ДУШАНБЕ, 9 июн - Sputnik. Вақте пандемия дар соли 2020 минтақа ба минтақаро фаро гирифт, аз ҳама беш муҳоҷирон дар азият монданд. Бо сабаби саросемавор бастани марзҳо, онҳо барои бозгашт ба ватан фурсат надоштанд ва дар кишвари мизбон аксар вақт кор наёфтанд. Вазъи ҳуқуқии онҳо аз ин ҳам бадтар буд - мӯҳлати иҷозатномаи аксарияти онҳо ба охир расида буд ва шӯъбаҳои махсус бо сабабҳои маълум шаҳрвандонро қабул намекарданд.
Русия низ истисно нест. Садҳо ҳазор хориҷиён то оғози карантин дар кишвар дармонданд. Ҳоло онҳо муҳоҷирони ғайриқонунӣ ҳастанд ва ё ашхосе, ки дар вазъияти фавқулода дармонданд. Ҳукумати Русия варианти дуюмро авлотар медонад.
Фурсат кам мондааст
Бо як фармони президент, ба коргарони хориҷӣ иҷозат дода шуд, ки бидуни тамдиди патенте, ки ба онҳо дар кишвар кор кардан имкон медиҳад, қонунан дар Федератсияи Русия бимонанд.
Дар нисбати онҳо ихроҷ ва ё кам кардани мӯҳлати будубоши муваққатӣ, бекор кардани раводид татбиқ намешуд.
Аммо ҳоло ҳукумати Русия ин имтиёзҳоро манъ ва муҳлати ниҳоии қонунӣ кардани будубоши хориҷиёнро талаб ва муайян намудааст.
Барои Белорус, Қазоқистон ва Қирғизистон, ки Русия нахустин шуда бо ин кишварҳо равобити ҳавоиро кушод муҳлат то 15 март дода шуд. Барои Арманистон ва Озарбойҷон - 15 май. Аммо шаҳрвандони Тоҷикистон, Ӯзбекистон, Украина ва Молдова бояд то 15 июн будубоши худро дар Русия қонунӣ кунанд.
Масъала дар он аст, ки бисёр хориҷиён аз ин ислоҳот огоҳ набуданд. Ҳамин тавр, президенти Федератсияи муҳоҷирони Русия Вадим Коженов гуфт, ки созмон чанд моҳ пеш бо ин мушкил рӯ ба рӯ шуда буд.
Шояд муҳоҷирон дер монанд
Аммо мушкил хеле васеътар шуд - аксари муҳоҷирон дар бораи санаҳои дақиқи қонунигардонӣ тасаввуроти норӯшан доштанд ва аз манбаъҳои ба ҳам зид дар шабакаҳои иҷтимоӣ маълумот мегирифтанд. Ва ҳангоме ки онҳо фаҳмиданд, ки мӯҳлати будубоши қонунии онҳо камтар аз як моҳ аст, онҳо ҳамагӣ ба марказҳои муҳоҷират рехтанд.
Дар "Сахарово", "Гринвуд" ва дигар ташкилотҳо соатҳои корӣ ва рӯзҳои қабул зиёд карда шуданд, аммо мардум то ҳол ду-се рӯзро дар навбат мегузаронанд. Ва ин ҳанӯз натиҷаи хуб аст. Тибқи як пурсиши Sputnik Тоҷикистон дар шабакаҳои иҷтимоӣ, то 5 июн каме бештар аз 5% одамон тавонистаанд патент ва дигар ҳуҷҷатҳоро ба даст оранд.
"Агар сухан дар бораи Маскав равад, аслан даҳҳо ҳазор нафар барои сабти ном вақт нахоҳанд дошт. Ва ҳамаи онҳое, ки имрӯзу, фардо ва пасфардо ҳуҷҷат месупоранд, фурсати онҳо барои гирифтани патент басанда нест. Зеро патент дар давоми 10 рӯзи корӣ омода мешавад, аммо дар асл он метавонад 20 рӯзро дар бар гирад ва одамон барои сабти ном кардани худ беҳуда 14 000 рублро масраф мекунанд", - гуфт Ренат Каримов, раиси Иттифоқи муҳоҷирони меҳнатӣ.
Агар шаҳрвандон мушкилотро бо ҳуҷҷатҳо сари вақт ҳал накунанд, аксарияти онҳо "ба соя медароянд".
Гузашта аз ин, нархи чиптаҳо ва миқдори маҳдуди парвозҳо ба онҳо иҷозат намедиҳад, ки қонунро риоя кунанд, гуфт Каримов.
"Ҳатто агар мардум хоҳиш дошта бошанд ҳам онҳо наметавонанд қаламрави Русияро тарк кунанд, зеро тибқи қонун пас аз ба охир расидани муҳлати ҳуҷҷат шаҳрванди хориҷӣ бояд дар муддати се рӯз қаламрави Русияро тарк кунад.
Оё афв пас аз 15 июн ҷой дорад
Ягона роҳи наҷот барои хориҷиён дароз кардани фармон хоҳад буд. Коршиносон (ва, бешубҳа, рутбаҳои баланд дар ҳукумат) ба таври дуруст савол медиҳанд, ки оё бо назардошти норасоии шадиди коргарон дар бозори меҳнат, мӯҳлатҳоро ба таври ҷиддӣ риоя кардан зарур аст ё не? Ҳамин тавр, дар ҳошияи Форуми байналмилалии иқтисодӣ, муовини сарвазир Марат Хуснуллин норасоии фалокатбори коргарон ва дучанд шудани нархи захираҳои меҳнатиро аз мушкилоти асосӣ гуфт.
Дар ин шароит, тамдиди "афви муҳоҷирон" рӯз то рӯз эҳтимол дорад. Гузашта аз ин равобити ҳавоӣ бо Тоҷикистону Ӯзбекистон аз 1 апрел кушода шуд ва эҳтимол ин сана то рӯзи 30 июн тамдид шавад.
"Мо боварӣ дорем, ки қоидаи 90-рӯза бояд ҳифз карда шавад ва ба мардум имконият дода шавад, ки ҳуҷҷатҳои худро бо назардошти навбат дар марказҳои муҳоҷират ба тартиб дароранд", - гуфт Вадим Коженов.
Татбиқи чунин ташаббус ҳам барои тиҷорати Русия дар заминаи ҷалби коргарон ва ҳам барои шаҳрвандони хориҷӣ, сарфаи вақт, пул ва асабҳо муфид хоҳад буд.