меёбад. Аз ҷумла, худи ҳамон рӯз Хазинаи ИМА бояд хароҷотро то 150 миллиард доллар коҳиш диҳад.
Дарвоқеъ, вазири молия барои афзоиши рекордии қарзи миллӣ талош дорад. Аммо, дар Конгресс аз рӯи ин масъала ягонагӣ вуҷуд надорад. Ба гуфти демократҳо, бояд "сақф"-ро баланд бардоштан лозим аст. Аз ҷониби дигар, ҷумҳурихоҳон аз Байден ва ҳукумат талаб доранд, ки хароҷотро коҳиш диҳад ва барои коҳиш додани қарзи бузург чораҳо андешад.

Бе ягон хушбинӣ

Эҳтимол, сатҳи ҳадди аксари қарзгирӣ бори дигар баланд бардошта шавад. Сенарияи дефолти ИМА-ро иқтисоддонҳо "охири дунё" мешуморанд.
"Амрикоиҳо ҳеҷ гоҳ ин кор ба ин кор намедиҳанд. Ин як тамоюли хатарнок хоҳад буд", - гуфт Майкл Фероли, иқтисоддони JPMorgan.
Гузашта аз ин, танҳо имкони рукуди иқтисод қодир аст, ки бозорҳоро ба ваҳм биёрад. Ҳамин тавр, агар коре накунанд, Хазинадории ИМА наметавонад аз 30 июл коғазҳои қиматноки давлатиро фурӯшад.
Соли 2011, бо сабаби рад баланд набардоштани сақфи қарзгирӣ аз ҷониби палатаи намояндагон, агентии байналмилалии Standard & Poor's бори аввал дар таърих, рейтинги кредитии мустақили Иёлоти Муттаҳидаро паст кард.
Пас аз он суқути бозори саҳҳомӣ ба вуқӯъ пайваст: индекси S&P 500 панҷ рӯз пай дар пай коҳиш ёфт - то даме, ки қонунгузорон созишнома бастанд.
Рубл ё доллар: коршинос беҳтарин асъор барои пасандоз дар 12 моҳи ояндро гуфт
Тавре ки CNBC қайд кард, ин дафъа, бо вуҷуди шубҳа ба имконияти пардохтпазирии давлат, кредиторон метавонанд аз Вашингтон фоизи баландтар талаб кунанд. Ин, дар навбати худ, таъсири домино ба бор меорад: фоизҳо дар ҳама ҷо баланд мешавад - оғоз аз ипотека ва қарзҳои автомобилӣ то қарзи корпоративӣ.
Ин бешубҳа субот нахоҳад овард. "Бӯҳрони молиявӣ шиддат хоҳад гирифт, ҷойҳои корӣ ва пасандозҳои амрикоиҳо зери хатар хоҳанд монд - ва ин дар ҳолест, ки мо ҳанӯз аз пандемия наҷот наёфтаем", - гуфт Ҷанет Йеллен.
Қарздиҳандагон торафт бештар пардохтпазирии ҳукумати ИМА-ро зери шубҳа мегузоранд. Ва тавре, ки қаблан яке аз маблағгузорони маъруфи амрикоӣ, асосгузори бузургтарин фонди ҷаҳонӣ Bridgewater Associates миллиардер Рэй Далио шарҳ дод, касри сегона - буҷа, тавозуни савдо ва ҳисоби ҷорӣ - ба зудӣ ниҳоят сармоягузорони хориҷиро аз вомбаргҳои хазинадорӣ метарсонад, афзоиши онҳоро ба вуҷуд меорад ва боиси суқути доллар мешавад.
Ин роҳи мустақим ба бӯҳрони молиявист, ки қодир аст на танҳо аз таконҳои соли 2008, балки аз депрессияи бузурги солҳои 30-юм ҳам бадтар бошад.