ДУШАНБЕ, 22 янв — Sputnik. Маркази "Вектор" -и Новосибирск, ки таҳиякунандаи ваксинаи "ЭпиВекКорона" аст, мегӯяд ин ваксинаи синтетикӣ буда, аз пораҳои хурди сафедаи SARS-CoV-2, барангезандаи COVID-19 иборат аст.
Ҳоло ваксина дар беш аз се ҳазор ихтиёриён санҷида мешавад. Ҳамзамон, вай ба муомилоти шаҳрвандӣ ворид шудааст.
Ба маълумоти намояндагони маркази таҳикунганда, ваксина таъсири манфии хеле кам дорад, аз ин рӯ, ваксина барои одамони калонсол низ мувофиқ аст.
"ЭпиВекКорона" аз чӣ иборат аст?
Аз се пораи кӯтоҳи сафедаи коронавируси SARS-CoV-2, ки ба сафедаи интиқолдиҳанда пайваст карда шудаанд, ибораи аст. Ин порчаҳо пептидҳо номида мешаванд, аз ин рӯ номи ваксина - пептид аст.
Сафедаи интиқолдиҳанда пораҳои сафедаи нуклеокапсидро дар бар мегирад, ки РНК-и коронавирусро иҳота мекунад. Гидроксиди алюминий ҳамчун моддае амал мекунад, ки аксуламали иммуниро афзоиш медиҳад. Инчунин пайвастагиҳои ёрирасон ва об мавҷуданд ва ҳамаи ҷузъҳо синтетикӣ мебошанд.
Кадом пептидҳо ба ваксина ворид мешаванд
SARS-CoV-2 як молекулаи РНК аст, ки ба пӯшаки нуклеокапсид печонида шудааст. Ҳамаи инҳо дар халтаи липидӣ ҷойгиранд, ки аз берун, ба монанди тоҷ, бо сафедаҳои калони хӯшаҳо оро дода шудаанд. Аз ин рӯ, онро коронавирус меноманд.
Сафедаҳои хӯшача ба заррачаи вирусӣ барои пайваст шудан ба ҳуҷайраҳои инсон ва дохили он шудан кӯмак мекунанд. Тадқиқотҳои сершумор нишон доданд, ки ин хорҳо боиси вокуниши масунияти организм мегардад. Дар истилоҳи биологҳо сафедаи хӯша антиген аст.
Русия ба истеҳсоли ваксина алайҳи коронавирус шурӯъ кард
Молекулаи ин сафеда хеле калон аст ва он соҳаҳои махсус - эпитопҳоро дар бар мегирад. Онҳоро ҳуҷайраҳои системаи масуният шинохтаанд ва механизми мубориза бо сироятро фаъол мекунанд.
"В-эпитопҳо ва Т-эпитопҳо мавҷуданд, ки аввалинҳо детерминантҳои антигенӣ номида мешаванд. Ин минтақаҳои антиген мебошанд, ки бо масуният пайваст мешаванд. Аммо аввал ин минтақаҳо бо ретсепторҳои B-лимфоситҳо пайваст мешаванд ва раванди табдилёбии онҳоро ба ҳуҷайраҳои плазма, ки қобилияти тавлиди масуниятро доранд, оғоз мекунанд", - мегӯяд профессор Екатерина Колесанова, мудири лабораторияи муҳандисии пептидҳои Институти илмӣ-тадқиқотии химияи биомедицинии ба номи В.Н.Орехович.
Ваксина чигуна кор мекунад?
Дар натиҷаи эмгузаронӣ пайвандсозии сафедаи интиқолдиҳанда ҳар се пептидро ба лимфоситҳои инсон В мерасонад. Онҳо онро фаъол мекунанд ва антителаҳои муҳофизатӣ - иммуноглобулинҳо ба тавлид шурӯъ мекунанд. Ҳар як эпитопи B барои синтези иммуноглобулини беназир масъул аст. Аввал антителаҳои синфи M (IgM), ва сипас - IgG ташаккул меёбанд, аммо онҳо дарозтар дар хун боқӣ мемонанд, ки ин масуниятро нишон медиҳад.
Маркази "Вектор" тасдиқ мекунад, антителаҳое, ки аз ваксина ба вуҷуд меоянд, хоси сафедаи хӯшачаи коронавирус мебошанд.
Лахтшавии хуни ихтиёриёни эмгирифта фаъолияти безараргардонии вирусро нишон медиҳанд. Ин маънои онро дорад, ки антителоҳо на танҳо коронавирусро шинохта метавонанд, балки нобуд ҳам мекунанд.
"ЭпиВакКорона" дорои коронавирус ё дигар вирус аст?
Дар он ҷо вирусҳо ва қисмҳои онҳо ҳам нестанд. Ин ваксина аз "Спутник V", ки дорои аденовирусҳо мебошад, фарқ мекунад. "ЭпиВакКорона" дорои РНК, ДНК, компонентҳои зинда, консервантҳо ва антибиотикҳо нест. Таркиб дар сайти Роспотребнадзор ва инчунин дар дастурамал оид ба ваксина, ки дар Интернет мавҷуд аст, муфассал тавсиф шудааст.
Ин ваксина дорои пептидҳо - пораҳои сафедаҳои шабеҳ бо сафедаҳои коронавирус мебошад. Онҳо ба таври сунъӣ синтез карда шуданд ва ба сафедаи интиқолдиҳанда - сафедаи кимерӣ бо унсурҳои нуклеопротеин (N-протеин) -и коронавируси SARS-CoV-2 пайваст карда шуданд.
"Гени N-сафеда бо гени сафедаи ба малтоз пайвасткунандаи бактериявӣ (MBP) омехта шудааст, ки дар об хеле ҳал мешавад. Ҳардуи онҳо ҳамчун сафедаи ягонаи кимерӣ синтез карда мешаванд. Бо он кор кардан осон аст", - шарҳ медиҳад Екатерина Колесанова.
Пептидҳои интихобшуда ба воситаи сафедаи химерӣ тавассути реаксияи химиявӣ пайваст шуда, пайванди ковалентӣ ба вуҷуд меоранд.
Эмгузаронӣ чигуна сурат мегирад?
Ваксинаро ҳамчун суспензия бароварда, бо сӯзандоруҳо ба мушакҳои китф ворид мекунанд.
Омодагиҳои пептид посухи иммунии зуд ва пурқувват намедиҳанд, аз ин рӯ, EpiVacCoron ду маротиба бо миқдори баробар бо фосилаи 21 рӯз идора карда мешавад.
Чӣ таъсири манфӣ мерасонанд?
Нафароне, ки аз ин ваксина эм гирифтанд танҳо аз андаке дардмандӣ дар ҷойи сӯзандору кардагӣ шикоят мекунанд, ки он ҳам зуд бартараф мешудаст. Дигар таъсири манфӣ надорад.
Дар канали ғайрирасмии Telegram #EpiVacCorona, ки аз ҷониби иштирокчиёни санҷишҳои пас аз бақайдгирӣ (марҳилаи III) сохта шудааст, онҳо дар бораи таъсири минималӣ хабар медиҳанд: нороҳатӣ, сурхӣ дар ҷои тазриқӣ, дарди шадиди китф. Ҳеҷ кас таби баланд надошт, дард намекард, ё алоқамандии онро бо ваксина тасдиқ кардан ғайриимкон буд.
Муассирияти "ЭпиВакКорона"
"Самаранокии иммунологӣ ва профилактикӣ мавҷуд аст. Аввалин истеҳсоли антителаҳои мушаххас аст. Мувофиқи натиҷаҳои озмоишҳои клиникии I-II дар тамоми ихтиёриён антителаҳои мушаххас ташаккул ёфтанд. Самаранокии профилактикӣ муҳофизати ваксина аз ин беморӣ мебошад. Тадқиқотҳо ҳангоми озмоишҳои клиникӣ пас аз бақайдгирӣ идома доранд, ва маълумоти пурра моҳи феврал интишор мешавад", - таъкид мешадар дар хабари Роспотребнадзор.
Зимнан, маркази "Вектор" мегӯяд марҳилаи I-II озмоишҳои клиникӣ ҳанӯз ба итмом нарасидаанд ва танҳо натиҷаҳои мобайнӣ мавҷуданд.
Ҳоло одамонро ба таври тасодуфӣ ба гурӯҳҳо тақсим намудаанд ва на ихтиёриён ва на табибон медонанд, ки кадоме ваксина мегираду кадоме маҳлӯли шӯр.
Аз 3000 нафар иштирокчиён, 2897 нафар эм карда шуданд ва чоряки онҳо платсебо гирифтанд. Озмоишҳо 180 рӯз пас аз ваксина кардани ихтиёриёни охирин ба анҷом мерасанд.
Ҳамзамон, санҷишҳо дар 150 ихтиёриёни аз 60-сола боло идома доранд. Маълумоти пешакӣ дар бораи ин гурӯҳ моҳи феврал низ эълон хоҳад шуд.
Киҳо боз ваксинаи пепсидӣ алайҳи коронавирус омода мекунанд?
Ваксинаҳои пептидӣ дар саросари ҷаҳон дар марҳилаи таҷрибавӣ мебошанд. Таҳия ва тасдиқи онҳо хеле меҳнатталаб аст, бинобар ин онҳо аз МРНК, векторҳо ва ваксинаҳои ғайрифаъолшуда/кушташуда ақиб мемонанд. Русия барои мустақилона ҳал кардани ин мушкил захираҳо ва кадрҳои баландихтисос дорад.
Боз 300 ҳазор ваксина "Спутник V" дастраси мардуми Аргентина шуд - видео
Дар рӯйхати СҶБ барои 19 январ, ба ҷуз "ЭпиВакКорона", боз ду ваксинаи пептидӣ мавҷуданд. Онҳо дар одамон санҷида мешаванд.
Мултипептиди "коктейли" P-pVAC-SARS-CoV-2, ки дар Донишгоҳи Тюбинген (Олмон) сохта шудааст, аз шаш пептидҳои сафедаҳои гуногуни коронавирусӣ ва липопептиди хусусӣ ҳамчун ёрирасон иборат аст. Озмоишҳои марҳилаи I идома доранд.
Омодаҳои UB-612 аз ширкати Тайвании United Biomedical Inc., Осиё ва Амрико COVAXX пораҳои ду зергурӯҳи S-сафеда (ҳадафи аксуламали B-ҳуҷайра) ва T-эпитопҳоро аз сафедаҳои мембрана ва нуклеокапсид барои ташаккули посухи T-ҳуҷайра дар бар мегиранд. Озмоишҳои марҳилаи II-III идома доранд.