ДУШАНБЕ, 21 сен — Sputnik. Раисиҷумҳури Тоҷикистон зикр намуд, ки Бурҳониддин Раббонӣ 50 сол дар меҳвари равандҳои сиёсӣ, иҷтимоӣ ва фикрии Афғонистон қарор дошт ва замони нишасти баргузоршуда барои сухан дар бораи ҳамаи паҳлӯҳои ҳаёту фаъолият ва симои поки ӯ кифоят намекунад.
Тавсифи Раҳмон аз 1 амали таърихии Раббонӣ: ҳукуматдориро ба Карзай дод-видео
Эмомалӣ Раҳмон, гуфт, мехоҳад, фақат яке аз амалҳои аз нигоҳи таърих тақдирсози Рабониро таъкид намояд.
“Бурҳониддин Раббонӣ охири соли 2001 зимоми ҳукуматдориро ба таври мусолиатомез ба идораи муваққатӣ таҳти сарварии Ҳомид Карзай таҳвил дода, номи худро дар саҳифаҳои таърихи муосири Афғонистон барои ҳамеша сабт кард. Баъдан аз ҷониби ӯ пазируфтани раёсати Шӯрои олии сулҳ, далели дигари чеҳраи меҳварию сулҳпарвар ва хирадгаро будани ин сиёсатмадори варзида дар саҳнаи сиёсати Афғонистон мебошад”,-изҳор дошт раисиҷумҳури Тоҷикистон.
Мулоқот дар Кобул, буҳрон дар музокирот ва даъвати Раббонӣ ба дидори дигар
Эмомалӣ Раҳмон дар идома афзуд, ки профессор Раббонӣ тамоми фаъолият ва ҳаёти худро ба истиқлол ва озодии кишвараш бахшида, ҳамзамон кӯшиш ба қаробати миллатҳою тамаддунҳо дошта, муваффақ ҳам гардид. Раҳмон аз ҷумла саҳми арзандаи хотирмони ин абармарди сиёсат ва илмро дар мусолиҳаи байни тоҷикон хотиррасон намуд.
“Маҳз ба воситаи раисиҷумҳури онвақта соли 1995 дар шаҳри Кобул нахустин мулоқоти ҳайати сатҳи олии ҳукумати Тоҷикистон бо роҳбарияти Иттиҳоди мухолифини тоҷик баргузор гардид. Он роҳи гуфтушунид ва тафоҳумро миёни тарафҳо боз намуд. Мо пешниҳод намудем, ки дар Тоҷикистон сулҳи пойдор барқарор шавад, вале мутаассифона дере нагузашта музокироти сулҳи тоҷикон ба буҳрон рӯбарӯ шуд”, - нақл кард кард Раҳмон.
Раҳмон: масъулияти роҳбарӣ маро водор мекард, ки қадами аввал гузорам-видео
Ӯ илова намуд, ки дар он рӯзҳо ба халқи Тоҷикистон ваъда дода буд, ки ба онҳо сулҳ меоварад.
“Аз ин рӯ масъулияти роҳбарии кишвар маро водор мекард, ки қадами нахустинро гузорам. Бо пешниҳоди профессор Раббонӣ, тасмим гирифта шуд, ки мулоқоти дигари ҷонибҳо доир гардад”, - изҳор дошт Раҳмон.
Ӯ тавзеҳ дод, ки бо мусоидати шахсии Раббонӣ, як сол пас дар Хусдеҳи Афғонистон даври дигари мулоқоти сатҳи олии ҷонибҳои раванди сулҳи тоҷикон доир шуд, ки дар музокироти сулҳ гардиши куллиро ба вуҷуд овард.
“Дар натиҷаи музокироти Хусдеҳ, самтҳои калидии пешбурди раванди сулҳ муайян гардида, заминаи воқеии хотима бахшидан ба ҷанги таҳмилии шаҳрвандӣ дар Тоҷикистон гузошта шуд. Агар дар таъмини ҳифзи якпорчагии Тоҷикистон иҷлосияи 16-уми Шӯрои олӣ заминаи ҳуқуқӣ гузошта бошад, дар имзои Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ, ки 27 июни 1997 дар Маскав сурат гирифт, музокироти Хосдеҳ нақши калидӣ дошт”, - изҳори боварӣ кард Раҳмон.
Музокироти Давҳа ва пешниҳоди Раҳмон барои истифодаи таҷрибаи сулҳи Тоҷикистон
Раҳмон гуфт, моҳи сентябри соли 2003 профессор Раббонӣ дар маросими солгарди ба шаҳодат расидани қаҳрамони миллии Афғонистон, Аҳмадшоҳи Масъуд, дар баёнияи хеш иброз намуд, ки истиқрори сулҳ ва ризоияти миллии Тоҷикистон барои Афғонистон намунаи ибрат мебошад.
Ин суханони Раббонӣ имрӯз низ моҳияти худро гум накардаанд, афзуд Раҳмон.
“Рӯзи 12 сентябри соли 2020, ҳамагӣ чанд рӯз қабл мо шоҳид будем, ки дар Давҳа, пойтахти давлати Қатар, маросими оғози музокироти байни афғонҳо пас аз даҳҳо соли ҷанги бародаркуш баргузор гардид. Ҷомеаи байналмилалӣ умедвор аст, ки музокироти Давҳа оғози иқстиқрори сулҳу суботи пойдор дар Афғонистон хоҳад шуд”, - изҳор дошт Раҳмон.
Ӯ афзуд, табиист, ки ҳар ихтилофу низоъ мушахассоти худро дорад, аммо бо вуҷуди ин салоҳ ба назар мерасад, ки таҷрибаи сулҳи тоҷикон дар раванди сулҳи байниафғонӣ мавриди истифода қарор гирад.
Эмомалӣ Раҳмон: музокироти сулҳи тоҷикон натиҷаи хуб дод
Ба гуфтаи Раҳмон, музокироти сулҳи тоҷикон натиҷаи хуб дод ва сулҳ дар Тоҷикистон истиқрор ёфт. Ҷомеаи ҷаҳонӣ сулҳи тоҷиконро ҳамчун намунаи барҷастаи ҳалли ихтилофу низоъҳои дохилӣ эътироф кард. Тоҷикистон омода аст, бо такя ба таҷрибаи сулҳофаринии худ ба бародарони афғонистонӣ дар раванди музокироти сулҳ дар доираи имкон ёрмандӣ расонад, изҳор дошт раисиҷумҳур.
Эмомалӣ Раҳмон иттилоъ дод, ки профессор Раббонӣ, раисиҷумҳури вақти Афғонистон дар роҳандозии муносиботи муосири Тоҷикистону Афғонистон саҳми бузург дорад. Ӯ аввалин шахси олимақоми кишвари хориҷӣ буд, ки соли 1992 аз Тоҷикистони соҳибистиқлол боздиди расмӣ ба амал баровард. Зимни сафари ӯ созишнома дар бораи барқарории муносибатҳои дипломатии ду давлат ба имзо расид.
“Ҳукумати Тоҷикистон ҳамеша дар паҳлӯи низоми сиёсии ҶИА қарор дошт ва минбаъд низ аз сиёсати сулҳҷӯёнаи ин кишвари дӯсту бародар пуштибонӣ хоҳад кард. Тоҷикистон ҷонибдори истиқрори сулҳ ва зербиноии Афғонистон мебошад, то тамоми мардуми ин кишвар дар фазои сулҳу субот умр ба сар барад”, - изҳор дошт Раҳмон.
Эмомалӣ Раҳмон изҳори боварӣ кард, мардуми Афғонистон, ки дорои шахсиятҳои барҷаста аз қабили профессор Раббонӣ мебошад, метавонад, тақдиру ояндаи сарзамини куҳантаърихи худро ба даст гирифта, барои ободии кишвараш пайгирона талош кунад.